N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Richard Weurding Directeur Verbond van Verzekeraars
Verbond van Verzekeraars: Nieuwe huizen in lage gebieden kwetsbaar voor overstromingen en daarom mogelijk onverzekerbaar.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data91779514-b37db3.jpg)
Foto Jeffrey Groenweg/ANP
Nederlandse overheden moeten zich afvragen of er nog wel gebouwd kan worden in gebieden die door klimaatverandering het risico lopen op overstroming. Huizen daar zijn straks mogelijk niet meer verzekerbaar, en hypotheekverstrekkers zullen ze daarom niet willen financieren. Daarvoor waarschuwde het Verbond van Verzekeraars dinsdag bij de publicatie van zijn tweede Klimaatschademonitor.
Uit de monitor blijkt dat de verzekerde schade door extreem weer als hoosbuien en grote hagelstenen vorig jaar 465 miljoen euro bedroeg, voor particulieren en bedrijven samen. In de jaren sinds 2007 lag dat bedrag veel lager: op gemiddeld 325 miljoen euro. Op basis van de huidige modellen van meteorologisch instituut KNMI verwachten de verzekeraars dat de schade met nog eens 200 tot 300 miljoen euro per jaar toeneemt als niet wordt ingegrepen.
Klimaatbestendiger
„Dit is een oproep tot handelen”, licht Verbondsdirecteur Richard Weurding toe in een videogesprek. „Wat moet er gebeuren om Nederland klimaatbestendiger te maken? We moeten met z’n allen aan de slag, maar de overheid moet de regie nemen. Om schade te voorkomen, preventie dus. Maar ook om ons aan te passen, adaptatie. En op de derde plaats: we moeten echt gaan kijken waar we nog kunnen bouwen in Nederland.”
Weurding duidt daarmee op bouwplannen bij onder meer Gouda in de Zuidplaspolder en de Rijnenburg-polder bij Utrecht. Die gebieden liggen laag, waardoor het risico op overstroming groot is. Recent waarschuwde het onafhankelijk ingenieursbureau Deltares voor bouwen in gebieden die in de toekomst mogelijk niet droog blijven, zoals in Zeeland.
Weurding wil voorkomen dat verzekeraars twijfels uitspreken over verzekerbaarheid als bouwplannen al gerealiseerd zijn of in een vergevorderd stadium. „Als je daarover niet nadenkt, zijn de gevolgen op de lange termijn groot.”
Kunnen jullie als verzekeraars niet nu al gewoon zeggen: panden in die gebieden zijn niet verzekerbaar?
„Dat is nog wat te vroeg. Wij willen nu graag onze kennis en inzicht delen, om samen met de overheid verstandige besluiten te kunnen nemen. Maar uiteindelijk gaat het over de vraag of je op de lange termijn de verzekerbaarheid kunt garanderen. En als alle inzichten, statistieken en analyses er alleen maar slechter op worden, kan ik dat niet garanderen. Ik ken geen verzekeraar die nu al zegt: dat doen we niet meer. Maar ik sluit niet uit dat dit op termijn moeilijker gaat worden.”
Zal verzekeren eerst duurder worden, voordat een pand onverzekerbaar wordt?
„Ja. Wij willen met dit verhaal een signaal afgeven. Verzekeren is een internationale markt. Verzekeraars gebruiken herverzekeraars. Die herverzekeraars kijken hier ook naar. We hebben al een paar keer gewaarschuwd, maar kennelijk moet dat nog een keer.”
Verzekeraars zitten ook in hypotheken. Zal het moeilijker worden een hypotheek te krijgen in zo’n gebied?
„Dat zou zomaar kunnen. Hypotheekverstrekkers, zoals verzekeraars en banken, kijken uiteindelijk naar de vraag: is hier een opstalverzekering voor te krijgen? Als het gebouw niet verzekerd wordt, heb je als geldverstrekker een heel groot risico. Als er dan iets misgaat, is je onderpand weg.”
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data67815593-5057e8.jpg)
Lees ook: Verzekeraars en KNMI slaan handen ineen in strijd tegen klimaatschade
De Klimaatschademonitor constateert dat schadepieken steeds hoger worden. Is dan niet sprake van een nieuw, hoger ‘normaal’?
„Die conclusie lijkt voor de hand te liggen. De pieken worden hoger, het extreme weer lijkt toe te nemen. Het KNMI doet een nieuwe studie, die volgend jaar de scenario’s opnieuw inkleurt. We weten hoe die scenario’s er een paar jaar geleden uitzagen – daar baseren we ons nu op. Ik ben heel benieuwd hoe het er volgend jaar uitziet. Het zou me niks verbazen als hun inzichten worden aangescherpt en het dus nog erger wordt.”
