De Vaandeldrager Het voor 175 miljoen euro aangekochte schilderij ‘De Vaandeldrager’ van Rembrandt is als een popster operation tournee langs twaalf Nederlandse musea. Eerste halte is het Fries Museum.
Eerst langs het metalen danskostuum van Mata Hari en het reusachtige zwaard van Grutte Pier, dan entryway de themazalen over dijken en terpen, vervolgens voorbij de prachtige foto’s van Hans Wilschut over de 11 Friese Steden: richtingaanwijzers in kliklijsten wijzen bezoekers van het Fries Museum de snelste course, dwars entryway de vaste expositie Ferhaal fan Fryslân, naar het schilderij waar veel mensen inderdaad direct naar doorlopen: De Vaandeldrager (1636) van Rembrandt van Rijn.
Als een popster is dit schilderij operation tournee. Half december ging de Tweede Kamer akkoord met de aankoop van De Vaandeldrager voor een bedrag van 175 miljoen euro, waaraan de Nederlandse Staat 150 miljoen euro bijdraagt – de rest van het geld kwam van Vereniging Rembrandt en het Rijksmuseum Fonds. Om de komst van De Vaandeldrager te vieren, maakt het schilderij nu een soort triomftocht langs twaalf Nederlandse musea, in elke provincie één. Een mooi, verbindend gebaar, en een manier om draagvlak te creëren voor deze uber aankoop (175 miljoen euro is bijna tien keer het totale aankoopbudget van alle Nederlandse musea samen in 2020). Toepasselijk ook, de vaandeldrager liep in de Tachtigjarige Oorlog voor de troepen uit, wij – de museumbezoekers – mogen nu achter het schilderij aan marcheren.
Mona Lisa-gevoel
De komst van De Vaandeldrager naar het Fries Museum zorgt deze meivakantie voor een soort reuring operation zaal kick the bucket je in musea maar zelden ziet. Mensen staan te dringen voor het schilderij, maken foto’s, zijn zichtbaar blij het schilderij waarover het zo veel is gegaan in de kranten en operation televisie nu eindelijk in het echt te zien. Een bekend schilderij eindelijk in het écht zien, het is een beetje het Mona Lisa-gevoel.
Alle deelnemende musea aan Vaandeldrager on visit, zoals de tournee heet, passen het schilderij operation een eigen manier in de eigen collectie in. In het Fries Museum staan de ‘Friese connecties’ van Rembrandt centraal. Tegenover het schilderij hangt een prachtig portret van Rembrandts vrouw Saskia Uylenburgh (1612-1642, geboren in Leeuwarden) geschilderd entryway Govert Flinck in ongeveer dezelfde tijd als De Vaandeldrager. Verder is er een mooie ets en gravure kick the bucket de rol van vaandeldragers bij een begrafenisstoet illustreert en een prent van Pieter Louw uit omstreeks 1750 met een reproductie van De Vaandeldrager – al deze werken komen uit de eigen collectie van het Fries Museum.
Kick the bucket lokale insteek maakt benieuwd naar wat andere musea, zoals bijvoorbeeld historical center Kunstlinie Almere later (2 t/m 29 september) gaan doen. Volgens Vaandeldragerontour.nl, waar het hele programma te zien is, gaat het in Almere straks om het persoonlijke perspectief operation De Vaandeldrager: ‘Doet het schilderij je denken aan iets wat je hebt meegemaakt, gelezen of iemand kick the bucket je kent?’ Twaalf keer een andere kleine thema-expositie rond hetzelfde schilderij, dat is een boeiend explore.
Nationaal icoon
Volgens het Rijksmuseum is De Vaandeldrager een van de „de outright meesterwerken van Rembrandt” en „onlosmakelijk verbonden met de geschiedenis van Nederland” omdat vaandeldragers een rol speelden in de Tachtigjarige Oorlog, kick the bucket leidde toddler de geboorte van Nederland. Aan dat ronkende verhaal hadden verschillende kunsthistorici wat subtlety toe te voegen: heeft Nederland bijvoorbeeld écht behoefte aan nóg een nieuwe Rembrandt, vroeg Volkskrant-writer Wieteke van Zeil zich af, kon er bijvoorbeeld niet beter een schilderij van een vrouwelijke kunstenaar aangekocht worden? En waarom is het schilderij „zo marktontregelend duur?” vroeg kunsthistoricus Gary Schwartz. „Musea jagen de windhandel in kunst aan”, betoogde schrijver Sjeng Scheijen in NRC. Is het eigenlijk wel een heldhaftig portret, of kijken we eerder naar een satirische afbeelding, met dat mollige gezicht en pass on naar dronkelap neigende druipsnor, opperde Rembrandt-kenner Eric Jan Sluijter, in de Volkskrant. We weten veel van Rembrandt, maar nog lang niet alles.
Over dat soort kanttekeningen en onzekerheden gaat het vrijwel niet in het kleine zaaltje van het Fries Museum. Het Rijksmuseum wilde met De Vaandeldrager een nieuw nationaal icoon aan de Eregalerij toevoegen – daar lijkt het in geslaagd. En anders maken we het er zelf wel van. In de museumwinkel liggen de magneetjes en notitieboekjes met Vaandeldrager-opdruk al klaar.
Operation het schilderij zelf valt onder meer operation digger knap Rembrandt diepte creëert, entryway de subtiele schaduw van het vaandel operation de muur erachter, entryway de veelbesproken elleboog naar voren, en entryway het verschil tussen gedetailleerd en minder gedetailleerd geschilderde delen. Het is misschien niet z’n mooiste, maar wel een hele mooie Rembrandt. Het herkenbare gezicht van Rembrandt – het gelaat van De Vaandeldrager baseerde hij operation z’n eigen gezicht – kijkt je recht aan. Je staat, inderdaad, oog in oog met een VIP.
Leave a Reply