Emily Brontë (Emma Mackey) is een moderne rebel die weigert zich aan rolpatronen aan te passen, in ‘Emily’.
Foto Michael Wharley
N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Interview
Interview | Frances O’Connor en Emma Mackey „Nog steeds is het voor vrouwen lastig om de hoofdrol in hun eigen verhaal te spelen”, aldus actrice Frances O’Connor over haar regiedebuut ‘Emily’. Daarin krijgt de schrijver van ‘Wuthering Heights’ een ongecensureerd leven.
Allesbehalve een traditionele biopic is Emily. Actrice Frances O’Connor (Mansfield Park, Madame Bovary, Mr. Selfrigde) heeft zelf de nodige ervaring met kostuumdrama’s, dus ze bleef ogenschijnlijk dicht bij huis voor haar regiedebuut, een film over de negentiende-eeuwse Engelse schrijfster Emily Brontë, bekend van het ‘gothic’ liefdesverhaal Wuthering Heights (1847). De gedoemde liefdesgeschiedenis tussen weesjongen Heathcliff en Catherine bevat grote thema’s als klassenongelijkheid en racisme en was stof voor vele verfilmingen (waaronder die van Andrea Arnold in 2011) en de Kate Bush-hit uit 1978, die onlangs weer populair werd dankzij Netflix-serie Stranger Things.
O’Connor las het boek als schoolmeisje, het staat nog immer op de leeslijsten Engels. Maar over de schrijver zelf kwam zij bar weinig te weten. „Mijn voornaamste motivatie voor deze film was dat er zo weinig over Emily Brontë bekend is”, vertelde ze eerder dit najaar op het filmfestival van Toronto. „Ik wilde haar een leven geven.”
Het resultaat is een historisch drama dat eigenlijk over onze tijd gaat. Emily Brontë is een moderne rebel die weigert zich aan rolpatronen aan te passen. Zij heeft geen vaders, broers of echtgenote nodig om haar eigen beslissingen te nemen. Ze zwierf eindeloos ongechaperonneerd door de moerassen en had altijd haar fantasiewereld om een en ander recht te zetten.
Emily past in de steeds langere lijst van ‘fictieve biografieën’ die er het afgelopen jaar over historische vrouwen werden gemaakt, van onder anderen de Oostenrijkse keizerin Elisabeth in Corsage of Marilyn Monroe in Blonde. Zijn hun levens vogelvrij of is er iets anders aan de hand? O’Connor: „Emily is mysterieus, authentiek, ik heb eindeloos veel research gedaan, en daarna heb ik mijn verbeelding met me op de loop laten gaan. Ik heb niet het gevoel dat ik dingen heb verzonnen, maar ik heb een omgeving gecreëerd waarin de toeschouwer tijd met haar kan doorbrengen, of het nou is als ze drugs neemt of voor de eerste keer seks heeft. Nog steeds is het voor vrouwen lastig om de hoofdrol in hun eigen verhaal te spelen.”
Er is relatief weinig dialoog, de ene scène vloeit in de ander over, soms is het werkelijkheid, en soms misschien fantasie: „Emily kijkt naar ons en wij kijken naar haar en dan kunnen we zelf bepalen wie ze is.”
O’Connor: „Er zijn veel theorieën over Emily’s leven en karakter. Haar zus Charlotte, ook een schrijver, heeft zoals de film ook aanstipt een deel van haar biografie gekuist. Misschien was Emily een introvert, anderen zeggen dat ze een bipolaire stoornis had, of neurodivers was, misschien is dat allemaal een andere manier om te zeggen dat ze een originele geest was.”
Hedendaagse thema’s
De gothic roman en het victoriaanse tijdperk lenen zich goed voor actuele thema’s als feminisme en vrouwenonderdrukking, denkt O’Connor. Kijk naar de populariteit van steeds maar nieuwe Jane Austen-verfilmingen of een serie als Bridgerton. Die ‘upcycling’ klinkt ook door in de casting van Sex Education-ster Emma Mackey in de hoofdrol. „Maeve Wiley [uit Sex Education] is een hedendaagse Emily’’, vindt ook Mackey. „Voor mij als actrice is ze interessant omdat ze als het ware een bordje met ‘geen toegang’ op haar deur heeft hangen. Als kunstenaar wil je dan niets liever dan proberen om iemand via je kunst proberen te begrijpen. Emily heeft vele persoonlijkheden, thuis was ze meer dociel, zodra ze de natuur in trok was ze die vooruitstrevende en franke vrouw. Ik zal je een detail geven over hoe haar fantasie werkte: haar dagboek is zo priegelig geschreven dat je een vergrootglas nodig hebt om het te lezen. Dat deed ze omdat haar poppen en speelgoedsoldaatjes het dan konden lezen. Laten we zeggen dat ze een hoop gezelschap in haar hoofd had. Het is verleidelijk om een personage te willen diagnosticeren, maar ik denk dat het mysterie Emily een mix is van een hoogst gevoelige en getalenteerde jonge vrouw en een slachtoffer van een patriarchaal systeem.”
Een cruciale scène die O’Connor aan het verhaal toevoegde toont een seance met het dodenmasker van de moeder van de Brontë-zusters. Van een griezelig spel gaat het over in iets heel umheimlichs, als Emily via het masker in haar moeder transformeert en het opeens niet leuk meer is. O’Connor: „Die scène zegt veel. Over de afwezige moederfiguur in haar leven. Over hoe fantasie en werkelijkheid in haar leven in elkaar overliepen. Maar hij gaat ook over de maskers die vrouwen gedwongen worden te dragen, en dan niet meer afkrijgen.”
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2022/11/data93397743-2289c6.jpg)
