Door de hype rond kunstmatige intelligentie zijn beursgangen in trek

Na een lange periode van terughoudendheid ontvouwt het ene na het andere bedrijf plannen voor een beursgang. Parfumerieketen Douglas maakte begin deze week officieel bekend dat het op korte termijn 1,1 miljard euro wil ophalen met een beursgang in Frankfurt. Eerder was er al het Amerikaanse internetforum Reddit, dat volgens financieel persbureau Bloomberg rekent op een waardering van 6,5 miljard dollar (zo’n 6 miljard euro) bij zijn aanstaande beursintroductie in New York, later deze maand. In beide gevallen gingen daar jaren van geruchten aan vooraf.

De grote klapper dit jaar aan de Amsterdamse beurs moet komen van CVC Capital Partners, Europa’s grootste private-equityfirma. De van oorsprong Britse investeringsgroep, die 140 miljard euro aan vermogen beheert, maakt volgens bronnen van het Britse Sky News binnenkort zelf de stap naar Beursplein 5. De vorige beursplannen strandden afgelopen najaar vanwege het teleurstellende beursklimaat, maar inmiddels wordt gesproken over een waardering die kan oplopen tot ruim 13 miljard euro.

Andere bedrijven die in één adem worden genoemd met een beursgang in 2024 zijn fintechbedrijven Klarna, Plaid en Chime, vervoersbedrijf Flix (van de bussen), chatdienst Discord, en kledingmerk Skims van influencer Kim Kardashian. Hetzelfde geldt voor de omstreden Chinese fastfashionketen Shein die een beursgang op Wall Street voorbereidt. Het bedrijf wordt inmiddels gewaardeerd op 45 miljard dollar (zo’n 41 miljard euro), meldde Bloomberg eind januari.

„In Amsterdam zien we een vergelijkbaar beeld als in omringende landen”, zegt René van Vlerken, hoofd noteringen bij beursuitbater Euronext Amsterdam. „Het sentiment wat betreft nieuwe beursintroducties is verbeterd en meer bedrijven lijken zich op te maken voor een beursgang. De lijst met mogelijke beursgangen in Amsterdam voor de komende twaalf tot achttien maanden groeit gestaag.”

Dat beursgangen weer in trek zijn, heeft verschillende oorzaken. Ten eerste koelt de inflatie af, sneller dan verwacht. Die inflatie speelt een doorslaggevende rol bij het rentebeleid van centrale banken. Beleggers hopen dat de inflatie dusdanig zakt, dat de Federal Reserve in Amerika en de Europese Centrale Bank later dit jaar starten met het verlagen van hun belangrijkste rentetarieven. Hoe lager die rentes, hoe aantrekkelijker beleggen wordt. Dit is zo omdat sparen relatief onaantrekkelijker wordt bij een lage rente op het geld op de bank.

De ECB liet donderdag de rente in de eurozone zoals verwacht nog ongemoeid. Al hintte ECB-president Christine Lagarde tussen de regels door wel op aanstaande renteverlagingen in de komende maanden, vermoedelijk vanaf juni. Die rente staat nog altijd op een recordhoogte van 4 procent, wat de economie doet afkoelen (want: hoe hoger de rente, hoe duurder het is om huizen te kopen, of voor bedrijven om geld te lenen, wat economische bedrijvigheid afremt).

Ook Fed-voorzitter Jerome Powell verwacht nog altijd renteverlagingen. Hij zei deze week tegenover het Congres dat de Amerikaanse centrale bank „niet ver” verwijderd is van het punt waarop renteverlagingen mogelijk moeten zijn. Al hield ook hij (zoals gebruikelijk) een slag om de arm: toekomstige verlagingen zijn afhankelijk van het verloop van de economie, met als belangrijkste doelstellingen het creëren van „maximale werkgelegenheid en prijsstabiliteit”.

Buitensporige invloed

Een tweede ontwikkeling is de hype rond kunstmatige intelligentie (AI). Die stuwt niet alleen techaandelen tot grote hoogte, maar lijkt ook andere fondsen omhoog te trekken. Daarbij springt de beursgenoteerde Amerikaanse chipmaker Nvidia het meest in het oog. Nvidia maakte het afgelopen anderhalf jaar een buitengewone koerssprong van bijna 650 procent en haalde afgelopen weken de ene na het andere beurslieveling in wat betreft beurswaarde (2.300 miljard dollar). Alleen Microsoft en Apple zijn op dit moment meer waard op de beurs. Gezien de enorme vraag naar de snelle AI-chips die Nvidia produceert voor datacenters, en de uitzonderlijke groeicijfers die het marktleidende bedrijf laat zien, lijkt het einde van dit succesverhaal nog niet in zicht.

Zakenbank Goldman Sachs noemde chipmaker Nvidia vorige maand „het belangrijkste aandeel op aarde”

De waarde van techaandelen zoals Nvidia is zo groot geworden, dat ze ook de rest van de beurs mee omhoog trekken. Ze wegen voor een steeds zwaarder deel mee in zowel de Amerikaanse beursindex S&P 500 als mandjes met wereldaandelen. Zo is de beurswaarde van de grootste tien Amerikaanse aandelen nu even groot als alle beursgenoteerde bedrijven in het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland en Japan samen. Het risico daarvan is dat een beursindex hierdoor minder effectief is voor beleggers die willen spreiden, aangezien een relatief klein groepje aandelen voor grote schommelingen kan zorgen in aandelenportefeuilles (want als hun beurskoers daalt doordat bijvoorbeeld de rente stijgt of winsten tegenvallen, gaat ook de bredere index mee omlaag). De Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs noemde Nvidia vorige maand daarom „het belangrijkste aandeel op aarde” vanwege de buitensporige invloed op de aandelenwinsten dit jaar. Kortom: Nvidia zet momenteel de toon, en die is voorlopig zeer positief.

Dit in combinatie met de geleidelijk dalende inflatie en de overtuiging onder veel beleggers dat de rente dit jaar zal dalen, maakt alternatieven zoals sparen en obligaties steeds minder aantrekkelijk. Dat alles zorgt ervoor dat het enthousiasme onder beleggers weer helemaal terug is, waardoor aandelenmarkten in Europa, Amerika en Azië naar recordhoogtes zijn gestuwd. Donderdag sloot de AEX op ruim 868 punten, de hoogste slotkoers ooit. Donderdag sloot de AEX op ruim 868 punten, de hoogste slotkoers ooit.

„Het sentiment op de beurs is lange tijd wat somber geweest”, zegt Jelte de Boer, hoofd beleggingen bij Optimix Vermogensbeheer. „In oktober was nog sprake van een dip en werd rekening gehouden met een mogelijke recessie. Die kwam er niet, en dit jaar zien we toch dat de economische cijfers verbeteren en dat de inflatie een neerwaartse beweging maakt.”

De Boer noemt de huidige omstandigheden voor een beursgang „heel goed”. Volgens hem stijgen niet enkel de koersen van de zogenoemde ‘Magnificent Seven’ (Microsoft, Apple, Nvidia, Amazon, Alphabet, Meta en Tesla). „Ook smallcaps [kleinere beursfondsen] en zelfs opkomende markten gaan omhoog. Dit in combinatie met beleggers die veel geld beschikbaar hebben omdat ze vorig jaar toch voorzichtig zijn geweest, maakt het voor een bedrijf aantrekkelijk om nu aandelen te plaatsen.”

Al schuilt daar ook een risico in. Dat beurzen wereldwijd nu al recordstanden aantikken, zou er ook op kunnen duiden dat er sprake is van een zeepbel die binnenkort kan barsten. Daarover wordt inmiddels hardop gesproken door doemdenkers, die in de opmars van AI overeenkomsten zien met de dotcomhausse van begin deze eeuw. Toen stapten legio internetbedrijven naar de beurs en stegen de waarden van aandelen tot duizelingwekkende hoogte, aangejaagd door de eindeloze mogelijkheden die het opkomende internet zou bieden. Tot de koersen in het voorjaar van 2000 in rap tempo instortten en bleek dat veel van die nieuwe gehypte bedrijfjes vooral dreven op geleend durfkapitaal en er niet in waren geslaagd om winst te maken. Veel start-ups gingen failliet, de zeepbel was geknapt.

„Als iedereen positief is, zijn de toekomstige koersontwikkelingen vaak teleurstellend”, zegt Corné van Zeijl, beursanalist bij vermogensbeheerder Actiam. „Een punt van zorg blijft momenteel de loonstijging. Grote stakingen, zoals we die nu zien in Duitsland in het treinverkeer en bij luchtvaartmaatschappij Lufthansa, leiden vaak tot hogere lonen en dus hogere inflatie. Wat centrale banken weer minder mogelijkheid biedt om de rente te verlagen”, want bij een hoge inflatie verlagen zij die liever niet.

Mager jaar

Het lijkt er desondanks sterk op dat 2024 meer nieuwe beursnoteringen in petto heeft dan de afgelopen jaren. Met name 2023 was in veel opzichten een mager jaar voor beursgangen door de hoge inflatie en renteverhogingen. Wereldwijd stapten 1.429 bedrijven naar de beurs, een daling van bijna 16 procent vergeleken met het jaar ervoor, en zo’n 40 procent van het aantal dat in 2021 een beursgang maakte, blijkt uit onderzoek van de Amerikaanse financiële dienstverlener S&P Global. Met als dieptepunt het vierde kwartaal, dat wereldwijd slechts 285 nieuwe beursnoteringen telde. Het was daarmee het slechtste vierde kwartaal sinds 2012.

In Europa werden vorig jaar met 107 nieuwkomers weliswaar iets meer nieuwe bedrijven verwelkomd dan een jaar eerder (102). Maar samen haalden zij met 10,2 miljard euro wel 35 procent minder geld op bij beleggers dan het jaar ervoor (15,6 miljard euro), blijkt uit cijfers van accountant PwC. De grootste beursgang in Europa in 2023 was die van de Roemeense energieproducent Hidroelectrica, dat 1,9 miljard euro ophaalde.

Viel er dan helemaal niets te vieren vorig jaar? Toch wel. Met het Britse chipbedrijf ARM, sinds september genoteerd aan de Amerikaanse technologiebeurs Nasdaq, en de bijna 250 jaar oude Duitse sandalenfabrikant Birkenstock (New York Stock Exchange, per oktober) waren er toch twee klinkende namen die de stap naar de beurs waagden.

Birkenstock en vooral ARM doen het tot dusver behoorlijk goed op de beurs, met koersstijgingen van respectievelijk ruim 30 procent en bijna 130 procent. Dat sterkt ongetwijfeld het vertrouwen van andere bedrijven met beursambities.