Olivia Newton-John: van zoet tienermeisje tot sexy popvamp

Ze was de zoetheid zelve. Onschuldige oogopslag, witte diadeem. Een vestje voor als het koud werd. Sandy Olsson (Olivia Newton-John) was het bleue, highschoolmeisje in pastelkleuren dat „hopelessly devoted” haar hart had verpand aan de stoerste jongen van de school. Die vetkuif Danny, gespeeld door John Travolta, was zeker ook op haar, maar had een imago hoog te houden voor zijn vrienden. Als beiden transformeren, hij naar netjes en sportief, is haar metamorfose ongelofelijk: ineens is het maagdelijke meisje een onweerstaanbare, stoer rokende motorchick. Duet: ‘You’re The One That I Want.’ Dans: schouders schuddend tegenover elkaar, naar elkaar toe.

Het is 1978 en de Brits-Australische Olivia Newton-John is ‘al’ 29 jaar als ze Sandy neerzet in de succesvolle fifties-musicalfilm Grease. Newton-John is in één klap een idool. Veel van de liedjes die ze zingt met Travolta, de filmmagie tussen hen was groot, worden hits, zoals ‘Summer Nights’ en ‘You’re The One That I Want’. Het soundtrackalbum Grease staat in de Verenigde Staten twaalf weken lang bovenaan de hitlijsten. Met de in haar filmcontract bedongen solo ‘Hopelessly Devoted to You’ (een weemoedige ballade geschreven door componist John Farrar) treedt ze nog op bij de Grammy Awards.

De maandag op haar 73ste overleden Olivia Newton-John heeft dan al heel wat op haar naam staan. De in Cambridge, het Verenigd Koninkrijk geboren zangeres verhuisde om haar vaders werk op haar vijfde naar Melbourne in Australië. De jonge Olivia zingt graag en vormt als tiener een meidengroep. Als ze vijftien is, wint ze de eerste prijs bij een liedjesshow (Sing Sing Sing) op televisie. Ze mag naar Engeland, het land waar ze uiteindelijk ook met haar moeder gaat wonen, en neemt haar eerste single ‘Till You Say You Be Mine’ op voor platenmaatschappij Decca: het is een wat bedompte opname waarin de gitaar domineert.

Eurovisie Songfestival

In een lange, uiterst ordentelijke blauwe jurk vertegenwoordigt Newton-John in 1974 het Verenigd Koninkrijk op het Eurovisie Songfestival. Ze valt op. Met ‘Long Live Love’, met maar liefst vijf achtergrondzangeressen, wordt ze vierde. Het Zweedse kwartet ABBA blaast dat jaar iedereen omver met ‘Waterloo’. Met ABBA-zangeres Frida blijft Newton-John haar hele leven goed bevriend.

Het is vooral in de Verenigde Staten waar Newton-Johns zangcarrière, schommelend tussen pop en country, vleugels krijgt. Het zijn, nog voor Grease, imponerende cijfers: vijf nummer-1 hits, vier Grammy Awards. Haar song ‘I Honestly Love You’ – lief, licht husky, smachtend – stuwt haar plaat If You Love Me, Let Me Know naar de top.

In die periode zingt ze voornamelijk liedjes van anderen, vaak voor haar stem op maat gemaakt. Een groot zangeres is ze niet. Niets vocale acrobatiek, eerder kalm en trefzeker. Maar al zetten critici haar weg als lichtgewicht, met haar dunne stem (engelachtig, werd wel geschreven) zingt ze overtuigend naar de luisteraars toe.

Wat acteren betreft, valt ze na Grease (interesse in de opgepimpte Grease 2 heeft zij niet, noch Travolta) alleen nog echt op in de behoorlijke kitsch-musical Xanadu (1980). Het is een flop. Maar titeltrack ‘Xanadu’ met rockband Electric Light Orchestra springt er wel boven uit. Het is een wonderlijke combinatie van muziekwerelden, die goed blijkt te werken.

Als in 1981 haar nummer ‘Physical’ zich aandient, blijkt Newton-Johns aantrekkingskracht ‘m in meer te zitten. „Let me hear your body talk”, zingt ze ondeugend suggestief, terwijl ze zich in het zweet werkt in een wit sportpakje, roze legging en een blauw geknoopt bloesje. De hoofdband om haar korte haren wordt een direct gewild fashion item. Het nummer is het keerpunt van haar zoete meisjes-imago. Ze wordt een sexy popvamp met een licht-controversiële video. ‘Physical’ wordt haar grootste hit. Al wilden ook veel radiostations het nummer niet draaien om de seksuele toespelingen.

Opvallend is hoeveel covers Newton-John is blijven zingen in haar carrière. Naast haar hits selecteerde ze voor haar concerten liedjes van de meest uiteenlopen artiesten, van Dolly Parton, Janis Joplin, Bob Dylan tot de Beatles of The Beach Boys. Noot voor noot, op dezelfde manier als het origineel. Newton-John gaf geen blijk van vernieuwing.

Ziekte en herstel

Een groot deel van haar leven is Olivia Newton-John ziek. In 1992 wordt voor het eerst bekend dat ze borstkanker heeft. Op album Gaia: One Woman’s journey zingt ze de lastige tijd die ze had tijdens haar herstel – ze verliest ook haar vader – van zich af. Dat doet ze, eigenlijk voor het eerst, in eigen, persoonlijke liedjes.

Hoewel ze muziek blijft maken en ze blijft optreden, flonkert haar muziekcarrière steeds minder. Haar privéleven staat steeds vaker in de spotlights. Bijvoorbeeld als de kanker weer opleeft. Of door de nog altijd onverklaarbare vermissing van haar geliefde in 2005.

Een psychedelische ervaring met ayahuasca, een hallucinogene thee, levert haar inzichten op die haar leven veranderden, vertelt ze goedlachs in interviews. Ze blijkt een groot voorstander van het medicinale gebruik van marihuana, die ze kweekt op haar Californische ranch. Haar nieuwe echtgenoot begint er zelfs een bedrijf in. De dancetrack die ze in 2015 uitbrengt met haar dochter Chloe ‘You have to Believe’ heeft iets potsierlijks.

In 2017 gaat het fysiek bergafwaarts: door uitzaaiingen in haar rug kan de zangeres een tijd lang niet goed meer lopen. Ze blijft vertrouwen in haar genezing en de kracht van positief denken. En er zijn ook weer oplevingen in haar gezondheid. De titel van Newton-Johns autobiografie refereert er in 2019 aan: Don’t Stop Believin’ – net als haar hit in 1976.