Een „queer road trip movie” noemt Tricia Cooke Drive-Away Dolls, de film die ze samen met haar partner Ethan Coen schreef. De zich in 1999 afspelende film is het beoogde eerste deel van een ‘lesbische B-film trilogie’. Hopelijk worden de overige delen ook gemaakt, want de eerste solospeelfilm van Ethan (een van de gebroeders Coen) is erg geslaagd én gedurfd: conservatief Amerika zal erover vallen.
In Drive-Away Dolls brengen tegenpolen Jamie en Marian, twee lesbische meisjes, een huurauto naar Tallahassee. Jamie heeft veel seksuele ervaring en schept graag op, Marian is voorzichtiger en wacht op het juiste moment. Ze weten niet dat er een koffer met mysterieuze inhoud in de kofferbak ligt, die toebehoort aan schimmige criminelen, die hen op het spoor komen. Het mysterieuze koffertje doet de cinefiel denken aan de klassieke film noir Kiss Me Deadly (1955). De scène waarin de kofferbak geopend wordt, is een directe hommage aan die film .
Evenals bij de films van de gebroeders Coen worden diverse registers bespeeld, van absurdisme tot maatschappijkritiek. Ook wordt populaire cultuur vermengd met hoge cultuur. Zowel de studieuze Marian als de criminele opperbaas leest een roman van Henry James – van wie Jamie denkt dat hij de broer is van funkzanger Rick James. Wie bij de aftiteling blijft zitten, ziet de werktitel van de film voorbijkomen, ‘Henry James’ Drive-Away Dykes’: typische Coen-humor die doet denken aan de verwijzing naar Homerus’ Odyssee in O Brother, Where Art Thou? (2000). Ook de twee kibbelende, incompetente criminelen die achter Marian en Jamie aanzitten komen Coen-liefhebbers bekend voor. Hun dialogen zijn het enige aan Drive-Away Dolls dat minder geslaagd is. Ze voelen te veel als herhalingsoefening.
Lees ook Ethan Coen: ‘Misschien is er een publiek dat snakt naar domme, puberale homofilms’
De film wijkt af van wat je van een Coen-film verwacht. Zo is het verrassend dat er seks in zit, van zoenen tot cunnilingus. Onderweg bezoeken de vrouwen (sterk gespeeld door Margaret Qualley en Geraldine Viswanathan) lesbische bars met namen als Butter Churner. De seksuele ontwakening van Marian als jong meisje wordt inventief in beeld gebracht. Terwijl ze trampoline springt, ziet Marian het naakte lichaam van de buurvrouw boven de schutting uitkomen. Hoe hoger ze komt, hoe meer ze ziet. De scène waarin ze na drie jaar weer seks heeft, is zelfs ontroerend – ook niet iets wat je met een Coen-film associeert.
Hoewel Drive-Away Dolls vooral bedoeld is als (expres puberaal) amusement kun je in de seksualiteit van de hoofdpersonen een politiek statement zien. Een indruk die wordt versterkt door grappen over Florida, waar homorechten anno 2024 flink onder druk staan. Flashbacks naar het hippieverleden van een conservatieve politicus (een leuk gastrolletje van Matt Damon) zijn gefilmd in een typische jaren zestig stijl, vol psychedelische ‘trippy’ shots, met muziek van Funkadelic. Die scènes hebben te maken met de kunstenares aan wie de film is opgedragen: Cynthia Plaster Caster. De kunst die zij maakte is zo belangrijk voor de plot dat we het hier weglaten. Dus pas na de film opzoeken wie zij is!
