‘Sisters’ is meerstemmig mozaïek van krachtige vrouwen

Op een dag stapte Ziva’s oma in Suriname op een motor en weg was ze, voorgoed. Nu staat Ziva’s dochter op het punt om drie jaar te worden, en op je derde maak je je eerste herinneringen. Ziva kijkt naar haar slapende dochter en ziet tegelijkertijd zichzelf, haar moeder, oma, talloze andere vrouwen, en in haar woedt een storm.

In Sisters onderzoekt theatermaker Sheralynn Adriaansz wie je bent en wat je nalaat. Een vergeten fotorolletje werpt Ziva (Adriaansz) in een ondefinieerbaar vacuüm – een benauwende, lage kamer op het toneel – waar ze ook twee andere vrouwen tegenkomt (Jatou Sumbunu en Bo Bojoh). Die vertolken een reeks vrouwen die deel uitmaken van wie Ziva is: haar moeder en oma, maar ook haar ineens volwassen dochter die terugblikt op een jeugd die, vaker dan ze wilde, in het teken stond van haar biculturele identiteit.

Regisseur Nita Kersten koos voor hoog tempo en strakke overgangen: alsof we naar een levend fotoalbum kijken. Het ene moment ziet Ziva hoe haar moeder als kind achter op de motor zit bij Ziva’s oma, een ogenblik later bijt Ziva’s dochter haar toe dat ze wéér in de supermarkt haar tas moest laten controleren. Tussendoor zet Ziva zich af tegen haar moeder. Die kiest voor zichzelf en vertrekt naar haar geboorteland, en Ziva snapt (nog) niet waarom.

Vechten voor bestaansrecht

Sisters gaat over vrouwen die vechten voor bestaansrecht en zich proberen los te weken van hun koloniale verleden. De tekst van Melissa Knollenburg heeft de magisch-realistische structuur van een droom: heden, verleden en toekomst lopen fluïde door elkaar in een ongrijpbare opbouw. Door de ritmische afwisseling van korte scènes zonder concreet hier en nu blijft de voorstelling ook lang op afstand. Scènes worden vaak snel weer afgebroken, terwijl je soms hoopt op verstilling of de personages beter wil leren kennen.

Uiteindelijk blijken de korte fragmenten onderdeel te zijn van een indrukwekkend meerstemmig mozaïek, dat toewerkt naar een vurige slotsequentie. Ziva voelt dat ze niet alleen met haar voorouders in verbinding staat, maar met krachtige vrouwen over de hele wereld, van Oprah Winfrey tot anonieme activisten in grote demonstraties.

Sisters is een portret van vrouwen die dwars door de geschiedenis en over landsgrenzen heen dezelfde strijd aan het voeren zijn. De vrouwen op de speelvloer putten kracht uit elkaar, zoals ze kracht putten uit alle generaties krachtige vrouwen voor én na hen. Dat is een ontroerend en waardevol besef.

Lees ook: de recensie van ‘Beige’, de vorige voorstelling van Sheralynn Adriaansz uit 2020