Een sexy geklede twaalfjarige en hardwerkende pechvogels op NRC Filmdag

Is het alweer een jaar geleden? Op zondag 16 april vindt weer een editie plaats van de NRC Filmdag, in samenwerking met de Verkadefabriek in ’s-Hertogenbosch. De filmredactie zocht daarvoor vier films uit, drie daarvan nog niet vertoond, één die week net in de bioscoop. Recensenten Dana Linssen, Joyce Roodnat, Sabeth Snijders en Coen van Zwol leiden de films in.

Catherine Clinch in The Quiet Girl van regisseur Colm Bairéad.

1. The Quiet Girl

Geen film komt zo stilletjes aansluipen als The Quiet Girl. Iedereen zag dit stille meisje over het hoofd tot ze opeens werd genomineerd voor de Oscar voor Beste Internationale Film. Ogenschijnlijk doet ze ook weinig om uw tranen te trekken. Tot die er opeens zijn.

In The Quiet Girl wordt het Ierse meisje Cáit in 1981 op zomervakantie gestuurd naar de boerderij van haar tante Eibhlín en stugge oom Seán. Rancuneuze vader, tobbende moeder: Cáit heeft zichzelf klein en onzichtbaar leren maken. Dit bloempje heeft gewoon een paar druppeltjes water nodig om te bloeien, weet tante. Cáits ontdekking dat ze ook een emotionele leemte bij tante en oom vult, completeert de warmte die zij – en wij – ervaren tijdens deze koele, maar simpelweg gelukkige Ierse zomer.

Tawfeek Barhom in Cairo Conspiracy van regisseur Tarik Saleh.

2. Cairo Conspiracy

Deze thriller voert ons naar een exotisch milieu: de Al-Azhar-universiteit in Caïro, zeer gezaghebbend binnen de soennitische islam. Als de groot-imam overlijdt, hebben de Egyptische autoriteiten hun mannetje klaar voor de opvolging. Alleen: de religieuze leiding van de universiteit neemt de tijd en houdt wereldse inmenging af. De geheime dienst zoekt een spion voor inside-informatie, een duwtje hier, een druppeltje venijn daar. Hun oog valt op student Adam, een jonge visserszoon.

Cairo Conspiracy is een subtiele thriller van gefluister, schaduwen en lange messen, van geduld en plotse wendingen. Om te overleven, moet Adam leren de cynische intriges te doorgronden, snel te improviseren, zijn geweten nu en dan uit te schakelen. En op het juiste moment de juiste Hadith en Koranspreuk citeren, ook dat telt.

Scène uit de animatiefilm No Dogs or Italians Allowed van Alain Ughetto.

3. No Dogs or Italians Allowed

Ik sprak animator Alain Ughetto onlangs in Rotterdam. Hij had de poppen van zijn opa Luigi en zijn oma Cesira meegenomen naar de VS, vertelde hij me. En kiekjes van ze gemaakt voor het Vrijheidsbeeld en de Golden Gate-brug.

Alsnog; ze wilden naar Amerika, maar kwamen nooit verder dan Frankrijk, weet je na deze enorm innemende familiekroniek. Ughetto reconstrueerde met poppen – en broccoli, en suikerklontjes – het leven van zijn opa en oma, hardwerkende paupers en pechvogels uit de Italiaanse Alpen die in de jaren twintig als gastarbeider uitweken naar Frankrijk, ook voor Mussolini. En Luigi? Die werd gewoon Louis.

Zelda Samson in Dalva van regisseur Emmanuelle Nicot. Foto Stephanie Branchu

4. Dalva

Op het Internationaal Film Festival Rotterdam ging Dalva als publieksfavoriet tot op de laatste dag nek aan nek met No Dogs or Italians Allowed – en won met een neuslengte. We zien hoe het meisje Dalva van haar vader gescheiden wordt: een schokkend, gewelddadig moment. Maar is ze niet wat ouwelijk en sexy gekleed voor een twaalfjarige? In de jeugdopvang blijft ze hardnekkig geloven dat ze een bijzondere liefde had met de vader die haar vijf jaar geleden ontvoerde en daarna isoleerde en hersenspoelde.

Als dat klinkt als zwaarmoedig drama: het opmerkelijke is juist de lichte toon. Kinderen hebben veerkracht; niet zozeer de hulpverleners of de moeder openen Dalva de ogen, maar de andere kinderen in de opvang. Die ook zo hun verhalen hebben. Dalva hoeft niet ouder en wijzer te worden. Ze moet jonger en wijzer worden.