Emma Thompson over haar nieuwste film: ‘We zijn ontwend om in films normale lichamen te zien’

De Britse actrice Emma Thompson spreekt helder, intelligent en met scherpe klemtonen: „Now that is far more revolutionary.” Een beetje als de schooljuf die ze speelt in Good Luck To You, Leo Grande; de gepensioneerd godsdienstlerares Nancy Stokes die een jonge sekswerker inhuurt voor spannende seks, mogelijk zelfs een eerste orgasme. De hele film speelt zich af in een nietzeggende hotelkamer.

Deze week gaat Good Luck To You, Leo Grande in première, een intelligente, serieuze én speelse sekskomedie. Ik spreek Thompson en tegenspeler Daryl McCormack in februari op filmfestival Berlinale samen met twee collega’s via Zoom: het zijn de nadagen van de pandemie. De dan 62-jarige Thompson en de 29-jarige McCormack genieten van de positieve reacties op hun film in Berlijn: een dag eerder zag ik Thompson de Ierse acteur speels als een hondje aan zijn stropdas langs de paparazzi trekken.

Maar in Zoom raakt de stemming snel geprikkeld, met dank aan de klunzige wijze waarop we Emma Thompsons naaktscène aankaarten. Helemaal aan het eind van de film laat de actrice namelijk haar kamerjas vallen en keurt in de spiegel haar lijf met een scheve glimlach van acceptatie. In de huidige Angelsaksische filmcultuur, waar acteurs met nudity riders (naaktcontracten) stipuleren dat ze zelfs in bed slip en bh aanhouden, is zoiets vrij opmerkelijk. Naakt, en dan ook nog een oud lichaam? Dat zie je alleen in horror of Europese arthouse.

„Was u dat of uw body double?”, fleemt een mannelijke collega tegen Emma Thompson.

Thompson, uitdrukkingsloos: „Dat ben ik. Uiteraard ben ik dat.”

„Heel dapper van u, zo naakt voor de spiegel.”

„Wat bedoelt u met ‘dapper’?”

„Nou, een filmster van uw formaat…”

„U bedoelt: dapper omdat ik een filmster van 62 jaar ben? Als Charlize Theron voor die spiegel stond, had u dat niet dapper genoemd.”

De collega valt bedremmeld stil. Thompson: „Nou, daar is uw antwoord. Dit verhaal draait om Nancy Stokes, die uiteindelijk haar lichaam accepteert. Dat is geen jong, afgetraind lichaam. Maar wat uw vraag verraadt, is dat wij het totaal zijn ontwend om in films normale lichamen te zien.”

Rotsharde lichamen

Ik gooi er nog een schepje bovenop. „Zonder dat shot van uw lichaam was dit een bekend scenario geweest over een geremde dame die alsnog seks ontdekt”, stel ik. „Nu gaat het ook over zelfaanvaarding en body positivity, terwijl Hollywood alleen nog rotsharde lichamen toont…”

Thompson, met diepe frons: „Stop hier, ik wil het hebben over uw eerste bewering, want ik ben het daar tótáál mee oneens. Dit script is niet afgezaagd, het gaat over kwesties van schaamte en genot die films zelden aansnijden. Nancy Stokes is niet bijzonder preuts, ze is een normale vrouw met een normale baan en gematigd liberale overtuigingen die een gok neemt. Dat is niet afgezaagd, en mijn naakte lichaam is niet het punt.”

Tegenspeler Daryl McCormack: „Je focust op één ding en mist 99 procent van de film. Hoe echte intimiteit voortkomt uit gesprekken, hoe ze naar elkaar toegroeien door eerlijk te praten over hun wensen, kwetsbaarheid en schaamte.” Thompson: „En over hoe wij continu over elkaar oordelen. Nancy heeft haar mening klaar over Leo, Leo over Nancy. Maar ze raken in gesprek. Dit gaat over nieuwsgierig zijn naar mensen buiten jouw referentiekader, jouw comfort zone.”

Spitse, authentiek schurende dialogen zijn de motor van Good Luck to You, Leo Grande. Het script is van een debutant: de Britse komiek Katy Brand. Haar basisidee – oudere dame huurt sekswerker – stamt al van jaren terug, vertelt ze aan de telefoon. Brand, afkomstig uit een ongelovig nest, bekeerde zich als 13-jarige tot het evangelisch christendom en viel tijdens een studie theologie in Oxford weer van haar geloof. Maar al is haar personage Nancy Stokes een lerares godsdienst, puritanisme speelt niet echt een rol, vindt Brand.

Op avontuur

„Het gaat mij om die geremde Engelsheid, of algemener nog: dat vrouwen elkaar leren om nooit hardop te zeggen: dit wil ik! Zeg jij maar ja of nee. Zoals mannen doen. En daarom doen ze hun leven lang wat anderen willen.” Nancy besluit, getriggerd door de dood van haar man, voor het eerst dat zij iets wil. Ze gaat op avontuur.

In januari 2020 had Brand tijd over en sloeg aan het schrijven; vlak voor de lockdown had ze een versie van het script af. Dat stuurde ze in de zomer naar een filmproducent, die tot haar verbijstering anderhalve week later terugbelde. Ze gingen de film maken. Emma Thompson was aan boord, het budget was rond. Brand: „De filmindustrie begon die zomer serieus na te denken hoe ze tijdens de komende lockdowns kon doorwerken. Met dit soort scripts dus: twee mensen in een hotelkamer.”

Brand schaafde aan het scenario samen met regisseur Sophie Hyde. Drie ontmoetingen werden vier, de seks kwam meer in beeld. En dan was er Thompson voor de spiegel: haar idee zegt Hyde desgevraagd. „Al dat gedoe over seks en schaamte gaat uiteindelijk over schaamte voor je eigen lichaam. Ik wilde dat Nancy aan het eind een moment heeft dat ze naar haar lichaam kijkt zonder de druk van andermans oordeel te voelen.” Nogal ironisch, merk ik op, want miljoenen oordelen nu over het lijf van Emma Thompson. Hyde: „Dat was ook heel moeilijk voor Emma. Maar zij wilde het echt en prentte zichzelf in: bullshit, dit doe ik voor ons allemaal.”

Tijdens vijf dagen intense repetitie raakten Emma Thompson en Daryl McCormack vertrouwd met elkaar, aldus Hyde. Zonder ‘intimiteitscoördinator’ die nu vaak naaktscènes coördineert. Regisseur Hyde is voorstander van de inzet van zo’n coördinator, maar de tijd ontbrak. Als alternatief speelden ze „malle spelletjes”, zoals een soort strippoker waarbij je een fysieke onzekerheid bekent en dan een kledingsstuk uittrekt. Hyde: „Als sekswerker is het Leo Grandes taak snel professionele intimiteit met een cliënt op te bouwen. Interessant genoeg zijn regisseurs en acteurs daar ook experts in, heel snel heel diep gaan met elkaar.”

Generatie Tinder

Lees hier de recensie van ‘Good Luck to You, Leo Grande’

Good Luck to You, Leo Grande werd in 19 dagen opgenomen, zo’n 12 pagina’s dialoog per dag. Je ervaart de film ook als een clash van generaties en seksuele attitudes. Leo Grande is generatie-Tinder: zijn lichaam is een beeldhouwwerk, maar zijn superieure gemak met seks – Nancy Stokes noemt hem een seksheilige – komt ook voort uit emotionele onthechting. Pas als zijn barrière van afstandelijkheid is gesloopt, volgt werkelijk contact.

Als een collega in Berlijn Tinder een „seksuele revolutie” noemt, schudden Thompson en McCormack beide het hoofd. McCormack: „Je ontwerpt op dating-apps profielen en bio’s om je marktwaarde te optimaliseren, seks wordt een transactie. De nieuwsgierigheid van het flirten, het aftasten van elkaar, de kwetsbaarheid van je eerste contact: het wordt allemaal overgeslagen. Het punt van deze film is juist dat er beter iets tussen mensen gaande kan zijn voordat het fysiek wordt.”

Thompson: „Tinder? Oh, zo geweldig om direct een sekspartner te hebben. Je drinkt wat en hebt seks alsof je op auditie gaat. Volgens mij stimuleren sociale media en dating-apps de industrialisering van het uiterlijk. Ze doen wat vroeger film en reclame deden: je confronteren met onhaalbare versies van je lichaam zodat je uit onvrede en minderwaardigheidsgevoel je geld steekt in cosmetica of plastische chirurgie.”

Gaat Good Luck To You, Leo Grande dus ook over body positivity? Gebruik dat nare woord toch niet, bezweert scenarist Katy Brand me. „Continu I love my body, I love it jubelen lijkt me doodvermoeiend. Ik bepleit body neutrality. Niet zo geobsedeerd zijn over hoe je lichaam eruitziet, maar er gewoon iets leuks mee gaan doen.”