Lot Vekemans: ‘Ik droom dat alles misgaat’

Dinsdag 17 oktober

Alles moet opgetild

We zitten in de grote zaal van de Verkadefabriek in Den Bosch voor de montage van de voorstelling. Dit is de week waarin alles opgetild moet worden wat we de afgelopen zes weken in het repetitielokaal hebben gemaakt. Voor mij is het veel zitten in het donker en kijken kijken kijken. Het artistieke team kijkt met me mee. Er komen vragen die er daarvoor niet waren, simpelweg omdat je ze nog niet kon hebben. De hele dag is actie-reactie-vraag-antwoord-actie-reactie-vraag-geen antwoord-actie.

Ik heb me deze hele repetitieperiode bezworen niet te ver vooruit te kijken. Niet anticiperen op wat er mogelijk mis kan gaan, maar in het moment reageren op wat er aan de hand is. Vandaag blijkt dat lastiger dan hiervoor. De beslotenheid en de intimiteit van het repetitielokaal is voorbij. Er moeten ramen en deuren open in het proces.

Eenmaal thuis val ik na het eten in slaap op de bank maar als ik om 12 uur ‘s nachts wakker schiet kan ik de slaap niet meer vatten. Ik hoor pagina’s dialogen in mijn hoofd, zie scènebeelden en denk na over een overgang die nog niet goed valt.

Ik sta op en zet een kop thee. De hond komt bij me liggen. Ik word rustig van zijn zachte slaapsnuiven.

Woensdag 18 oktober

Gouden adviezen

Er is al druk app-verkeer in de ochtend tussen mij en dramaturge Martine Manten. Ze vangt veel op in deze week en houdt overzicht als ik het kwijt ben.

Mijn lief is al vroeg de deur uit, dus zit ik in alle rust aan de keukentafel met zicht op het voerhuisje voor de vogels. Een paar koolmezen en een boomklever doen zich tegoed aan het strooizaad. Ik hoop de grote bonte specht te zien. Gisteren plaatste ik een nieuwe pot pindakaas in de hoop hem weer te lokken. Onder het voederhuisje hippen vinken die letterlijk een graantje meepikken van wat op de grond terecht is gekomen door de slordige eetgewoontes van de mezen. Ik heb sinds kort een verrekijker op de tafel staan zodat ik mezelf dichterbij de vogels kan brengen. Een hele ontspannende bezigheid.

Vanavond ons eerste publiek in een besloten doorloop voor wat genodigden. Vooral theatervrienden, wat ook tricky is. Ik word gewaarschuwd voor een bombardement aan meningen. Maar ik wil liever vertrouwen op wat gouden adviezen.

In de middag worden de nieuwe overgangen tussen scènes getest die lichtontwerper Tim van ‘t Hof en technicus Casper Vriens in de ochtend hebben voorbereid. Een aantal belangrijke momenten vallen op hun plek.

Donderdag 19 oktober

Veel gegniffel

Ik heb als een blok geslapen na een goede try-out. Een woord dat mij trof bij het napraten was dat mensen het zo „eerlijk” vonden.

In de middag staat de foto-doorloop gepland. De acteurs zijn moe, iedereen is moe. Ik ook.

Na het avondeten slaap ik een half uurtje op de rode leren bank in ons repetitielokaal. Het is goed dat ik een timer zet want anders was ik doorgeslapen.

Vanavond is onze eerste echte try-out met 170 mens publiek. Er wordt veel gegniffeld. Er gaat veel goed, maar ook wat mis. De acteurs vergeten allebei teksten, maar ze weten elkaar fabuleus op de been te houden. Een hoester in het publiek verlaat omstandig de tribune en loopt per abuis de kleedkamers in. Even later komt ze daar weer uit en verlaat met veel geklepper de zaal.

Na afloop in de kleedkamer lachen we gezamenlijk om alles wat er mis ging. Dat hebben we dan ook weer gehad. Door de plenzende regen rijd ik naar huis. Bijna thuis zie ik vier reeën op de weg. Ik kom ze vaak op dit punt tegen. Ik wacht totdat het groepje eensgezind dezelfde kant het weiland in hupt.

Vrijdag 20 oktober

De spanningsboog voelen

De tekstboekjes zijn binnen. Trots laat ik ze aan een buurvrouw zien die bij ons koffie drinkt. We praten over Israël en Palestina en hoe de speech in de voorstelling ineens naar die situatie verwijst.

Begin van de middag ga ik weer naar de Verkadefabriek. Vandaag worden er video-opnamen gemaakt voor de trailer. Een mooi moment om een paar scènes nog eens heel precies te spelen. Voor het eerst deze week ben ik weer alleen met de acteurs. Het artistieke team heeft zijn werk gedaan – en hoe! – en zijn er morgen op de première pas weer bij.

De tweede try-out gaat geweldig. Je merkt dat de acteurs de spanningsboog van de voorstelling zelf gaan voelen. Er werd goed rust genomen, er werd echt geluisterd en in het moment gereageerd. Het publiek is gul in het applaus.

Na de voorstelling komt een klasgenoot van de lagere school naar me toe. Hij las mijn interview in het Brabants Dagblad. Grappig dat hij Willem heet – in de voorstelling duikt ook een Willem op die vroeger bij de dochter (José Kuijpers) in de klas zat.

Zaterdag 21 oktober

Première-stress

Mijn lief verrast me ’s ochtend met een première-feesttafel. We ontbijten samen met de herfstzon in ons gezicht. Als ik de tois prepareer ontvang ik een appje van Helmert: „Ik ben vanavond helaas verhinderd.” Ik moet schaterlachen. Ik app hem dat het geen probleem is, dat ik de rol wel overneem.

De première-stress begint langzaam op te komen. Het is zot dat die er altijd is, hoewel ik niets meer in de hand heb. Als schrijver en als regisseur niet. De première gaat gelukkig goed. Het publiek beweegt als één lichaam mee. Er is een moment waarop de hele zaal hoorbaar de adem inhoudt. Opgetogen kijk ik mijn lief aan. Zoiets kun je van tevoren niet bedenken.

Na applaus en bloemen gaan we naar de kleedkamer voor bubbels. Ik hou een bedankspeech waarbij ik het niet droog hou. In de foyer worden we overladen met mooie reacties. Iedereen is UP.

Zondag 22 oktober

De dag erna

Ik heb me voorafgaand aan dit avontuur regelmatig afgevraagd hoe ik me vandaag zou voelen. The day after the night before. Maar uiteindelijk bleek elke dag gewoon één stap in een proces te zijn. Het was geen sprong in het onbekende, maar een volstrekt organisch proces. Iemand zei ooit „groei ontstaat buiten je comfortzone maar binnen je talent”.

Maandag 23 oktober

Schrijftafel

Voor het eerst droomde ik vannacht over de repetitieperiode, waarbij er van alles mis ging. Maar ergens in de droom realiseerde ik me dat de première al geweest was en dat het goed was gegaan. De acteurs gaan op reis. Ik zit de aankomende tijd weer aan mijn schrijftafel.