Ethiopië belooft noodhulp toe te laten in Tigray

De blokkade van hulpgoederen voor de Ethiopische deelstaat Tigray wordt deze week opgeheven, belooft de federale overheid. De Ethiopische autoriteiten zeiden in een zaterdag op Twitter geplaatste verklaring dat „er inspanningen worden gedaan om humanitaire hulp te verlenen aan het grootste deel van de regio Tigray”. Zaterdag sloot de Ethiopische regering in de Keniaanse hoofdstad Nairobi een akkoord met de opstandige Tigrese strijdkrachten over hun ontwapening en over terugtrekking uit Tigray van „buitenlandse troepen en strijdkrachten die niet tot het regeringsleger behoren”. Ook maakten ze afspraken over ongehinderde humanitaire toegang, waarmee mogelijk een einde komt aan een van de grootste humanitaire tragedies ter wereld.

Lees ook Vredesakkoord in Tigray laat veel vragen open

Het akkoord van zaterdag volgt op een algeheel vredesverdrag eerder vorige maand in Pretoria waarbij werd besloten de wapens neer te leggen. Maar in dit principeakkoord ontbreekt het aan details over hoe bijvoorbeeld de ontwapening moet plaatshebben, wie erop toeziet, en hoe de deelstaat Tigray weer wordt geïntegreerd in de federale staat Ethiopië. Dergelijke zaken zijn zo heikel dat er stap voor stap over moet worden onderhandeld.

Hongerdood

Tigray heeft ontegenzeggelijk de meeste concessies gedaan. Volgens Tigrese commandanten en politici hadden ze geen andere mogelijkheid dan door de knieën te gaan. Dat deden ze wegens de numerieke meerderheid van hun tegenstanders en omdat door de humanitaire blokkade voor de zeven miljoen Tigreeërs de hongerdood dreigt.

In de twee jaar geleden uitgebroken oorlog tussen de federale en de regionale overheid vielen tienduizenden doden en hongerslachtoffers, volgens één schatting zelfs 600.000. De Verenigde Naties zeggen dat de federale overheid hulp heeft geblokkeerd sinds nieuw geweld in augustus een einde maakte aan een eerder bestand.

Eritrese soldaten

De Ethiopische regering heeft altijd tegengesproken hulp te blokkeren. Ze belooft nu ongehinderde humanitaire toegang, veiligheidsgaranties voor hulpverleners, bescherming van burgers en een gezamenlijk comité om toezicht te houden op de uitvoering, aldus bemiddelaars in Nairobi. De voormalige Nigeriaanse president Olusegun Obasanjo, die de besprekingen faciliteert, zei zaterdag dat „humanitaire hulp al gisteren had moeten worden hervat”.

Lees ook Hoe Ethiopië door zijn trotse verleden wordt verscheurd

Het vredesoverleg in Pretoria en nu in Nairobi vond onder grote geheimhouding plaats en de gesloten akkoorden zijn kort en laten veel vragen open. Twee aan het Ethiopische leger gelieerde hoofdrolspelers op het slagveld worden niet bij naam genoemd: de ruim 150 duizend soldaten van buurland Eritrea en de tienduizenden leden van strijdkrachten uit de buurdeelstaat Amhara. In het akkoord van Nairobi tussen commandanten wordt gesproken over ontwapening van de Tigrese troepen „terwijl buitenlandse soldaten zich terugtrekken”. Onduidelijk is of Eritrea zich aan dit akkoord gebonden voelt. En of de Ethiopische premier Abiy Ahmed zonder deze belangrijke bondgenoot kan, zeker nu er elders in Ethiopië andere grootschalige opstanden plaatshebben.