Oorlog in Gaza duurt voort ondanks oproep VN-Veiligheidsraad tot een staakt-het-vuren

De oproep van de VN-Veiligheidsraad maandag tot een tijdelijk staakt-het-vuren in Gaza en de vrijlating van de resterende gijzelaars in handen van Hamas lijkt vooralsnog weinig verschil te maken. Zowel uit het noorden van de Gazastrook als uit het zuiden kwamen dinsdag berichten over Israëlische bombardementen, waarbij tientallen Palestijnen werden gedood.

Israël, dat zeer verontwaardigd was over het feit dat de Verenigde Staten de resolutie in de V-raad niet hadden geblokkeerd met een veto, trok dinsdag bovendien het grootste deel van zijn onderhandelingsteam terug uit de Qatarese hoofdstad Doha. Daar hadden indirecte onderhandelingen met Hamas plaats over een wapenstilstand en de vrijlating van de resterende gijzelaars in handen van Hamas.

Volgens Israël bleef Hamas een definitieve wapenstilstand eisen in ruil voor de vrijlating van de gijzelaars en daaraan wilden de Israëliërs niet toegeven. Premier Benjamin Netanyahu zag in die Palestijnse opstelling „het onfortuinlijke bewijs van de schade van de Veiligheidsraad-resolutie”, zo liet hij in een schriftelijke verklaring weten. Eerder had de premier al duidelijk gemaakt dat Israël nog steeds Hamas wil aanvallen in Rafah, het laatste grote bolwerk van de militante groep, ook al zitten daar tevens 1,3 miljoen Gazaanse ontheemden die geen kant uit kunnen.

Hoewel de resolutie in beginsel bindend is, heeft de Veiligheidsraad niet direct middelen tot zijn beschikking om naleving ervan af te dwingen. Als de strijdende partijen zich er niet aan houden, zouden er sancties kunnen volgen, mits geen van de leden die met een veto blokkeren.

Hamas-leider in Teheran

Hamas-leider Ismail Haniyeh reisde intussen dinsdag naar Teheran voor overleg met de Iraanse leiders. Daar verklaarde hij tegenover journalisten dat de resolutie het internationale isolement van Israël toonde. De resolutie werd met veertien stemmen voor en één onthouding – van de VS – aangenomen. Israël is er na zes maanden oorlog „volstrekt niet in geslaagd zijn militaire of strategische doelen te bereiken”, aldus Haniyeh.

Lees ook In Gaza ligt hongersnood op de loer

Palestijnen verdringen zich bij een voedseluitdeelpunt in Beit Lahia, in het noorden van de Gazastrook.

Ook de hulpverlening aan de hongerende bevolking van Gaza verloopt nog even stroef als voorheen. Een woordvoerder van het lokale bestuur van Gaza, dat onder controle van Hamas staat, liet weten dat het afgelopen etmaal achttien mensen om het leven waren gekomen bij pogingen om voedselpakketten die uit vliegtuigen waren afgeworpen te bemachtigen. Een deel van die pakketten kwam voor de kust in zee terecht en twaalf mensen verdronken bij pogingen hier de hand op te leggen. Ook aan land stierven zes mensen, die bij gevechten om voedsel werden vertrapt. Hamas riep daarom op de voedseldroppings te staken.

Israël blijft ook weigeren UNRWA, de belangrijkste hulporganisatie voor Palestijnse vluchtelingen, tot de Gazastrook toe te laten. Ook niet in het noorden van Gaza, waar de nood het hoogst is. Israëlische woordvoerders hebben de laatste dagen al aangegeven dat ze ook in de toekomst niet langer met UNRWA willen samenwerken, omdat de organisatie zou samenspannen met Hamas.

Volgens Israël hebben twaalf (ex-)werknemers van UNRWA meegewerkt aan de bloedige aanval van Hamas op Zuid-Israël van 7 oktober, waarmee de oorlog begon. Bewijzen hiervoor heeft Israël echter nooit openbaar gemaakt. Wegens de beschuldiging hebben de VS, Nederland en andere landen niettemin hun steun aan UNRWA opgeschort. Volgens directeur Philippe Lazzarini dreigt UNRWA eind mei zonder fondsen te komen zitten, ook al heeft een aantal andere Westerse landen inmiddels de hulp aan UNRWA hervat.

Strijd bij ziekenhuizen

Ook wordt er nog steeds bij verschillende ziekenhuizen gevochten, onder meer bij het Al-Shifa hospitaal in Gaza-Stad. Israël zegt daar honderden strijders van Hamas te hebben gedood of gevangen genomen. Ook bij twee ziekenhuizen in de zuidelijke plaats Khan Younis wordt al enkele dagen gevochten.

De onthouding van de VS bij de stemming in de V-raad leidde prompt tot meer spanningen in de relatie tussen Israël en de VS, zijn belangrijkste bondgenoot. Netanyahu besloot een hoge delegatie niet naar Washington te laten vertrekken. Minister van Defensie Yoav Gallant, die al in Washington was, zou echter dinsdag nog wel zijn Amerikaanse ambtgenoot Lloyd Austin en CIA-directeur William Burns ontmoeten.

Lees ook Veiligheidsraad eist staakt-het-vuren in Gaza tot einde ramadan

 Linda Thomas-Greenfield, ambassadeur van de Verenigde Staten en vertegenwoordiger bij de Verenigde Naties, onthoudt zich van stemming.