Cellist Jay Campbell over de muziek van John Zorn: ‘Kleuters begrijpen dat deze muziek ook om te lachen is’

„Veel mensen kennen John Zorn van zijn improvisatiemuziek of van zijn death-metal-band. In de wereld van klassiek zijn ze verbaasd als ze horen dat hij ook strijkkwartetten componeert, met actual notes on a page. En dat doet hij veel ook. Ik denk dat ik inmiddels zo’n vijftig stukken van hem heb gespeeld. Je hebt het ene nog niet ingestudeerd of hij heeft alweer een nieuw werk voor je geschreven. Zorn schrijft altijd meer voor mensen dan voor instrumenten, die menselijke connectie is waar het hem om gaat.”

Jay Campbell is cellist van het New-Yorkse JACK Quartet, dat zich toelegt op hedendaagse muziek. Donderdag 2 november speelt het JACK Quartet in het Groningse nieuwemuziekfestival Sounds of Music. Het programma is geheel gewijd aan de experimentele componist en improvisator John Zorn, die zijn 70ste verjaardag viert. De JACKs nemen Zorns complete strijkkwartetten op voor diens label Tzadik. Het JACK Quartet treedt zaterdag 4 november ook op in het Zorn-weekend van November Music in Den Bosch.

‘Fucking awesome’

„De eerste keer dat ik muziek van Zorn speelde was elf jaar geleden, toen ik nog op het conservatorium zat. Kort daarna werd ik gevraagd om in te vallen bij een uitvoering voor zijn zestigste verjaardag en het klikte meteen tussen ons. Inmiddels zijn we goede vrienden, we hebben dezelfde muzikale waarden. Zorn vindt het natuurlijk belangrijk dat je de juiste noten speelt, maar het gaat hem er bovenal om dat je als musicus je hele hebben en houden in de strijd gooit. Zijn muziek is zo fysiek, zo expressief, zo bigger-than-man-Romantisch soms gaan je nekharen ervan overeind staan.

https://www.youtube.com/watch?v=fDMjZu_1Hj8&t=6s

„Laatst brak onze violist zijn pols, vlak voor een optreden in het Walker Art Center in Minneapolis. Ik had net bij een zomerfestival een Mendelssohn-kwartet gespeeld met een jonge studente zonder enige ervaring met nieuwe muziek, maar ik wist zeker dat zij de perfecte invaller was. Dat was ze. We hadden maar driekwartier repetitietijd. Bij het optreden zat Zorn achter haar stoel en ik hoorde hem steeds mompelen: ‘That’s fucking awesome!’. Nu hoort zij ook bij de familie en schrijft Zorn stukken voor haar.

„In 2017 speelden we met ons kwartet ook in Sounds of Music in Groningen, daar bewaar ik goede herinneringen aan. We verbleven op een woonboot: geweldig. Behalve voor de twee leden van ons kwartet, die nogal lang zijn en steeds moesten bukken. Ik herinner me ook dat een studentenensemble muziek van Julia Wolfe uitvoerde. Waanzinnig! Het kan geen kwaad als jonge mensen iets minder de Vijfde van Tsjaikovski (wat een geweldig stuk is) en iets meer nieuwe muziek spelen. Daar kun je niet vroeg genoeg mee beginnen. Kleuters zijn eigenlijk het beste publiek voor Xenakis en Zorn, die reageren heel primair en begrijpen dat deze muziek soms ook om te lachen is.”

JACK Quartet speelt John Zorn:

2/11 Grand Theatre Groningen. Info: soundsofmusic.nl.

4/11 November Music Den Bosch (met Barbara Hannigan). Info: novembermusic.net