Bij Oranje is hoop de leidraad voor bondscoach Ronald Koeman

Het zijn de kleine lettertjes, de subtiele mitsen en maren, die de onzekerheden bij het Nederlands elftal tekenen. „Als we compleet zijn, hebben we een heel goed elftal, dat moeilijk te verslaan is”, zei bondscoach Ronald Koeman maandag, gevraagd naar hoe zijn ploeg er nu voorstaat na een warrig interlandjaar vol met blessures.

„Wat ik bij momenten heb gezien in de afgelopen wedstrijden, had hij weer dat onvoorspelbare, het snelle wegdraaien”, zei hij over Memphis Depay, de spits die deze week na een jaar afwezigheid weer terug is in Zeist.

„Qua individuele kwaliteiten zijn er landen die aanvallend wel iets meer hebben”, reageerde hij op de vraag of hij Oranje – zesde op de FIFA-ranglijst – van wereldklasse vindt.

In zijn tweede periode als bondscoach is hoop de leidraad voor Koeman. Het is keer op keer uitzien naar spelmaker Frenkie de Jong, die vorig jaar maar vier van de tien interlands meedeed en nu opnieuw ontbreekt met een enkelblessure.

Het is duimen dat Memphis Depay nu wel een langere periode heel blijft, na een jaar waarin hij slechts twee interlands speelde.

Het is wachten op Brian Brobbey, een spits met veel potentie, die tegelijkertijd nog maar een half uur in Oranje speelde en nu is afgevallen vanwege een hamstringblessure.

Het is voorzichtig rekenen op een revival van de ooit zo dynamische Liverpool-middenvelder Georginio Wijnaldum, nu actief bij een club in de subtop in Saoedi-Arabië.

Lees ook Oranje-international Georginio Wijnaldum over Saoedi-Arabië: ‘Ben je daar geweest? Zou je een keer moeten doen’

Georginio Wijnaldum tijdens een training van het Nederlands elftal, dinsdagmiddag in Zeist.

Twee vraagstukken

Zo begint Oranje een nieuw interlandjaar met de gebreken waar het in 2023 was gebleven. Deze vrijdag oefent het in Amsterdam tegen Schotland, komende dinsdag in Frankfurt tegen Duitsland. Het is de opmaat naar het EK voetbal, komende zomer in Duitsland, waar Oranje op 16 juni zijn eerste wedstrijd speelt.

Europees kampioen worden is „de insteek”, zei Koeman deze week zuinigjes, doordrongen van de individuele klasse bij de toplanden.

Deze periode in maart kon hem veel inzicht geven over twee belangrijke vraagstukken, zo was het idee. Wie vormt het beste koppeltje met sleutelspeler De Jong op het middenveld? En hebben Brobbey of Joshua Zirkzee – beiden 22 jaar en in opmars – het in zich om de centrumspits van Oranje te worden? Ze ontbreken alle drie. Patronen inslijpen, de onderlinge afstemming versterken, vertrouwen opbouwen, elkaar beter leren kennen – dat kan dus niet.

Terwijl deze periode de contouren zichtbaar moeten worden met het oog op de EK-selectie, deadline 7 juni. Een „examen” voor velen, noemt Koeman deze interlandperiode. Begin juni, als Oranje kort voor het EK nog oefenwedstrijden speelt tegen Canada en IJsland in Rotterdam, moet hij eruit zijn. Dan wil hij zich „puur richten” op het EK-elftal dat hij voor ogen heeft. Ruimte voor experimenteren is er dan niet meer.

Middenvelder Georginio Wijnaldum stond dinsdag de pers te woord langs het trainingsveld in Zeist.
Foto Robin van Lonkhuijsen/ANP

Nu nog wel. Met Wijnaldum als voornaamste test. De laatste drie interlandperiodes werd hij buiten de selectie gelaten, door zijn vertrek naar Saoedi-Arabië devalueerde zijn status bij Oranje. Koeman hield de deur wel op een kier. Hij is loyaal aan de 33-jarige middenvelder die in zijn eerste periode als bondscoach (2018-2020) van grote waarde was met zijn assists en goals. Bovendien was hij eerder vice-aanvoerder.

Opvallend is dat Koeman in de verleden tijd praat als het over de kwaliteiten van Wijnaldum gaat. Die waren, tot een paar jaar terug: veel loopvermogen, diepgang en rendement, veelal in het vloeiende samenspel met centrumspits Depay. Koeman kan een dynamische aanvallende middenvelder, zoals Wijnaldum, goed gebruiken. Hij heeft nu vooral middenvelders die graag aan de bal komen. „Die diepgang had hij altijd, nu wil ik zien of dat nog steeds zo is.”

‘Beste vorm’

Wijnaldum zei deze week dat hij teleurgesteld was dat hij in het najaar niet werd geselecteerd. In de twee oefenduels moet hij laten zien of hij een plekje verdient in de EK-selectie. Zijn data – zoals aantal sprints, gelopen kilometers – liggen in Saoedi-Arabië volgens Koeman „heel dicht bij” wat hij in zijn goede jaren bij Oranje liet zien. „Gini is fit, dat bewijzen alle statistieken”, zei Koeman donderdag.

Fit is ook Memphis Depay, die na zijn kruisbandblessure van eind 2019 regelmatig ontbrak door lichamelijke tegenslag. Hij speelt weer bij Atlético Madrid, maakte vorige week nog een belangrijk doelpunt in de achtste finale van de Champions League tegen Internazionale. „Hij groeit naar zijn beste vorm”, zegt Koeman. „Daar is hij nog niet, daar heeft hij in de afgelopen periode niet genoeg voor gespeeld.”

Hij bezocht Depay onlangs in Madrid, vertelde Koeman bij ESPN. Ze spraken over het EK, de selectie, Depays rol. Naast spits ziet Koeman ook een vrije rol voor Depay vanaf de linkerflank. Voorwaarde is dat hij „superfit” moet zijn, pas dan is hij van „meerwaarde”.

Afgelopen jaren speelde Depay zelden volledige wedstrijden. Daarom is Koeman voorzichtig met de aanvaller, vanwege het risico op overbelasting. „Memphis vindt dat hij altijd weer heel veel kan”, zegt Koeman. „We moeten oppassen als hij vermoeid raakt, met name in de laatste fase van een duel.”

Het toont de kwetsbaarheid van Oranje, op weg naar het EK. Toch blijft Koeman – donderdag 61 geworden, er was taart in Zeist – optimistisch. Met voorbehoud: „Als alle aanvallers fit zijn, hebben we veel kwaliteit.”