Def Rhymz, de melige rapper met de skibril, was een vrij verlegen familieman en de charismatische gangmaker in de hiphopscene

Twee jaar geleden kwam Def Rhymz nog als verrassingsact, met een handdoek over zijn hoofd, het podium op in het Concertgebouw in Amsterdam, tijdens een orkestraal eerbetoon van Nederlandse hiphopacts aan het oeuvre van A Tribe Called Quest. Hij hapte naar adem en worstelde zichtbaar, maar wist als de charismatische showman die hij was het publiek nog één keer uitzinnig op te zwepen. Na afloop vertelde hij hoe hij was geraakt door de steun en het enthousiasme van de andere hiphopartiesten op het podium. „Ze hebben me echt geholpen, man.”

De zondag overleden rapper, entertainer, kok en ondernemer Dennis ‘Def Rhymz’ Bouman behoorde in de jaren 80 tot de eerste generatie rappers in Nederland. Hij organiseerde hiphopfeesten en concerten en maakte deel uit van vroege rapgroepen als Moonrunners, Murder Incorporation en Supersonic Crew. In eerste instantie deed hij dat in het Engels; hij kon met smaak vertellen hoe hij naam maakte door teksten van rappers uit de VS als de zijne te vertolken. Hij was een van de eerste rappers die ook in het Nederlands ging rappen.

https://www.youtube.com/watch?v=3mruA-sNvGw

Def Rhymz was daarmee al een gangmaker in de hiphopscene, ver voordat hij in 1999 met zijn single ‘Doekoe’ als eerste Nederlandstalige rapper een nummer-1-hit scoorde en mede de basis legde voor het hitsucces van rap in Nederland en platenlabel TopNotch. Hij had al nummer-1-hits gehad in Suriname met ‘Standje 64b’ en ‘Tralala’, rond de wereld getoerd met reggaeband Roots Syndicate, en was een veelgevraagd presentator op feesten in de scene die hij opluisterde met zijn, met vet aangezet accent, vertelde grappen over bevolkingsgroepen in Nederland („Nu gaan we roddelleuh…”).

Rapper Def Rhymz, winnaar van de TMF beste rap binnenland, tijdens zijn optreden op de TMF awards.
Foto Jasper Juinen

Na ‘Doekoe’ scoorde Def Rhymz een nog grotere nummer-1-hit met ‘Schudden’ – „Zak, zak, zak, zak-zak, zak, zak, zak maar lekker door, door, door” – een remix van DJ Jean’s house-hit ‘Love Come Home’, en had hij een Top 3-hit met een remake van Doe Maar’s ‘De Bom’ met rapgroep Postmen.

Glimmende blote billen

Def Rhymz noemde zichzelf „een stand-upcomedian in de rap”. Hij was een opvallende verschijning die graag platte grappen maakte over seks en masturbatie, gekke bekken trok, zijn zorgvuldig met olie ingesmeerde, glimmende blote billen aan het publiek liet zien, en tijdens signeersessies plagerig met zijn tong over singlehoesjes likte. Het was onderdeel van zijn act als showman, benadrukte hij. „Als mijn publiek zich verveelt, maak ik een grap of laat ik mijn broek zakken”, zei hij tegen Nieuwe Revu. „Vroeger stonden ze nog weleens met hun armen over elkaar maar dat is helemaal over sinds ik op TMF mijn reet heb laten zien.”

Achter die uitbundige commerciële verschijning – ogen als schoteltjes, tong uit zijn mond, skibril schuin op het hoofd – school een rustige, vrij verlegen familieman, die op zijn debuut De Goeiste naast de meligere nummers, ook rapte over onderwerpen als racisme en vaders die niet voor hun kinderen zorgen, en voor een tijdschriftreportage al in 2000 – voordat het gesprek over Zwarte Piet als racistische karikatuur mainstream werd – als SinterDef de straat op ging met staf en mijter en twee witte vrouwen als Pieten.

Na zijn grote hitsucces bleef Def Rhymz veelvuldig optreden, startte hij ondernemingen en bleef hij ook druppelsgewijs muziek uitbrengen. Eind vorig jaar vertelde hij in podcast Real Talk dat hij al sinds 2019 last had van ernstig hartfalen, maandenlang in het ziekenhuis had gelegen, en drie hartoperaties achter de rug had. Hij liet een apparaat zien – „mijn batterij” – dat zijn bloedsomloop hielp circuleren, terwijl hij in afwachting was van een donorhart. Afgelopen zondag overleed Def Rhymz in een ziekenhuis in Utrecht aan zijn hartfalen, zo maakte zijn familie bekend. Hij was 53 jaar oud.

Foto Kippa