Voor de Chileense voetbalclub Palestino is sport een bijzaak geworden

Als een uur voor de wedstrijd de eerste Palestino-fans het gemeentelijk stadion van La Cisterna, een middenklassewijk in de Chileense hoofdstad Santiago, binnendruppelen, schijnt de zon ongenadig fel. De witte verf op de betonnen muren is afgebladderd, alleen een grote muurschildering waarop Palestina is afgebeeld – met de grenzen zoals die er voor de stichting van de Israëlische staat bijlagen –staat wel strak in de verf. Een vrouw houdt haar armen in de lucht als ze de tribune oploopt en roept: „Gaza libre!”

Linksaf slaan de bobo’s, de oud-spelers en de bestuursleden die onder een overdekte tribune op comfortabele stoelen zitten, rechtsaf de fanatieke fans. In alles is de band met Palestina terug te vinden bij deze Chileense middenmoter. De fans dragen rood-wit-groene shirts, een verwijzing naar de Palestijnse vlag. De shirtsponsor is Bank of Palestine, de mascotte van het team is een grote, glimlachende Arabier. Om zich te beschermen tegen de felle zon dragen veel fans een keffiyeh, de kenmerkende, geruite ‘Arafat-sjaal’. Verkopers lopen rond met baklava in plaats van Chileense snacks.

„Deze club is uniek in de wereld. Onze slogan is niet voor niets ‘meer dan een club, een heel volk’”, zegt Carlos Saleh. Hij gaat al jaren naar de wedstrijden van de Chileense profclub. „Ik heb zelf Palestijnse wortels en dat je op een plek, zo ver van Gaza vandaan, een club hebt die zich in alles heeft verbonden met Palestina, is magisch. Het voelt als familie.”

Een spandoek bij de wedstrijd op 23 november met de tekst ‘Ter nagedachtenis aan hen die er niet meer zijn’, een verwijzing naar de slachtoffers van de oorlog in Gaza.

Omstreden shirt

CD Palestino werd in 1920 opgericht door Palestijnse migranten, die enkele decennia daarvoor naar Chili waren gekomen toen het Ottomaanse rijk uiteenviel. De turcos of turken, zoals de Palestijnen werden genoemd door de Chilenen, integreerden makkelijk in de maatschappij, richtten agrarische bedrijven op, lieten zich gelden in de politiek.

Eerst mochten alleen Palestijnen lid worden – een voorwaarde die lang geleden al kwam te vervallen. Maar de band met Palestina blijft sterk. Toen de club in 2018 de Chileense beker won, schreef de Palestijnse president Mohammed Abbas een brief, waarin hij Palestino „de tweede selectie van Palestina” noemde. Die band botst soms ook: in 2019 eiste de Chileense voetbalbond dat Palestino zijn shirts, waarop Palestina werd afgebeeld zonder het bestaan van Israël, aanpaste. Dit na protest van de Israëlische ambassadeur.

In de Palestijnse gebieden staan fans midden in de nacht op om de club, aan de andere kant van de wereld, te zien spelen. Nicolás Zédan, de laatste speler met Palestijnse roots die voor CD Palestino uitkwam, ervoer die band zelf toen hij in 2019 Gaza aandeed. „Ik kwam amper aan spelen toe bij de club, maar omdat ik deels Palestijns ben, kende iedereen mij daar”, vertelt hij vanaf de overdekte tribune. „Toen mijn contract niet verlengd werd, ben ik in Hebron op de Westelijke Jordaanoever gaan spelen. Ik heb zelfs voor de nationale selectie van Palestina gespeeld. Maar door de oorlog ben ik nu weer terug.”

Zédan speelde van zijn 9de tot zijn 21ste voor Palestino. „Het is vooral de band met Palestina die deze club zo speciaal maakt. We runnen een voetbalschool op de Westelijke Jordaanoever, na ‘7 oktober’ hebben we meegelopen in protestmarsen in Santiago. Wij zijn het kloppende hart van de Palestijnse gemeenschap.”

Ambassadeur teruggeroepen

Die Palestijnse gemeenschap is in zo’n 150 jaar tijd uitgegroeid tot de grootste Palestijnse gemeenschap buiten de Arabische wereld, met ruim een half miljoen Chilenen met Palestijnse roots. Die grote gemeenschap bepaalt deels de koers van de Chileense regering ten opzichte van de oorlog tussen Israël en Hamas. De linkse president Gabriel Boric riep zijn ambassadeur uit Israël terug en riep het land meerdere malen op een einde te maken aan „oorlogsmisdaden tegen burgers”.

„Je krijgt hier al vanaf het begin mee wat het betekent om dit shirt te dragen. Dit shirt is een symbool, een daad van verzet”, zegt Rodolfo Dubó. „Wij laten zien dat de mensen in Gaza niet alleen staan.” Hij is Chileen, maar speelde jarenlang voor de club en groeide er uit tot legende. Hij werd er aanvoerder en schopte het tot de Chileense selectie, waarmee hij een WK speelde. Nu staat hij op de hoofdtribune en wordt van alle kanten vastgeklampt door fans. „Door Palestino ben ik de Palestijnse kwestie gaan begrijpen. Ik ben al jarenlang gestopt als speler, maar door mijn verleden hier, heb ik een band met de Palestijnse gebieden gekregen.”

Op deze donderdagavond speelt Palestino, dat vierde staat in de competitie, tegen Everton uit Viña del Mar. Wint Palestino, dan zijn ze geplaatst voor de Copa Libertadores, het belangrijkste Zuid-Amerikaanse bekertoernooi voor clubs.

Hoewel het stadion mede vanwege het tijdstip maar matig gevuld is, is het gejuich van de fanatieke fans oorverdovend als de teams het veld opkomen. Een deel van de tribune is bewust leeggelaten, met alleen een spandoek: „Ter nagedachtenis aan hen die er niet meer zijn.” De stadionspeaker kondigt aan dat er een minuut stilte gehouden zal worden voor de wedstrijd, ter herinnering aan de slachtoffers die in de Palestijnse gebieden zijn gevallen sinds het begin van de oorlog tussen Israël en Hamas.

In de elfde minuut begint een trompet de Last Post te spelen. Het hele stadion springt mee „Gaza resiste, Palestina existe!” (Gaza verzet zich, Palestina bestaat!) Ondanks de sfeer en de emotionele lading, eindigt de wedstrijd teleurstellend, Everton is veel te sterk en verslaat Palestino met 2-0. Voor trouwe fan Carlos Saleh is het resultaat vanavond ondergeschikt. „We hebben de wereld weer laten zien wie we zijn, en dat we naast de mensen in Gaza staan. Zolang wij bestaan, zal Palestina bestaan.”