Karakter
Psycholoog en bestsellerauteur Adam Grant schreef een nieuw boek: Hidden Potential. De hoofdgedachte: het gaat er niet om wat een persoon nu presteert, maar om wat iemand kan leren. Daar zouden we meer op moeten letten als managers, opvoeders en docenten.
Een centraal begrip in het boek is karakter. Grant benadert karakter als een set van vaardigheden. Vaardigheden waarmee je je persoonlijkheid – de natuurlijke neigingen in je denken, voelen en handelen – kunt overwinnen als die je hindert bij wat je waardevol vindt. Voorbeeld: je kunt de natuurlijke drang hebben om lastige klussen uit te stellen. Maar er zijn vaardigheden die je helpen om desondanks in actie te komen. Zulke karaktervaardigheden hebben meer impact op je toekomst dan kennis, zegt Grant.
Essentiële vaardigheden
Een essentiële karaktervaardigheid is het kunnen verdragen van ongemak. Wie leert en groeit, beweegt zich per definitie buiten zijn comfortzone. Volgens Grant helpt het wanneer je ongemak ziet als een teken dat je je aan het ontwikkelen bent.
Leren is daarnaast een kwestie van durven en doen: dingen proberen, fouten maken, toch doorgaan, meer fouten maken en stap-voor-stap beter worden. We associëren dit vaak met jonge mensen, maar ook volwassenen kunnen de karaktervaardigheden ontwikkelen die hierbij horen. Grant haalt een experiment aan dat werd uitgevoerd onder 1.500 ondernemers tussen dertig en zestig jaar. De deelnemers bleken met behulp van trainingen prima in staat om zich nieuwe karaktervaardigheden eigen te maken.
Leren motiverend maken
Hoe ontwikkel je karaktervaardigheden? Grant haalt zijn technieken uit het onderwijs. Zo pleit hij voor scaffolding. De letterlijke betekenis van die term is: steigers optrekken, zoals bij het bouwen van een huis. Scaffolding houdt in dat je een individu op maat ondersteunt. Je kijkt waar iemand nu staat en wat hij nodig heeft om verder te komen. Zo help je de ander om progressie te ervaren en gemotiveerd te blijven voor het leerproces.
Dit kan ook op de werkplek. Je kunt bijvoorbeeld je collega’s gericht vragen wat je moet doen om beter te worden. Vraag niet om feedback, zegt Grant, dan kijk je terug. Vraag om advies waarmee je vooruitgang boekt. Feedforward noemen onderwijzers dat al jaren.
De kunst is om leren motiverend en uitdagend te maken. Grant noemt als voorbeeld een succesvolle schaakcoach die beginners eerst traint in het eindspel: met nog een paar stukken op het bord en dreigend schaakmat. Van daaruit werkt hij terug naar het begin.
Succes
Grant neemt het op voor de underdog. Hij vindt dat we ons – ook op de werkplek – wat minder moeten richten op iemands zichtbare positie en prestaties. Veel interessanter is om te kijken welke weg een mens heeft afgelegd. Dan zul je bijvoorbeeld zien dat iemand die begon met een maatschappelijke achterstand, vaak veel meer stappen heeft gezet om ergens midden op de arbeidsladder te komen, dan iemand die begon met een voorsprong en nu aan de top staat. Succes draait niet om de hoogte van de top die je bereikt, zegt Grant, maar om de afstand die je klimt.
