De Europese Commissie heeft donderdag een formeel onderzoek geopend naar AliExpress om te bepalen of de Chinese webwinkel de Europese Wet inzake digitale diensten (DSA) schendt. De Commissie vermoedt onder andere dat er illegale en gevaarlijke producten worden aangeboden op het handelsplatform, zoals nepmedicijnen.
In een verklaring noemt de Commissie ook de toegankelijkheid van pornografisch materiaal voor minderjarigen. Onder de DSA moeten platforms maatregelen nemen om te voorkomen dat kinderen daar toegang toe hebben.
Erotische zoeksuggesties
AliExpress toonde donderdagmiddag aan niet-ingelogde gebruikers standaard als zoeksuggestie de term „kut en kont neuken”, zo kon NRC verifiëren. Die zoekterm geeft seksspeeltjes als resultaat, vergezeld door erotisch getinte afbeeldingen. Het aanklikken daarvan leidt in veel gevallen tot een melding: „Dit artikel is momenteel niet beschikbaar op uw locatie.”
Het onderzoek volgt op twee eerdere informatieverzoeken van de Commissie in november en januari. Mede naar aanleiding van de antwoorden die het bedrijf op die vragen heeft gegeven, heeft de Commissie nu besloten om een formele procedure tegen het bedrijf te starten.
De Commissie onderzoekt in hoeverre AliExpress voldoet aan een breed palet aan verplichtingen die uit de DSA voortkomen.
Zo moeten platforms waarop externe verkopers kunnen handelen, de identiteit van die verkopers vaststellen. Andere verplichtingen die de Commissie onderzoekt, gaan over de mogelijkheid voor gebruikers om illegale inhoud te rapporteren, het geven van inzicht in hoe gepersonaliseerde aanbevelingen worden samengesteld en het bieden van een doorzoekbare database van alle advertenties die op het platform getoond worden.
Daarnaast zou AliExpress niet genoeg doen om de risico’s in te dammen die uit de functies van het platform voortkomen. Daarbij wordt het promoten van gevaarlijke producten door influencers genoemd, mede mogelijk gemaakt door affiliate marketing-programma’s van de handelssite.
„AliExpress moet genoeg doen om de verspreiding van gevaarlijke goederen tegen te gaan”, zegt verantwoordelijk Eurocommissaris Thierry Breton. „Met deze procedure willen we vaststellen of dit het geval is en ervoor zorgen dat er geen moeite wordt gespaard om onze burgers te beschermen.”
In een reactie laat AliExpress aan NRC weten dat het bedrijf „alle regels en wetten respecteert die van toepassing zijn in de markten waar we opereren”. AliExpress zegt samen te werken met de autoriteiten „om ervoor te blijven zorgen dat we voldoen aan de eisen van de DSA”.
Hoge boetes
De Europese Commissie kan boetes opleggen van tot 1 procent van de wereldwijde jaaromzet van het bedrijf als niet wordt meegewerkt aan het onderzoek. Als wordt geconstateerd dat er inbreuk is gemaakt op de DSA, dan kunnen er nog eens boetes opgelegd worden van tot 6 procent van de wereldwijde jaaromzet.
De regels die voortkomen uit de DSA zijn niet voor ieder online platform hetzelfde. Wanneer een platform gemiddeld meer dan 45 miljoen bezoekers per maand heeft, oftewel 10 procent van de EU-bevolking, valt het in de categorie ‘zeer grote online platforms’, afgekort tot VLOP. Daarvoor gelden de strengste regels. AliExpress stelt zelf maandelijks 104,3 miljoen EU-gebruikers te hebben en is daarmee een VLOP.
Dat geldt ook voor platforms als Instagram, Amazon, TikTok en Google. In december werden er nog eens drie pornosites aan de lijst van grote platforms toegevoegd. Zij zijn inmiddels in rechtszaken verwikkeld met de Commissie. De sites Pornhub en Stripchat vinden namelijk dat ze niet genoeg bezoekers krijgen om in die categorie te vallen.
Lees ook Pornoplatforms dagen de Europese Commissie voor de rechter. Het argument: we zijn groot, maar niet zó groot
Ook Zalando en Amazon hebben hun status als VLOP aangevochten, omdat zij vinden dat winkelplatforms niet onder de regels zouden moeten vallen.
Eerder opende de EC ook al onderzoeken om te bepalen of TikTok en X (voorheen Twitter) zich aan de verplichtingen van de DSA houden.
