Zelensky bezoekt Washington in week dat Congres spreekt over miljarden voor Oekraïne

Een bliksembezoek van enkele uren. Langer wilde Volodymyr Zelensky zijn door oorlog geteisterde land niet achterlaten. Voor het eerst sinds de Russische invasie, driehonderd dagen geleden, verliet de Oekraïense president woensdag zijn land voor een ontmoeting met president Biden in het Witte Huis, gevolgd door een gezamenlijke persconferentie en een toespraak tot het Amerikaanse Congres.

Na zijn aankomst bij het Witte Huis bedankte Zelensky Biden, Amerikaanse volksvertegenwoordigers en „gewone mensen” van de Verenigde Staten voor hun steun. Hij zei dat hij eerder had willen komen, maar daar niet toe in staat was geweest – en benadrukte dat „de oorlog niet voorbij is”. Biden noemde het „een eer” om aan Zelensky’s „zijde te staan” en beloofde aanhoudende financiële, militaire en humanitaire steun voor Oekraïne. Het Oekraïense verzet „inspireert de wereld”, zei hij, voorafgaand aan een onderhoud in de Oval Office.

Het historische bezoek van Zelensky is volgens het Witte Huis vooral bedoeld om de duurzame band tussen beide landen te benadrukken. De VS zijn vanaf het begin van de Russische invasie in Oekraïne leidend geweest in het bij elkaar brengen – en houden – van een coalitie van overwegend westerse bondgenoten die het land helpen verdedigen tegen de Russen. Voorzichtig laverend, om een directe militaire confrontatie met Rusland te voorkomen, heeft Washington zijn militaire ondersteuning aan Oekraïne in de loop van de maanden steeds verder uitgebouwd.

Voorafgaand aan het bezoek schreef de scheidend voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Nancy Pelosi, in haar uitnodigingsbrief aan Zelensky om het Congres toe te komen spreken „immens respect en bewondering” voor diens „buitengewone leiderschap” uit. „Amerika en de wereld staan versteld van de heldenmoed van het Oekraïense volk. Geconfronteerd met Poetins weerzinwekkende gruweldaden hebben Oekraïense vrijheidsstrijders de wereld geïnspireerd met een ijzeren wil en een onbreekbare bezieling – terugvechtend tegen Ruslands wrede, ongerechtvaardigde invasie. De strijd voor Oekraïne is de strijd voor de democratie zelf.”

Biden grijpt het bezoek van Zelensky aan om een nieuw pakket van militaire steun aan te kondigen, ter waarde van 1,85 miljard dollar. Daarbij zit volgens een verklaring van het Witte Huis, woensdagochtend, ook een Patriot-eenheid, een van de meest geavanceerde luchtafweersystemen in het Amerikaanse arsenaal.

Patriot-raketten

De regering van Zelensky vraagt zijn westerse bondgenoten al maanden om levering van Patriot-raketten om de steden en hun cruciale civiele infrastructuur beter te kunnen verdedigen tegen Russische raketten en drones van Iraanse makelij. Sinds half oktober is vooral de energievoorziening rond tal van Oekraïense steden met honderden raketten en drones aangevallen. Hoewel de Oekraïense luchtafweer door steun van bondgenoten steeds beter in staat is de aanvalsgolven te pareren, slaagt Rusland er nog altijd in de stroomvoorziening in het land ernstig te beschadigen.

Het zal wel enkele maanden duren voordat de Patriots inzetbaar zijn op Oekraïense bodem. Amerikaanse instructeurs zullen het Oekraïense leger eerst uitvoerig moeten trainen, vermoedelijk op de basis Grafenwöhr in Duitsland, om het complexe systeem te kunnen bedienen.

Lees ook: ‘VS gaan geavanceerde Patriot-raketten aan Oekraïne leveren’

De VS zijn al jaren de belangrijkste militaire partner van Oekraïne. Sinds de Russische invasie heeft Washington voor bijna 20 miljard dollar aan wapens en munitie geleverd aan de Oekraïense strijdkrachten, uiteenlopend van tanks, helikopters en houwitsers tot luchtafweersystemen, granaten en gepantserde voertuigen. Met name de levering van meervoudige raketlanceerinstallaties en raketten (HIMARS), met een grote precisie en een bereik van bijna honderd kilometer, speelde een belangrijke rol bij het terugdringen van de Russische troepen aan de frontlinies in de regio’s Charkov en Cherson, vanaf het eind van de zomer.

Amerika en de wereld staan versteld van de heldenmoed van het Oekraïense volk

Nancy Pelosi Voorzitter Huis van Afgevaardigden

De regering-Biden wil de steun aan Oekraïne volgend jaar verder opvoeren, zo werd eerder bekend. Deze week wordt in het Amerikaanse Congres gesproken over een plan dat onder meer voorziet in een extra steunpakket aan Oekraïne in 2023, ter waarde van bijna 45 miljard dollar.

Van Bachmoet naar Washington

Zelensky, die dinsdag nog in de zwaar belegerde stad Bachmoet in de Donbas was om de Oekraïense troepen een hart onder de riem te steken, werd op 11 december door president Biden uitgenodigd. Zelensky liet afgelopen weekeinde formeel weten de uitnodiging te accepteren, aldus een hoge Amerikaanse regeringsfunctionaris tegenover The New York Times.

In maart, een kleine drie weken na de invasie, sprak Zelensky het Congres al toe via een videoverbinding. Daarin refereerde hij onder meer aan de I have a dream-toespraak van Martin Luther King, de Japanse aanval op Pearl Harbor en de aanslagen op 11 september 2001. Zelensky riep de Amerikaanse volksvertegenwoordigers toen vooral op „meer te doen” in de strijd tegen Rusland, vooral doelend op sancties en wapens.

Dit artikel is woensdag om 22.15 uur geactualiseerd. De uitspraken van Zelensky en Biden na Zelensky’s aankomst in het Witte Huis zijn toegevoegd.

Lees ook deze reportage over de verwoesting rond Cherson