Israël woedend over onderzoek FBI naar dood Palestijnse journalist

Tot woede van de Israëlische regering stelt de Amerikaanse FBI alsnog een eigen onderzoek in naar de geruchtmakende dood dit voorjaar van de Palestijnse journalist Shireen Abu Akleh. De 51-jarige Abu Akleh, die als correspondent voor tv-zender Al Jazeera werkte en ook de Amerikaanse nationaliteit bezat, werd op 11 mei bij Jenin op de Westelijke Jordaanoever doodgeschoten.

Minister van Defensie Benny Gantz sprak dinsdag van een „ernstige vergissing” van de Amerikanen en liet weten dat Israël niet zou meewerken met zo’n onderzoek van de Amerikaanse federale recherche. „We zullen geen inmenging in Israëls binnenlandse aangelegenheden dulden”, aldus de demissionaire Gantz, die zei dat hij pal achter het leger blijft staan. Volgens Gantz hebben de Israëliërs zelf de zaak afdoende onderzocht.

De onenigheid komt op een gevoelig moment. Oud-premier Benjamin Netanyahu die samen met extreemrechtse partijen als verkiezingswinnaar uit de bus kwam, probeert een kabinet te formeren met deze ultranationalistische partijen, die keihard jegens de Palestijnen willen optreden. Washington liet al doorschemeren dat het moeite zou hebben samen te werken met een kabinet van die signatuur. Nieuwe conflicten tussen beide landen lijken dan ook onvermijdelijk.

Lees ook: Journalist Al Jazeera ’in koelen bloede’ doodgeschoten

Abu Akleh werd volgens ooggetuigen door een Israëlische militair doodgeschoten, hoewel ze een veiligheidsvest droeg en een helm, waarop duidelijk stond dat ze van de pers was. Ook de Palestijnen stelden dat ze door een Israëlische militair was gedood. Israël suggereerde in eerste instantie dat ze door een Palestijnse schutter was geraakt. Onder druk stelde het een onderzoek in. Dat concludeerde ook dat Abu Akleh „waarschijnlijk” door een Israëlische militair was gedood. Militaire woordvoerders stelden dat Israëlische militairen tijdens het incident van verschillende kanten door Palestijnen onder vuur waren genomen. Onzin, verklaarden Israëls critici, uit videomateriaal blijkt volgens hen dat er op dat moment niet van Palestijnse kant werd geschoten.

Dat de VS een nieuw onderzoek beginnen, komt als een verrassing. Ze voerden al eerder een onderzoek uit, waarna het ministerie van Buitenlandse Zaken deze zomer concludeerde dat de kogel waarschijnlijk uit een Israëlisch geweer afkomstig was. Dit zou onopzettelijk zijn gebeurd.

Aandrang familie en senatoren VS

De familie van Abu Akleh en anderen bleven echter aandringen op een diepgravender onderzoek. Volgens hen is er wel degelijk opzettelijk op Abu Akleh geschoten. Ook twintig Democratische senatoren bleven een nieuw onderzoek eisen. Oudgediende Patrick Leahy hield zijn collega’s in de Senaat voor dat „Israël een geschiedenis heeft van schietpartijen door militairen van het Israëlische leger die zelden uitmonden in verantwoording”. Hij zinspeelde erop dat de VS misschien zouden moeten snijden in de militaire hulp die Washington Israël vanouds verleent.

Senator Chris Van Hollen verwelkomde het Amerikaanse besluit maandag in een twitterbericht als „een achterstallige maar noodzakelijke en belangrijke stap”. Ook Abu Akleh’s familie is blij met het besluit.