Pas om 01.00 uur ’s nachts kwamen ze met de auto vanuit Nederland aan in Bretagne: een schade-expert van verzekeraar Achmea samen met drie gespecialiseerde taxateurs. Vrijdag, maar waarschijnlijk ook nog zaterdag en zondag nemen zij in de Franse provincie schade op bij glastuinbedrijven getroffen door storm Ciarán. „Onze mensen hadden graag met het vliegtuig gewild, maar die vlogen nog niet door de storm”, vertelt Jaap Breugem, verantwoordelijk voor de agrarische verzekeringen van Achmea via de telefoon over de operatie van zijn collega’s.
De vier Nederlanders bezoeken nu samen met de plaatselijke verzekeringstussenpersonen klanten van de Hagelunie, een 100 procent dochter van Achmea dat zich specialiseert in glastuinbouwbedrijven.
Wat doet Achmea in Frankrijk?
„Onze algemene agrarische verzekeringen verkopen we met name in Nederland. Maar voor de glastuinbouw zitten we naast Nederland in zeven Europese landen en in Canada. De allerbelangrijkste reden daarvoor is het verdelen van de risico’s die de tuinders niet zelf kunnen dragen. Glastuinbouw is een hele specifieke niche waar veel geld mee gemoeid is. Door meer klanten te werven, spreiden we de risico’s. Hierdoor blijft de sector ook aantrekkelijk voor herverzekeraars, die ons helpen de sector verzekerbaar te houden. En zo dien je uiteindelijk ook je Nederlandse klant.”
Wat doen jullie als jullie horen dat er een storm aankomt?
„Toen duidelijk werd dat de storm spannend zou worden in Frankrijk, hebben we contact gezocht met de tussenpersonen. We bespreken dan maatregelen om schade te voorkomen. Iets wat heel eenvoudig is, is om de kassen dicht te houden als een bepaald windniveau wordt verwacht. Dan heb je de grootste kans dat er het minste gebeurt. Bij iets minder wind kan het juist goed zijn om nog wat kieren en luchtramen open te houden, maar nu in Bretagne niet. We hebben zo’n preventiemaatregel gepusht naar tussenpersonen en de klanten.
„Waar we ook nog op hebben gehamerd, is om mensen ervan te weerhouden de kas in te gaan als het zo hard gaat. Vaak zijn de ondernemers zo gedreven om hun bedrijf te beschermen. Als dan een eerste glas breekt, gaan die dan de kas in om die snel te vervangen. Maar dat moet je met zulke stormen niet doen. De mens gaat dan toch echt voor.”
„Maar voor de rest was het ook hopen en bidden. Laten we daar ook eerlijk over zijn: preventie op korte termijn is dan nog beperkt. Het ging in Bretagne echt los. Enorme hoge golven, hoge windsnelheden. Al snel kwamen de eerste schademeldingen binnen.”
Wat doen jullie mensen daar nu?
„Het zo goed mogelijk in kaart te brengen wat er aan de hand is. En dan specifiek bij glastuinbouw is dat: hoe kunnen we zo veel mogelijk oogst nog redden? Daarvoor zijn ook die taxateurs mee. Zij zijn gespecialiseerd in de gewassen die in Bretagne geteeld worden: vooral tomaten, komkommers en aardbeien.
„Als er glas is afgewaaid, kunnen we een scherm dichtdoen? Is het mogelijk om een noodwand te plaatsen? Als het maar om een paar ruiten gaat, kunnen we dan snel schadeherstellers – uit Nederland of Frankrijk – regelen die glas komen brengen?
„En wat ik uit de praktijk weet, is dat onze mensen vaak ook een soort rustpunt zijn voor de getroffen ondernemers. Je ziet dat soms mensen echt ontredderd zijn, omdat hun bedrijf in de kern keihard is geraakt. Het gaat bij ons niet om grote aantallen, zoals bij de consumentenmarkt, hè? Bijna alle klanten zijn bij ons bekend, we zijn eigenlijk altijd wel een keer op het bedrijf geweest. Dus dat is ook wel een persoonlijke relatie.”
„Het geluk is dat in de groenteteelt nu het einde van het seizoen is. Dus de bedrijven die leegstaan en die kapotgewaaid zijn, daar is het vrij eenvoudige schade opnemen. Dan is er niet direct gewasschade. Maar onze taxateurs kijken dan wel of de teelt opstarten – dat gepland staat voor 1 december, 1 januari of 1 februari – of dat wel kan of dat er uitgesteld moet worden.”
De verzekeraars zien dat het weer extremer wordt, meer hagelschade, meer hardere stormen. Maken jullie je zorgen of glastuinbouw wel verzekerbaar kan blijven?
„We mogen als Achmea al 210 jaar agrarische verzekeringen verkopen, en die is tot op heden altijd voldoende adaptief geweest. Er zullen in de wereld wel situaties gaan ontstaan, bijvoorbeeld in bepaalde gebieden bij buitengewassen, dat die niet meer echt dekkend te krijgen zijn als verzekeraar. Tenzij daar overheden hun verantwoordelijkheid nemen en bijspringen.
„Maar als je naar de glastuinbouwsector krijgt, dan zie je dat die zich altijd aanpast. Bouwen op de juiste plekken, zodat het door kan blijven gaan. Voldoende innoveren. Daar maken we ons geen grote zorgen over.
Lees ook Verzekeraars en KNMI slaan handen ineen in strijd tegen klimaatschade
„Ik ben een zoon van een tuinbouwondernemer, en ik weet nog goed dat in 1990 mijn vaders bedrijf onder grote druk stond. De buurman woei om. Sinds die tijd is, samen met de wetenschap, hard gewerkt aan hoe je nu het beste kassen kan bouwen. Hoeveel staal, extra staal op bepaalde hoeken, bepalen hoe sterk glas moet zijn. Dat is een soort evolutionair proces geweest.
„Al het glas dat we nu vervangen, vervangen we met gehard glas. Dat is veel beter bestand tegen extreme weersituaties, met name hagel. Maar het kan ook meer druk hebben op het moment dat er storm is. Het is duurder, maar uiteindelijk duurzamer.”
„Maar ik ben wel heel blij met onze strategie om in meer landen te gaan zitten dan alleen Nederland. Hier in Nederland hebben we deze keer geen pijn, daar is de schade heel erg meegevallen. Een andere keer zal hier weer veel schade zijn. Omdat we een brede klantenbasis hebben, kunnen we dat opvangen.”
