Amerikaanse miljardensteun aan Oekraïne is opnieuw geblokkeerd door Republikeinen die, aangevoerd door Donald Trump, een migratie- en internationale hulpdeal hebben getorpedeerd. Een akkoord waar ze zelf maanden over onderhandeld hebben, legt het af tegen het opportunisme van mogelijk electoraal gewin.
Woensdag kreeg een pakket aan maatregelen om de chaotische situatie aan de Amerikaanse zuidgrens te verbeteren – dat om politiek strategische redenen was verknoopt met militaire steun aan Oekraïne en Israël – onvoldoende stemmen in de Senaat. Ex-president Trump, sowieso geen medestander van het Oekraïense verzet tegen de Russische invasie, vindt het in dit verkiezingsjaar belangrijker om de Democratische president Joe Biden te laten worstelen met migratie dan dat er een poging wordt gedaan die op te lossen.
De politieke vraag in de VS is welke partij er meer lijdt onder het mislukken van het akkoord tussen de Democraten en Republikeinen in de Senaat. De Democraten hebben een groot probleem met de zuidgrens, waar de afgelopen maanden soms wel 10.000 mensen per dag illegaal oversteken. Veel kiezers voelen zich hierdoor onveilig en zien immigratie als hét onderwerp waar ze hun stemkeuze op baseren. De Republikeinen bevestigen opnieuw dat Washington weinig tot niets voor elkaar krijgt als het Huis en de Senaat niet dezelfde meerderheid hebben en dat zij vooral een hindermacht zijn. Zeker is dat Oekraïne er niets mee opschiet en misschien dit hele jaar geen Amerikaanse hulp meer krijgt om zich te verdedigen. Het laatste hulppakket dateert van eind 2022.
Muur en macht
Het bleek te mooi om waar te zijn: in een Congres dat historisch weinig voor elkaar krijgt werden een Democraat, een Republikein en een onafhankelijke senator het afgelopen week eens over de aanpak van migratie in het land. Een kwestie waar al decennia onenigheid over bestaat. Hun akkoord zat vol met harde maatregelen die Republikeinen al jaren propageren: migranten moeten met barrières kunnen worden tegengehouden, gevangen gezet en sneller gedeporteerd. De president zou zelfs de autoriteit krijgen om de grens tijdelijk helemaal te sluiten. De muur en de macht die Trump tijdens zijn presidentschap beloofde kwamen zowaar dichterbij. Zonder dat Democratische wensen werden ingewilligd, zoals perspectief op staatsburgerschap voor miljoenen illegalen.
De vakbond van grenswachten, die Trump steunen, werkgevers, die immigranten nodig zeggen te hebben, en burgemeesters van steden die vluchtelingen huisvesten waren allemaal voor. Democraten slikten de inperking van asielrechten omdat ook zij zien dat de grens te poreus is geworden en kiezers niet pikken hoe makkelijk en in welke aantallen mensen binnenkomen. De rechtse Wall Street Journal sprak zich uit voor deze „enorme verbetering”.
Maar terwijl over de deal nog onderhandeld werd, liet Trump weten dat deze hoe dan ook geblokkeerd moest worden. Hij kreeg daarvoor eerst de Republikeinse meerderheid in het Huis van Afgevaardigden en vervolgens ook voldoende senatoren mee. Het akkoord was, zoals de Trumpistische Huisvoorzitter Mike Johnson zei „dood bij aankomst”. President Biden riep Republikeinen dinsdag op „hun rug te rechten” tegen Trump. Mitch McConnell, de Republikeinse fractieleider in de Senaat die zowel Oekraïne als een deal steunde, ligt binnen zijn partij onder vuur voor het feit dat hij überhaupt met de Democraten wilde onderhandelen.
Dubbele wanorde
De wanorde bij de Republikeinen is momenteel zo groot dat ze er in het Huis dinsdag zelfs niet in slaagden de stemming over de procedure voor het afzetten van een minister tot een goed einde te brengen. De sowieso kansloze impeachment van Alejandro Mayorkas, de minister van Binnenlandse Veiligheid, kon geen stapje verder worden gebracht omdat de krappe Republikeinse fractie een stem tekort kwam.
De Democraten hopen dat de Republikeinse blokkade van plannen waar de partij zelf voor pleit tot kiezers doordringt. Bidens partij wil de impasse op het gebied van migratie en hulp aan bondgenoten toeschrijven aan het ‘Do Nothing Congress‘. In 1948 won de impopulaire president Harry Truman met die slogan zijn herverkiezing. Maar het is zeer te betwijfelen of dat ook in 2024 kan werken. Van een Congres dat in heel vorig jaar maar 27 wetten wist aan te nemen, is geen spannend campagnefilmpje te maken. Beelden van aanhoudende chaos aan de grens lenen zich daar veel beter voor.
