Windrichting

Maandagochtend stuurde mijn zus me een bericht door van de NOS. Wat bleek: het Russische ministerie van Defensie had via staatsmedium Sputnik de mededeling naar buiten gebracht dat Oekraïne een nucleaire reactor wil opblazen in de Oost-Oekraïnse stad Charkov. „Wauw,” zei ik, „maar dat lijkt me toch sterk, waarom zou een land dat al getraumatiseerd is door een kernramp er zelf een willen veroorzaken?”

Toen legde mijn zus me geduldig uit dat het Kremlin dit soort berichten laat uitgaan zodat ze in geval van nood die reactor zelf kunnen opblazen en vervolgens Oekraïne de schuld geven.

„Met als bijkomend voordeel”, zei ze, „dat een flink deel van de opstandelingen dan wel zal moeten vluchten. Handig bij het innemen van de rest van de steden. Met zo’n preventief persbericht kan Poetin de verantwoordelijkheid bij voorbaat van zich afschuiven. Dan krijg je hetzelfde vingerwijzen als bij de MH17-ramp.”

Ik twijfelde, maar mijn zus wint al decennia met Risk en Stratego en haar jeugdheld was Julius Caesar, dus legde ik het scenario voor aan een vriendin die onderzoek deed naar de kernramp bij Fukushima.

„Moreel verwerpelijk maar strategisch best wel slim”, zei ze. „Tenminste, als je geen zier geeft om de volksgezondheid.”

Ze pakte Google erbij.

„Ah,” zei ze, „vanaf woensdagavond begint in dat gebied de windrichting te veranderen.”

„En?”

‘Momenteel staat hij naar Rusland. Daarna draait hij langzaam naar Europa. Als je zus gelijk heeft en Poetin daadwerkelijk plannen smeedt om een reactor op te blazen, zal hij dat eind deze week doen, zodat de stralingsdeeltjes de juiste kant op gaan. Geen zorgen, in Nederland loop je geen gevaar, we zitten veel te ver weg.”

Maar alle mensen die dichtbij zitten dan? Ik dacht aan mijn vrienden in Lviv, die nog steeds weigeren de stad te verlaten.

Woensdagochtend deden Russische staatsmedia het bericht uitgaan dat de kerncentrale bij Zaporizja „volledig onder controle” was en de leden van de Oekraïense Nationale Garde documenten hebben getekend waarin ze verklaren niet aan zogenaamde vijandelijkheden deel te nemen. „Slim”, zei mijn zus. „Als er nu toch wat gebeurt, kan Poetin de Nationale Garde meteen van contractbreuk beschuldigen.”

„Maar er bestaat toch nog steeds de kans dat dit met een sisser afloopt?”, piepte ik.

„Natuurlijk”, zei mijn zus, op een toon die voor diverse interpretaties vatbaar was.

De rest van de dag probeerde ik mezelf gerust te stellen. Het is maar een scenario, dacht ik. Dit gaat zelfs Poetin te ver. Toch?

Een voorjaarsbries kietelde mijn gezicht. Niet draaien, niet draaien, dacht ik. Blijf gewoon altijd hetzelfde. Ga alsjeblieft geen andere kant op.