Amerikaanse striptekenaar volgt de ginsengteelt in een melancholisch reisverhaal

Vier jaar werkte de Amerikaanse stripmaker Craig Thompson (1975), auteur van het wereldberoemde Blankets (Een deken van sneeuw), aan een strip over de ginsengwortel, die vooral in Azië wordt gebruikt als geneeskrachtig middel. Die keuze ligt misschien niet voor de hand, maar wel voor Thompson. Hij groeide in de jaren tachtig op in Wisconsin waar de bijzondere bodemsamenstelling zeer geschikt is voor het groeien van de wortel. Indertijd was de streek de grootste leverancier van ginseng ter wereld en zorgde de medicinale stronk voor veel regionale welvaart. Tegenwoordig is dat anders: het zware lichamelijke werk is niet in trek en steeds meer ginsengboerderijen houden op te bestaan. Voor de auteur een belangrijke reden om zich over de geschiedenis van de teelt te buigen.

Thompson werkte het verhaal uit in twaalf losse comic-deeltjes, passend bij de aard van het idee: het is een reisverslag, waarin interviews en achtergronden een belangrijke rol spelen en hem verder helpen. Veel gebeurt gaandeweg. Door steeds open kaart te spelen over zijn motieven en werkwijze – zijn lezerspubliek krijgt de kans om te reageren en Thompson plaatst interessante reacties van lezers – ontstaat er een boeiende ontwikkeling. Hij wordt gestuurd en op het spoor gezet van invalshoeken.

De delen wil Thompson bewerken tot een enkele graphic novel. Wat de lezer dan zal gaan missen, zijn de fraaie schutbladen, de lezersrubriek, de informatieve achtergronden en de bijdragen van zijn broer. Zonde wel, want dat zijn juist de onderdelen die de huidige vorm zo aantrekkelijk maken. Er is nog een reden om niet per se te wachten op de omnibus: de losse delen passen perfect in de speciale foedraal, die oogt als een volwaardig boek.

Culturele toe-eigening

Toen Thompson zijn plannen ontvouwde, viel dat niet goed bij enkelen binnen de Amerikaanse stripscene, dat Thompson al eerder van culturele toe-eigening had beschuldigd na zijn graphic novel Habibi, een Arabische liefdesgeschiedenis waarin seksueel geweld aan de orde kwam. Sinds die affaire lag Thompson onder een vergrootglas, en met deze serie over ginseng kwam hij opnieuw in de problemen, zonder dat zijn critici acht sloegen op de regionale achtergrond en persoonlijke aanpak van Ginseng Roots. De situatie werd zelfs zo precair dat zijn uitgever zich schielijk terugtrok – en daarmee zijn succesauteur in de steek liet.

Geen prettig begin, maar een andere uitgever pakte de delen op. Wie het eindresultaat leest, snapt niet waarom Thompson vooraf zo werd aangepakt. Ginseng Roots is namelijk een sterk inhoudelijk en accuraat relaas geworden, waarin Thompson persoonlijke herinneringen afwisselt met gesprekken met ingewijden, kennissen en zijn eigen familie.

Naar het einde toe slaat het verhaal om en wordt de teneur melancholisch. Thompson ziet dat de regionale ginsengteelt goeddeels is verdwenen en worstelt met allerlei existentiële gedachten: zijn herinneringen, de mensen die het aangaat, en in het grotere geheel met het nut van zijn verhaal. In het laatste deel, dat onlangs verscheen, verzucht hij dat hij er nooit een memoir van heeft willen maken. Non-fictie, een essay met semi-journalistieke interviews moest het worden. Net als in Een deken van sneeuw gaan deze delen over zijn pijnlijke herinneringen.

Die persoonlijke inzet en kwetsbaarheid maken Ginseng Roots integer en vitaal. Wat Thompson niet wilde zien, is dat de gesprekken altijd al doordesemd waren van weemoed en berusting. Maar er kwam gaandeweg iets bij. Het project bleek ook zijn strijd; het ging over zijn herinnering, zijn jeugd, zijn familie. Die laag maakt het verhaal des te indrukwekkender. Alleen een heel goede observant kan met een zo open en lichte toets een boeiende kroniek over zoiets als een wortel schrijven.

Meer Strips

De droefheid van de olifant.

Een weesjongen wordt verliefd op het meisje van het circus. Ieder jaar zien ze elkaar kort en hun liefde wordt steeds sterker. Een emotionele achtbaan van jewelste, opgezet in drie grote stroken per pagina. Stilistisch prachtig en met heel veel zeggingskracht uitgebeeld. Fantastisch.

Nina Jacqmin & Nicolas Antona: De droefheid van de olifant. Arboris, 80 blz. € 13,95

---

De ontembaren

Hilarische Lucky Luke-hommage van de Franse stripmaker Blutch. De ontembaren zijn twee blagen van nog geen tien jaar, die Luke tot wanhoop drijven. Hij kan ze wel schieten. Hardop lachen, zonder twijfel de beste Lucky Luke in jaren.

Blutch: Lucky Luke: De ontembaren. Lucky Comics. 48 blz. € 9,99

---

Horizontale collaboratie

Sterk verhaal over een jonge vrouw die valt voor de charmes van een Duitse officier. Haar verhaal wordt mede gevormd door haar omgeving: allerlei vrouwen die vanuit hun eigen achtergrond een positie innemen in de oorlog. Een vertelling over liefhebben, geweld en overleven.

Carole Maurel & Navie: Horizontale collaboratie. Lauwert Uitgeverij. 144 blz. € 29,95

Delen Mail de redactie