Fietsenmaker Accell is in korte tijd in hele grote problemen gekomen

In 2020 kon bij fietsenfabrikant Accell, bekend van onder meer Batavus, Sparta en Koga, het geluk niet op. Door de coronapandemie waren mensen massaal op de fiets gestapt, en ook de verwachtingen op de lange termijn waren goed: wereldwijd zouden steden meer gaan investeren in fietsinfrastructuur. Dat zou de verkopen van met name elektrische fietsen van het bedrijf goed doen, was het idee.

Vier jaar later staat Accell, met hoofdkantoor in Heerenveen, er financieel erg slecht voor. Zo slecht, dat verschillende betrokken partijen zich opmaken voor een juridisch gevecht over het bedrijf.

Maandag berichtte het Financieele Dagblad dat verschillende schuldeisers van Accell, dat in handen is van de Amerikaanse private-equitypartij KKR, vrezen dat ze hun geld niet meer terugkrijgen. Ze hebben adviseurs van de Amerikaanse zakenbank Houlihan Lokey ingeschakeld, zo bevestigt een bron aan NRC, voor het geval er een juridische strijd losbarst over bijvoorbeeld een schuldsanering.

Accell (meer dan 3.000 werknemers) is in relatief korte tijd in enorme problemen gekomen. De voorraadhallen van de fabrikant zitten overvol, terwijl de vraag naar fietsen na de coronapiek juist een stuk lager ligt. Die voorraden kosten geld, en Accell probeert met grote kortingen van fietsen af te komen.

Grote schuldenlast

Daar kwam recent een groot probleem bovenop. Bakfietsen van Babboe blijken makkelijk door midden te kunnen breken, zo bleek begin februari na onderzoek van RTL Nieuws. Deze mogen sindsdien niet verkocht worden van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Er loopt een terugroepactie waarvan de totale kosten nog niet duidelijk zijn.

Lees ook Grote terugroepactie van Babboe-bakfietsen. Wat is er aan de hand?

Een bakfiets van Babboe. Het bedrijf moet voorlopig stoppen met het verkopen van zijn bakfietsen, op last van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit.

Ondertussen heeft Accell ook te maken met een grote schuldenlast. In 2022 haalde KKR Accell van de beurs voor 1,56 miljard euro. Dat deed het met geleend geld, en die schulden staan nu voor een groot deel op de balans van Accell: 1,2 miljard euro in totaal. Deze aanpak, die vaak op kritiek kan rekenen van bijvoorbeeld vakbonden, is gebruikelijk voor private-equitypartijen als KKR. De schulden zijn opgekocht door een aantal beleggers, waarvan een club ter waarde van 700 miljoen euro zich nu verenigd heeft.

Hoe erg de situatie precies is, is moeilijk in te schatten: de meest recente cijfers van Accell zijn van begin 2023. Toen rapporteerde het bedrijf een jaarwinst over 2022 van 27 miljoen euro. Dat was al een daling van 62 procent vergeleken met het jaar ervoor. Een recente analyse van kredietbeoordelaar Fitch schatte dat het brutobedrijfsresultaat over 2023 uitkomt op 11 miljoen euro.

Omzetten in aandelen à la Hema?

KKR verwachtte te profiteren van de stijgende vraag naar elektrische fietsen. In de praktijk lijkt het erop dat KKR binnenkort – en ook niet voor het eerst – alweer nieuw geld moet stoppen in Accell. De vraag is of de eigenaar daar nog op zit te wachten, of dat het liever naar een schuldsanering kijkt of het verkopen van winstgevende onderdelen. Dat is niet per se in het belang van de schuldeisers: in theorie kan het daarmee bijvoorbeeld later nog moeilijker worden om schulden af te betalen.

Foto Sake Elzinga

Voor de schuldeisers kan het aantrekkelijker zijn om het bedrijf zelf over te nemen, door de schulden te laten omzetten in aandelen. Daarmee zou bij Accell gebeuren wat in 2020 bij Hema gebeurde. Daar verenigden de schuldeisers zich ook uit bezorgdheid over de hoge schuld, waarna ze uiteindelijk het bedrijf overnamen – al gebeurde dat pas toen de toenmalige eigenaar Marcel Boekhoorn weigerde een aflopende lening af te lossen. (Ironisch: huidig Accell-topman Tjeerd Jegen was ook de baas van Hema toen dit bedrijf in handen kwam van schuldeisers).

Private-equity-partij KKR haalde Accell van de beurs met geleend geld. Die schulden staan nu op de balans van Accell: 1,2 miljard euro

Er is nu nog niks aan de hand en het kan nog goedkomen, zegt een anonieme betrokkene. Vanwege de gevoeligheid van de zaak wil die niet met naam genoemd worden. Accell is een van de grootste fietsfabrikanten ter wereld, de kasstroom kan ook zomaar verbeteren. „Maar mensen bereiden zich voor met geslepen messen.”

Klem zitten

Het bestuur van Accell heeft ondertussen ook adviseurs in de hand genomen, van zakenbank Rothschild en Zuidas-advocatenkantoor Stibbe. Het bestuur vreest klem te komen te zitten in de strijd die mogelijk losbarst, aldus de betrokkene: wat een eigenaar wil of wat de schuldeisers willen, is niet per se in het belang van de continuïteit van Accell zelf.

De problemen die bij Accell spelen, leven ook breder in de fietsbranche. Ook andere fabrikanten kampen met een kater na de coronapiek. Eind 2023 maakte e-bikefabrikant Stella bekend voor de tweede keer dat jaar te moeten reorganiseren. Ook daar waren de voorraden flink opgelopen, waardoor deze rijwielen met flinke kortingen de deur uitgingen. En ook bij Stella moesten aandeelhouders financieel bijspringen.

Accell heeft het nu dubbel zwaar, door de problemen met Babboe en de hoge schuldenlast. De afgelopen tijd heeft private-equityeigenaar KKR overigens al geprobeerd de financiële situatie te verbeteren door reorganisaties. Er verdwijnen banen in het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en bij de fabriek in Heerenveen. Op die laatste plek was anderhalve week geleden een werkonderbreking, omdat het personeel een betere ontslagvergoeding wil. In totaal zou ruim de helft van de meer dan 300 banen in de fabriek kunnen verdwijnen.