Meer bevrijdingsfestivals dreigen niet door te gaan

Het bevrijdingsfestival in Utrecht gaat dit jaar door financiële tekorten waarschijnlijk niet door. „We hangen financieel aan een zeer dun draadje”, zegt de directeur van Bevrijdingsfestival Utrecht, Manja Kerstholt.

De nijpende situatie in Utrecht staat niet op zichzelf. De veertien Bevrijdingsfestivals die door het hele land worden gehouden op 5 mei en die normaal in totaal ca. een miljoen bezoekers trekken, kampen alle met stijgende kosten in onder meer logistiek, personeel en transport. Na een matig 2019 (slecht weer) en twee stille coronajaren zijn de reserves op. Een nieuwe tegenvallende editie kunnen de festivals niet of moeilijk aan. „We zijn zeer weersafhankelijk, want juist niet-betalende bezoekers blijven sneller thuis als het slecht weer is. Als dat dit jaar opnieuw het geval zou zijn, lopen wij snel in het rood”, zegt Kerstholt. „Het is zeer waarschijnlijk dat dit jaar één of twee bevrijdingsfestivals niet doorgaan. Van de festivals die wél doorgaan zal volgend jaar een aantal in de problemen komen – en daarna de rest.”

Duurder

Prijsstijgingen zijn een probleem voor alle evenementen. Hekwerk, podia, licht en geluid, materialen, logistiek, busverhuur, artiesten – alles is een stuk duurder geworden. „Als ik de offertes zie binnenkomen, moeten we ook dit jaar weer rekenen op een stijging van de kosten van zo’n 20 procent, vorig jaar was dat al 30 procent”, aldus Kerstholt. En dan is er nog het tekort aan personeel. „Wij draaien voor een groot deel op vrijwilligers, maar vóór corona werd het al steeds moeilijker die te vinden en na twee jaar pandemie is dat alleen maar verergerd. Dat moet je dus oplossen met betaalde krachten, maar die zijn schaars en moet je dubbel betalen. Dat maakt het dan weer nog moeilijker om reserves op te bouwen voor de komende jaren. Het is een vicieuze cirkel.”

Lees ook: De een denkt op bevrijdingsfestival aan Oekraïne, de ander aan corona

Laagdrempelig

Vorig jaar trok Bevrijdingsfestival Utrecht 37.000 bezoekers naar Park Transwijk, met artiesten als Fresku, Wies, Karsu en My Baby. Groningen had zo’n 43.000 bezoekers, met concerten van onder meer Selah Sue, Son Mieux, Goldband en Joost van Bellen.

Bevrijdingsfestivals zijn gratis toegankelijk, tickets zijn dus geen knop om aan te draaien. De stichtingen achter de festivals moeten het hebben van horeca-inkomsten, subsidies van gemeente en provincie en een klein deel sponsoring. Horeca-inkomsten vallen bij een slecht jaar voor een deel weg. In Groningen werd vorig jaar geëxperimenteerd met het vragen van een kleine toegangsprijs (5 euro), maar dat bleek geen oplossing.

Kerstholt: „Bevrijdingsfestivals willen voor iedereen zijn, zo laagdrempelig mogelijk. Dat willen onze subsidieverstrekkers ook. Bovendien moet je ticketing ook financieren. Het bleek in Groningen niet genoeg.”

Ook een eerder genoemde subsidieverhoging van de provincie Groningen, van 45.000 naar 84.000 euro, is mogelijk niet genoeg om het festival te redden, liet het Groningse bevrijdingsfestival eerder weten aan nieuwssite Sikkom. Wel is het Groninger Bevrijdingsfestival nog met de provincie in overleg.

Wat de 5 mei-festivals willen is een garantstelling voor een mogelijke opnieuw tegenvallende editie. Zo’n vangnet moet van provincie of gemeente komen. Het Rijk gaf al aan er niet voor te voelen.

Dure festivals

Vorig jaar kampte de festivalsector al met tekorten en prijsstijgingen als gevolg van de pandemie, de oorlog in Oekraïne, Brexit en personeelstekorten. Het noopte Lowlands de kaartprijs tot een recordsom van 300 euro te verhogen. Ook andere grote festivals verhoogden prijzen. North Sea Jazz ging van 250 naar 300 euro, Pinkpop van 169 naar 275, Paaspop van 159 naar 203 euro.

Lees ook Parkpop gaat komend jaar niet door wegens financiële problemen

De ticketprijs verhogen kunnen gratis festivals niet. Het Haagse festival Parkpop, dat vorig jaar het veertigjarig jubileum vierde, maakte in december al bekend niet door te gaan vanwege de tekorten. Gratis festival Breda Barst luidt de noodklok na tegenvallende inkomsten door slecht weer tijdens de vorige editie; het wil nu met crowdfunding 100.000 euro binnenhalen om te blijven bestaan. Bluesfestival Ribs & Blues in Raalte, waar enkele tienduizenden bezoekers op af komen, gaat voor het eerst in 24 jaar een toegangsprijs vragen.

„We zijn met het Nationaal Comité 4 en 5 mei bezig net de vraag hoe we de festivals toekomstbestendig kunnen maken”, zegt Manja Kerstholt. „Maar in welke vorm weten we nog niet. Het is een groot vraagteken.”