Er staan meer files dan ooit – hoe komen we er weer vanaf?

Je zou denken: dit is de tijd van het thuiswerken. Hét moment om niet meer met z’n allen tegelijk in de file te hoeven staan. Maar het tegendeel is waar. Er staan meer files dan ooit, zo las ik laatst in Het Financieele Dagblad. Vooral op dinsdagen en donderdagen kun je op elk gewenst moment van de dag over de motorkappen lopen.

Dat komt door het ‘hybride werken’ – de combinatie van thuis en kantoor waar we het al drie jaar over hebben maar waarvan nog steeds niemand weet hoe het moet. Omdat werkgevers niet het lef hebben om met duidelijke thuiswerkregels te komen, laten ze het over aan hun managers die alle wensen van hun team op elkaar af moeten stemmen. En dan kom je al gauw op de dinsdagen uit om naar kantoor te gaan.

Want maandag is driekwart vrij (vier keer negen uur), woensdag zijn de kinderen thuis en op donderdag willen ze wat eerder naar huis omdat ze dan toch al behoorlijk moe zijn geworden van de werkweek. Ik hoorde laatst over iemand die vrijdag niet naar kantoor kon komen omdat ze dan yoga heeft.

En dus staat op dinsdag het hele land vast. De afgelopen jaren kwamen er al 360.000 auto’s bij (!) – ongetwijfeld ook voor een groot deel toen we niet meer met het ov mochten tijdens corona. Die auto’s heeft iedereen na de pandemie lekker gehouden.

Het is natuurlijk niet erg woke om te zeggen, en ik schaam me er ook voor, maar ik snap die filerijders wel. Het is heerlijk in de auto.

Thermosflesje met thee, snoepjes van het tankstation. Boterhammetje, neus pulken, lekker warm, kom daar thuis eens om – supergezellig ook als het regent.

Uiteraard met blikken bruine bonen achterin, een warme deken (zo’n grijze van het Rode Kruis), brandblusser, dubbelloopse buks, hengel, 83 volgeladen powerbanks, regenton, Zwitsers zakmes, een komfoortje – voor als je écht strandt – en keihard meezingen met de powerballads op Radio Veronica. Ik ken iemand die een keer extra heen en weer van Nijmegen naar Amsterdam gereden is omdat ze zo’n leuke podcast aan het luisteren was.

De NS is al maanden geen écht alternatief meer voor de file. Het bedrijf biedt tegenwoordig in de spits passagiers die een broodje ei staan te eten op een vol balkon, onwelriekende oksels op neushoogte en de walm van toiletten die volgens de Volkskrant „’s ochtends vroeg al ruiken of iedereen gisteren asperges heeft gegeten” – om over de vouwfietsen nog maar te zwijgen. Defensie traint momenteel z’n mariniers in de treinspits. Dan nog liever drie uur op de snelweg.

De files zijn natuurlijk ook de schuld van de Tesla – die zijn gewoon te comfortabel. Sowieso die nieuwe (elektrische) auto’s. Ik werd laatst van het station opgehaald door een Polestar en ik wist niet wat ik zag joh. Dat ding rijdt zelf, trekt sneller op dan een Tesla, vertelt moppen, doet je was, föhnt je haar en achteraf bleek dat hij mijn collega’s had gemaild dat ik even niet bereikbaar was – daar kan geen collega tegenop.

Misschien moeten we meer vanuit de auto gaan werken, zei mijn uitgever laatst – die heeft een Tesla en wil daar het liefst de hele dag in blijven zitten. „Dan kun je eerder beginnen en hoef je niet zo ver te rijden.”

Want dan kun je ook op een P+R afspreken met z’n allen. Of iedereen laat z’n auto bij kantoor staan en gaat erin wonen! Meteen een oplossing voor de krappe woningmarkt én het staat gewoon heel erg ambitieus als je auto altijd bij kantoor staat.

Spitsbelasting zou ook wel eens kunnen werken. Of verplicht op woensdagen werken, dat alleen mensen die onderweg zijn naar hun werk in de spits mogen (en grootouders die op de kinderen passen) of dat je pas na dertig jaar in het ov met de auto de weg op mag – is sowieso beter om alle boomers uit de trein te halen met hun veel te grote rugzakken, windjacks, vouwfietsen en paraplu’s.

Je zou mensen ook kunnen verplichten af te wisselen: de oneven geboortejaren mogen in de oneven jaren met de auto, het jaar erop moeten ze met de trein en mogen de even geboortejaren de weg op. Of dat de treinwerkers fulltime mogen thuiswerken. Studenten en scholieren krijgen sowieso voorrang in het ov – duh.

Of als iedereen tóch al achter elkaar staat in de file, gewoon dáár je mietings houden – lekker rustig ook voor de fietsers en ov-gangers op kantoor. Een aparte rijstrook voor stilstaande autokantoren! Stapvoets rijden voor de stand-ups en weer plankgas als die eikel van sales aan het woord is.

Het korps landelijke politiediensten rijdt op de vluchtstrook met flip-overs, Elon Musk zorgt met extra masten voor stabiele wifi, Sodexo doet de mobiele lunch. Als we de lunch al halen! Want als de besprekingen voorbij zijn, pakt iedereen de volgende afslag en keert weer terug naar huis – ideaal.

Maar het beste zou natuurlijk zijn als we NS weer een factor zouden maken in dit land. Zodat we de planeet ook nog een beetje leefbaar houden. En er niet nóg meer auto’s komen, als rijdende middelvingers naar de volgende generatie. Ja, ook jij, met je Polestar. Make NS great again.

Daarover de volgende keer!