N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Wereldbank De Amerikaanse regering heeft Ajay Banga, oud-topman van Mastercard, naar voren geschoven als voorzitter van de Wereldbank. Dit ondanks de roep om een vrouw aan de top van de ontwikkelingsbank.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data97228941-b61143.jpg)
Het kan gezien worden als een strategische internationaal-politieke zet van Joe Biden. De Amerikaanse president nomineerde donderdag een landgenoot met een Indiase achtergrond voor de positie van voorzitter van de Wereldbank. Ajay Banga, oud-topman van betaalbedrijf Mastercard, heeft de Amerikaanse nationaliteit, maar werd geboren in India en voelt zich nog altijd een „totally Made in India guy”, zo vertrouwde hij de zakenzender CNBC in 2020 toe.
Zo komt de Amerikaanse regering enigszins tegemoet aan het sentiment dat al jaren leeft bij regeringen van arme en opkomende landen: zij willen zich ook wel eens vertegenwoordigd zien aan de top van de ontwikkelingsbank. Traditioneel leveren de Verenigde Staten de voorzitter van de bank die in 1944 werd opgericht om het ontwikkelingsniveau van arme landen te vergroten. Europa levert de voorzitter van het Internationaal Monetair Fonds. President Barack Obama hield ook rekening met de weerzin tegen Amerikaanse dominantie van de Wereldbank door in 2012 Jim Yong Kim, geboren in Zuid-Korea, naar voren te schuiven.
De functie van Wereldbankvoorzitter kwam vorige week vrij toen David Malpass, die in 2019 op voordracht van president Donald Trump was benoemd, onverwacht aankondigde dat hij in april vervroegd zou aftreden. Op de achtergrond speelde groeiende onvrede met de onverholen klimaatscepsis van Malpass onder grote lidstaten, die de belangrijkste aandeelhouders en donateurs van de bank vormen. Landen als de VS, Duitsland en Frankrijk willen dat de Wereldbank meer gaat doen aan klimaatfinanciering, en hierin ook meer financieel risico gaat nemen.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data96871394-8e7e17.jpg)
Wat dat betreft lijkt Banga (63) betere papieren te hebben. Als Mastercard-topman sprak hij zich regelmatig bezorgd uit over klimaatverandering. „Wie je ook bent of wat je ook doet, klimaatverandering raakt je. Maar het heeft de grootste negatieve impact op hen die sociaal en economisch kwetsbaar zijn”, zei Banga toen Mastercard in 2020 met andere grote bedrijven de Priceless Planet Coalition oprichtte. De groep bedrijven beloofde binnen vijf jaar 100 miljoen bomen te gaan planten. Biden en minister van Financiën Janet Yellen noemden donderdag beiden Banga’s klimaatbetrokkenheid als een van zijn sterke kanten, naast zijn bestuurlijke ervaring bij grote bedrijven en zijn ervaring met ontwikkelingsvraagstukken.
‘Hoog tijd’ voor een vrouw
Banga, geboren als zoon van een Indiase legerofficier, is nu nog vice chairman (adjunct-bestuursvoorzitter) van General Atlantic, een Amerikaanse private-equityfirma. Voordat hij Mastercard leidde (2010-2019), werkte hij onder meer bij voedingsmiddelenfabrikant Nestlé en frisdrankenmaker PepsiCo in India, en bij de Amerikaanse Citibank, waar hij zich toelegde op microkredieten (kleine leningen aan beginnende ondernemers) in ontwikkelingslanden.
Ervaring bij publieke internationale organisaties heeft Banga niet, maar dat hoeft geen probleem te zijn: in het functieprofiel van de Wereldbank wordt slechts „bekendheid met de publieke sector” gevraagd. Daaraan heeft Banga de voorbije jaren hard gewerkt: hij vervulde diverse adviesfuncties in Democratische regeringen. Hij diende in een commissie over cyberveiligheid van president Obama en adviseerde huidig vice-president Kamala Harris in een project om de oorzaken van illegale migratie uit Latijns-Amerika (waaronder armoede en klimaatverandering) aan te pakken. In het Washingtonse beleidswereldje en in de New Yorkse zakenwereld heeft Banga een uitgebreid netwerk.
In het functieprofiel staat één punt waaraan Banga onmogelijk kan voldoen: het bestuur van de Wereldbank (aangesteld door de lidstaten) „moedigt vrouwen sterk aan” te solliciteren. De Duitse minister van Ontwikkelingssamenwerking Svenja Schulze schreef deze week nog op Twitter dat het „absoluut tijd is” voor een vrouw aan het hoofd van de Wereldbank, die tot nu toe altijd is geleid door (Amerikaanse) mannen. Het Internationaal Monetair Fonds en de Wereldhandelsorganisatie hebben momenteel vrouwen aan het roer, respectievelijk Kristalina Georgieva (Bulgarije) en Ngozi Okonjo-Iweala (Nigeria).
Onduidelijk is of andere landen ditmaal eigen kandidaten naar voren zullen schuiven voor de Wereldbank. De grootste aandeelhouders – behalve de VS zijn dat China, Japan, Duitsland, Frankrijk en het VK – moeten het in elk geval eens worden over de benoeming. De vacature staat nog open tot 29 maart.
