Alle hoop was gevestigd op Intertoys. Als het eigenaar Mirage zou lukken een koper te vinden voor de speelgoedketen, konden andere dochterbedrijven met de opbrengst blijven draaien. Dat plan is mislukt, blijkt nu. Het gevolg is dat het moederbedrijf van huishoudketen Blokker dringend op zoek moet naar nieuw kapitaal, om te voorkomen dat het voortbestaan in gevaar komt.
Toen het Intertoys te koop zette, merkte Mirage al dat de markt voor overnames „uitdagend” is. Toch vond het een geïnteresseerde koper en was de transactie nagenoeg afgerond. Op het laatste moment, „begin januari”, trok die kandidaat zich alsnog terug, maakte Mirage donderdag bekend. Omdat het winkelbedrijf niet de hoop heeft een andere geschikte koper te vinden, is het verkoopproces voorlopig gestaakt.
Het mislukken van de verkoop confronteert Mirage (zo’n 6.400 werknemers) met een nieuw probleem: er is geld nodig om de winkelvoorraden voor later dit jaar te financieren. De komende maanden kan Mirage nog vertrouwen op een kredietlijn bij een Britse geldschieter, maar die loopt „begin van 2024” af. Het winkelbedrijf moet binnen enkele maanden een nieuwe lening hebben om de rekeningen te kunnen blijven betalen.
Bruidsschat
Lang kon Mirage terugvallen op de bruidsschat die eigenaar Michiel Witteveen meekreeg van de familie die Blokker ooit oprichtte. Witteveen nam het bedrijf in 2019 over voor een symbolische euro en kreeg daarbij een geldsom mee van naar verluidt 250 miljoen euro om het zwaar verlieslijdende concern weer gezond te maken. Door alle verliezen en tegenvallers sindsdien lijkt het erop dat Mirage die bruidsschat volledig heeft opgemaakt.
In het verslag over 2022, dat Mirage deze woensdag deponeerde, schrijft het concern dat het aan het einde van dat boekjaar nog ruim 62 miljoen euro in kas had. Het maakt ook een inschatting voor de geldstromen voor de twaalf maanden die volgen: Mirage verwacht een kasstroom van 35,6 miljoen euro, maar voorziet ook dat 86 miljoen het bedrijf uitstroomt. Een tekort van 50 miljoen dus. Op de vraag hoeveel geld Mirage nu, een jaar later in kas heeft, wil topman Ynse Stapert niet reageren.
Bij de huidige kapitaalverstrekker, de Britse durfinvesteerder Hilco, leent Mirage op dit moment „een vrij laag bedrag”, stelt Stapert, die deze maand Michiel Witteveen opvolgde als topman. „Maar dat heeft ook te maken met de periode van het jaar waarin we nu zitten.” Als Blokker en Intertoys hun voorraden voor het einde van het jaar moeten betalen, de drukste tijd in de winkelstraat, moet het bedrijf veel nadrukkelijker leunen op die kredietlijn.
Volgens Stapert heeft Mirage „alle vertrouwen dat het op tijd rondkomt”. Hoeveel krediet Mirage nodig heeft, wil hij niet kwijt. Volgens de nieuwe topman is er geen harde deadline om een nieuwe leenfaciliteit af te sluiten. „We streven ernaar om dit eind mei rond te hebben.”
‘Miljard verdampt’
De Blokker Holding, zoals Mirage eerder heette, heeft een turbulent decennium achter de rug. Zo hebben de ketens die er deel van uitmaken veel last van concurrentie met webwinkels en – in het geval van huishoudketen Blokker – tevens van koopjesketen Action. Blokker Holding gold jarenlang als een dominante speler in de winkelstraat: ook ketens als Xenos, Leen Bakker, Big Bazar en Marskramer vielen onder de groep. Op het hoogtepunt in 2010 zette het concern 2,8 miljard euro om.
Na een eerste verlies in 2014 stapelden de rode cijfers zich in rap tempo op, en schreef het moederbedrijf tien jaar op rij een nettoverlies. Voormalig topman en eigenaar Witteveen schatte in zijn afscheidsinterview, vorige maand in Het Financieele Dagblad, dat sindsdien „wel een miljard euro” is verdampt.
Lees ook Blokker, een familiedrama
Toen hij begin 2019 het bedrijf overnam van de familie Blokker, deed hij een poging het te saneren en daarna weer uit te bouwen met bekende winkelmerken. Sinds de coronapandemie valt dat imperium in rap tempo weer uiteen. Koopjesketen Big Bazar werd in 2021 verkocht en ging vorig jaar september failliet. Twee maanden daarna moest Mirage ook het faillissement aanvragen van de zwaar verlieslijdende elektronicaketen BCC.
De ketens die nu over zijn, zien hun prestaties langzaam verbeteren. In boekjaar 2022 bleef de omzet van Mirage nagenoeg stabiel, op 928 miljoen euro, maar het bedrijf bleef wel zitten met een brutoverlies (voor aftrek van eenmalige tegenvallers) van 43 miljoen euro. Zonder de zwakke prestaties van BCC was dat een min van 6 miljoen geweest, schrijft Mirage.
Volledig te danken aan Intertoys
In een persbericht loopt het bedrijf alvast vooruit op de resultaten van het afgelopen boekjaar, 2023, die nog niet definitief zijn. Daarin eindigde Mirage met een brutowinst van 2 miljoen. Dat is volledig te danken aan Intertoys, met een plus van 12 miljoen het meest succesvolle (en daardoor best verkoopbare) onderdeel. Blokker eindigt opnieuw in het rood, al is het brutoverlies kleiner dan jaar eerder.
Om de kredietlijn te beperken kijkt Mirage scherp naar alle uitgaven, schrijft het nu in zijn jaarverslag. Plannen waarvoor geen toezeggingen zijn gedaan, worden „geschrapt of uitgesteld”, zo valt te lezen. Tegelijk wijst Mirage nog een kostenpost aan waarop het denkt te kunnen besparen: terugbetaling van de coronanoodsteun.
Het winkelbedrijf kreeg in de pandemie uitstel bij het betalen van belastingen. Dat ging om ongeveer 70 miljoen euro. Sinds oktober 2022 is de Belastingdienst die schulden gaan innen: bedrijven mogen over een periode van vijf jaar aflossen. Mirage heeft de fiscus gevraagd het resterende bedrag te „saneren”, aldus Stapert. „De gesprekken daarover lopen nog.”
