‘From the river to the sea, Palestine will be free’, wat betekent die leus eigenlijk?

De leus was te horen op tal van demonstraties in Europa en de Verenigde Staten en te zien op spandoeken: From the river to the sea, Palestine will be free. Zelfs in een Amsterdamse Albert Heijn doken de woorden op, in een pamflet van medewerkers die zondag ook schreven dat ze liever hadden willen demonstreren dan werken.

Is dat „een Palestijnse roep om vrijheid” of een antisemitisch statement? Diverse betrokkenen en partijen geven een tegenovergestelde uitleg. Waar geen verschil van mening over lijkt te bestaan is dat met ‘the river’ de rivier de Jordaan wordt bedoeld en met ‘the sea’ de Middellandse Zee.

Zeker is ook dat de slogan deel uitmaakt of maakte van de uitgangspunten van politieke Palestijnse organisaties, van de PLO tot Hamas. Maar de PLO liet het doel van één Palestina in de jaren negentig varen toen het een akkoord met Israël sloot. Hamas streeft hier nog steeds naar.

‘Democratische en seculiere staat’

Met de slogan wordt volgens voor- en tegenstanders vaak het streven naar één staat in het gebied tussen de rivier en de zee uitgedrukt. Volgens historicus Maha Nassar (universiteit van Arizona) verwoordt de leus het streven van de Palestijnen naar vrijheid en gelijkheid in een democratische en seculiere staat, in het hele gebied.

Critici vinden dat een te rooskleurige voorstelling van zaken. Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding Eddo Verdoner schreef in juni 2021 dat de leus impliceert dat „Israël moet verdwijnen”. In de Amsterdamse gemeenteraad noemde burgemeester Femke Halsema de tekst vorige week „onaanvaardbaar, omdat die het bestaan van Israël miskent”. In diverse Europese landen denken de autoriteiten er ook zo over en wordt die als uiting van antisemitisme gezien. In Wenen werd vorige week een demonstratie verboden vanwege het gebruik van deze leus, „een duidelijke oproep tot geweld”, aldus de Weense politie.

Bern, 14 oktober. Foto MARCEL BIERI / AFP Bern, Zwitserland. Foto Marcel Bieri/AFP

Johannesburg, 15 oktober Foto LUCA SOLA / AFP Johannesburg, Zuid-Afrika. Foto Luca Sola/AFP

Istanbul, 14 oktober Foto EPA/ERDEM SAHIN Istanbul. Foto Erdem Sahin/EPA

Durban, 13 oktober Foto RAJESH JANTILAL / AFP Durban, Zuid-Afrika. Foto Rajesh Jantilal/AFP

Het Nederlandse justitiële apparaat lijkt niet van plan om op te treden tegen de leus. Na een klacht over deze woorden tijdens een toespraak op de Dam in mei 2021 oordeelde het Openbaar Ministerie en uiteindelijk deze zomer ook het Amsterdamse gerechtshof dat in dat geval geen sprake was van opruiing, bedreiging of strafbaar aanzetten tot haat.

Lees ook ‘De echte terroristen, dat zijn de zionisten’

‘Legitiem protest’

The Rights Forum, een organisatie die opkomt voor de rechten van Palestijnen, was zeer te spreken over deze beslissing. „Niet alleen wordt de slogan erkend als een legitieme vorm van protest, ook wordt paal en perk gesteld aan de intimiderende praktijken waarmee pro-Israël-activisten proberen de slogan uit het publieke domein te verbannen.”

Maar het laatste woord is er ondanks de uitspraak niet over gezegd. Na de recente demonstraties in Nederland heeft de SGP deze week de minister van Justitie gevraagd op te treden tegen het gebruik van deze slogan.

Lees verder…….