De slechtvalk is de Max Verstappen onder de dieren. Wist u dat hij in duikvlucht een snelheid van wel 350 kilometer per uur kan halen? Daarmee is de slechtvalk de snelste vogel ter wereld. Het is maar een filmpje van veertig seconden in de NOS-app, maar Harold Boer van de Werkgroep Roofvogels dist met een brede glimlach een paar fascinerende feitjes over de slechtvalk op.
Hij heeft zojuist met een collega een nestkast van konijnenhokformaat op een dak ergens in de Noordoostpolder geplaatst, van waaruit de slechtvalk kan gaan jagen, op spreeuwen, steltlopers en af en toe een watervogeltje. Maar vooral op duiven. Slechtvalken zijn dol op duiven. Daar duiken ze dus met 350 kilometer per uur bovenop, en dat is inderdaad zo’n beetje net zo snel als Max Verstappen soms piekt op een Formule 1-circuit.
Blijft er nog wel wat van zo’n duif over, of spat hij in een wolk van veren en botjes uiteen als de slechtvalk zijn snavel met zo’n snelheid in hem boort, vraag ik me meteen af. Of grijpt een slechtvalk zijn prooi met z’n klauwen? Ik wil meteen alles weten over het gedrag van het dier, en zijn manier van jagen.
350 kilometer per uur, net zo snel als Max Verstappen
Slechtvalken zijn stootvogels en geen achtervolgvogels, lees ik. Een prooi achtervolgen zal hij dus niet snel doen. Kijk, daar klopt de vergelijking met Max Verstappen ook al. Achtervolgen heeft hij de laatste acht races nauwelijks gedaan. Hij won ze allemaal, door keihard toe te stoten, precies zoals de slechtvalk doet.
De vogel begint zijn duikvlucht al op grote hoogte. Met de snavel naar beneden en de vleugels strak langs het lijf stort hij zich omlaag, op de nietsvermoedende duif onder hem. Met uitgestrekte klauwen slaat de slechtvalk toe, om de duif in het voorbijgaan met de nagels van de achtertenen te verwonden. Dan remt hij, vliegt opnieuw omhoog en stoot nog eens, tot de duif stervend naar beneden stort.
Ik kijk filmpjes en zie hoe behendig en snel de slechtvalk manoeuvreert. Je knippert met je ogen en hij heeft zijn prooi al een tik gegeven, is er voorbij, en stijgt opnieuw. Wil hij nog sneller, dan trekt hij de grote handdekveren op de bovenkant van zijn vleugel omhoog. Wetenschappers vermoeden dat die veren de luchtweerstand verkleinen, als een ware DRS.
De slechtvalk is van nature een onrustige, beweeglijke vogel, maar eenmaal in de lucht is hij de koning. Met zijn scherpe ogen tuurt hij naar beneden, aanschouwt hij het gekoer van de duiven en het gespetter van de watervogels, en kiest hij zijn moment. Als de slechtvalk kon praten, zou hij dat denk ik spaarzaam doen. Minzaam zou hij het gekoer en gespetter aanhoren, een tikje geërgerd zou hij misschien zijn. In discussies zou hij zich niet mengen. Laten we het over snelheid hebben, zou hij zeggen. Over mij, en over hoe sterk ik ben.
Zelf een nest bouwen vertikt de slechtvalk. Hij heeft wel wat beters te doen, zoals het luchtruim beheersen. De vogel broedt op bestaande plekken, in de Noordoostpolder op oude kraaiennesten bijvoorbeeld. Nu heeft Harold Boer van de Werkgroep Roofvogels hem dus een nagelnieuwe, schone broedkast gegeven. Ik vermoed dat het een kwestie van tijd is voor de slechtvalk ontdekt dat een lekker schoon nest zelfs voor de koning van het zwerk toch wel heel erg lekker is.
Marijn de Vries is oud-profwielrenner en journalist.
