Door Eye Filmmuseum geconserveerde korte film uit 1898 opgenomen in National Film Registry

Een in Nederland herontdekte korte film uit 1898 wordt deze woensdag officieel opgenomen in het prestigieuze National Film Registry, het erfgoedprogramma van de Amerikaanse overheid waarin sinds 1988 jaarlijks 25 „cultureel, historisch of esthetisch significante films” worden uitverkoren. Ze vormen een doorsnee van de Amerikaanse filmgeschiedenis.

De uitverkiezing van de door Eye Filmmuseum geconserveerde film betreft het in 1898 gemaakte Mardi Gras Carnival, de oudste bewegende beelden van een carnavalsparade in New Orleans, met prachtige praalwagens – een ervan in de vorm van een ananas – en kleurrijke kostuums (maar dan in zwart-wit). Bovendien is het de oudste in New Orleans gemaakte film, vertelt Wayne Phillips, conservator van de aan het jaarlijkse carnaval gewijde collectie van het Louisiana State Museum in New Orleans. Hij is opgetogen over de uitverkiezing van juist deze film in het National Film Registry van de Library of Congress.

Lees ook: Aandoenlijke filmpjes van Europa rond 1900

„Wat er werkelijk opzienbarend aan is, is dat de Mardi Gras-parade er anno 2022 vrijwel hetzelfde uitziet als in 1898. Voor inwoners van New Orleans is Mardi Gras niet alleen een jaarlijks terugkerende, leuke carnavalsoptocht met bijbehorende feesten, maar een betekenisvolle culturele traditie die al bijna drie eeuwen in onze stad bestaat. Het zien van deze lang geleden opgenomen scène, die er voor ons nog steeds bekend uitziet, demonstreert de langdurende, krachtige traditie van ons geliefde Mardi Gras en het belang ervan voor onze cultuur. Het enige jammere is dat de film niet langer is! Maar alleen al het zien van twee minuten bewegende beelden in de straat waar de carnavalsoptocht bijna 125 jaar later nog steeds door trekt, opgenomen met de camera voor een gebouw dat er nog staat, heeft diepe betekenis voor de stad New Orleans.”

Bioscoopjournaals

Begin dit jaar opende in het Louisiana State Museum een tentoonstelling over het 150-jarige bestaan van Rex, de organisatie die jaarlijks het carnaval organiseert. Toen ging het museum op zoek naar filmbeelden om de tentoonstelling te verrijken. Het museum wist dat er waarschijnlijk oude films bestonden maar had ze nog niet kunnen vinden. Bij hun wereldwijde zoektocht kwamen ze terecht bij Eye Filmmuseum, die de film al sinds eind jaren negentig in zijn collectie heeft. Het was tot nu toe niet bekend dat het de oudste, in New Orleans gemaakte film was.

Mardi Gras Carnival 1898 is onderdeel van de Mutoscope & Biograph-collectie, over de hele wereld gedraaide, bijzondere 68mm-films waarvan Eye Filmmuseum er zo’n 200 bezit. De bioscoopjournaals zijn recent digitaal geconserveerd en een deel ervan is te zien in de twee jaar geleden samengestelde compilatiefilm The Brilliant Biograph: Earliest Moving Images of Europe (1897-1902). Het bijzondere formaat – 68mm (te vergelijken met het huidige IMAX-formaat) zonder perforaties – bemoeilijkte tot voor kort de restauratie.

Afgelopen zomer werd Mardi Gras Carnival 1898 eenmalig gratis vertoond in het Louisiana State Museum. De film werd zo enthousiast onthaald dat hij tot genoegen van de vele bezoekers onderdeel werd van de tentoonstelling. De opname ervan in het toonaangevende National Film Registry zal dit korte stukje filmisch erfgoed, een fascinerende tijdcapsule, ongetwijfeld verder helpen verspreiden.