Terwijl grote delen van Oekraïne zijn overvallen door een zware winterstorm en een pak sneeuw blijven Russische troepen op verschillende plaatsen langs de duizend kilometer frontlijn aanvallen uitvoeren, vooral in de Donbas, in het uiterste oosten van het land. Het Russische leger zou nog steeds terreinwinst boeken ten oosten van de stad Koepjansk, rond het zwaar belegerde stadje Avdiivka en ten westen van de bezette stad Donetsk.
Maandag veroorzaakte een zware sneeuwstorm in Oekraïne bovendien elektriciteitsuitval in zo’n tweeduizend plaatsen, verdeeld over zestien regio’s. Ook kwamen honderden auto’s en vrachtwagens vast te zitten in de sneeuw en moesten tal van wegen worden gesloten door het winterse weer. Volgens het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken zijn vooral het midden en het zuiden van het land getroffen door het winterweer. Op sommige plekken lag de sneeuw twee meter opgehoopt. Oekraïense meteorologen en het ministerie van Energie verwachten dat de weersomstandigheden, vooral sneeuw en wind, nog zouden verslechteren.
Op de door Rusland bezette Krim zaten maandag een half miljoen mensen zonder stroom door een voor de Zwarte Zee-regio uitzonderlijk zware storm, die bomen ontwortelde en overstromingen veroorzaakte. Op het schiereiland kwam een persoon om het leven die langs het strand de uitwerking van de storm wilde bekijken. Ook op een schip dat voer tussen de Krim en het Russische vasteland viel een dodelijk slachtoffer.
De invallende winter komt op een moment dat Rusland zijn luchtaanvallen op het land lijkt op te voeren. Vorig jaar voerde Moskou in de wintermaanden bijna dagelijks aanvallen uit op Oekraïense elektriciteitscentrales en andere cruciale infrastructuur, met het kennelijke doel de Oekraïense burgerbevolking te treffen. Door de relatief milde winter waren de gevolgen vorig jaar nog enigszins beperkt.
Slag om Avdiivka
Ondanks de snel verslechterende weersomstandigheden bleven Russische troepen de afgelopen dagen aanvallen uitvoeren langs de frontlinies. Vooral in Avdiivka, even ten noorden van de stad Donetsk, wordt de situatie met de dag moeilijker voor de Oekraïense verdedigers. Ook al zijn de Russische verliezen bij de slag om Avdiivka volgens berichten enorm, het voormalige industriestadje is inmiddels van drie kanten omsingeld. Het Institute for the Study of War, een Amerikaanse denktank die dagelijks verslag uitbrengt van de situatie aan het front, meldde zondagavond dat de Russen zowel ten noorden als ten zuiden van Avdiivka in opmars zijn. Ook al is de dagelijkse Russische terreinwinst gering, na het wekenlange beleg lijkt het een kwestie van tijd voordat het grotendeels kapotgeschoten stadje in Russische handen valt. Avdiivka telde voor de grootschalige Russische invasie in Oekraïne zo’n dertigduizend inwoners. Daarvan zouden er nog enkele honderden over zijn.
Lees ook Nieuwe ontslagen in Oekraïense strijd tegen corruptie
De situatie doet sterk denken aan de slag om Bachmoet, dat na een maandenlange belegering door troepen van de Wagner Groep in mei werd ingenomen door de Russen. Ook daar hanteerden de Russen een tactiek van constante aanvalsgolven op de Oekraïense loopgraven rondom de stad, waarbij duizenden aanvallers om het leven kwamen.
Net als toen betaalt Moskou nu een hoge prijs voor relatieve kleine stappen voorwaarts. In oktober begon de grootschalige Russische aanval op Avdiivka, eerst met honderden infanteriegevechtsvoertuigen. Nadat die aanvallen mislukten – volgens westerse bronnen zou Moskou meer dan tweehonderd pantservoertuigen zijn kwijtgeraakt – schakelden de Russen over op aanvalsgolven met infanteristen.
De Oekraïense militaire inlichtingendienst (HUR) onderschepte gesprekken van Russische soldaten en stelde afgelopen vrijdag volgen de Kyiv Post dat dode en gewonde militairen van het front bij Avdiivka met vrachtwagenladingen tegelijk worden afgeleverd in ziekenhuizen. „Iedereen ligt hier zonder armen of benen, sommige zonder verschillende andere lichaamsdelen”, zo werd opgetekend uit de afgeluisterde gesprekken. „Vooral die uit Avdiivka worden binnengebracht. In het ziekenhuis van Rostov liggen jongens op de vloer in de hal.”
Een dag eerder had een Oekraïense officier genaamd Oleksandr tegen het Franse persbureau AFP gezegd dat „de velden [rond Avdiivka] gewoon bezaaid zijn met lichamen”. Een Oekraïense drone-bestuurder beschreef de situatie rond Avdiivka als „een zombiefilm”, vanwege de aanhoudende Russische aanvalsgolven. De beweringen over de aantallen slachtoffers kunnen niet door NRC worden geverifieerd.
Ook het Britse ministerie van Defensie stelde maandag dat de Russische oorlog in Oekraïne grote impact heeft op de materiële slagkracht van de Russische strijdkrachten. Zo zou Moskou vorige maand dusdanige verliezen hebben geleden in luchtverdedigingssytemen in de bezette delen van Oekraïne dat het Kremlin de luchtverdediging elders in het land noodgedwongen moet aanspreken. Volgens Londen heeft Rusland SA-21 luchtverdedigingssystemen uit de exclave Kaliningrad aan de Oostzee weggehaald om de verliezen in Oekraïne te compenseren. „Het feit dat het Russische ministerie van Defensie extra risico’s lijkt te nemen is tekenend voor de overbelasting die de oorlog heeft veroorzaakt voor sommige belangrijke, moderne capaciteiten”, concluderen de Britten.
Niet alleen op de grond, maar ook in de lucht gaan de aanvallen aan beide zijden door. Afgelopen zaterdag bestookten de Russen Oekraïne met zo’n 75 Shahed aanvalsdrones, volgens de Oekraïense luchtmacht de grootste Russische drone-aanval sinds de grootschalige invasie in februari 2022. Dat gebeurde tijdens de herdenking van de Holodomor, de hongersnood die Stalin in de jaren 1932-1933 in Oekraïne creëerde, waarbij miljoenen burgers stierven. Zondag haalde de Oekraïense luchtmacht acht van de negen Russische raketten neer die op het land werden afgeschoten.
Zoals de Oekraïense president Volodymyr Zelensky enkele maanden geleden aankondigde zal zijn land de Russische aanvallen dit jaar beantwoorden. Dat bleek zondag al, toen de Russische autoriteiten melding maakten van een Oekraïense aanval met tientallen drones op Moskou. De Russen zeiden zeker 24 drones te hebben neergehaald in de regio Moskou en vier andere regio’s eromheen.
In de stad Toela, zo’n 180 kilometer ten zuiden van Moskou, sloeg een drone in een appartementsgebouw van twaalf verdiepingen. Daarbij raakte volgens de lokale autoriteiten een bewoner gewond.
