Charkiv moet helemaal leeg, klinkt het op de Russische staatstelevisie

Een tijdelijke onderbreking van de digitale televisiekanalen is niet het grootste probleem van een bevolking die bijna elke dag door zijn buurland, dertig kilometer verderop, wordt bestookt met raketten en drones. Maar de Russische aanval op de tv-toren van Charkiv, maandag aan het eind van de middag, bevestigt een patroon dat zich aftekent, nu de Russische luchtaanvallen op de stad al weken aanhouden.

Op de Russische staatstelevisie spreken tv-persoonlijkheden openlijk over vernietiging van de tweede stad van Oekraïne, die voor de invasie in 2022 zo’n 1,4 miljoen inwoners telde. Zoals propagandist Vladimir Solovjov, die onlangs stelde dat de Russische strijdkrachten Charkiv „wijk voor wijk moeten vernietigen”. Het neo-nationalistische Russische kanaal Tsargrad stelde recent dat een Russische aanval op de stad aanstaande is en dat de situatie „erger wordt dan Bachmoet of Avdiivka”, refererend aan twee kleinere Oekraïense steden die de Russen het afgelopen jaar met de grond gelijk maakten.

Russische propaganda

Het Oekraïense Centrum voor de Bestrijding van Desinformatie waarschuwt al sinds februari voor Russische propagandaberichten waarin de bevolking bang wordt gemaakt en waarin wordt gesteld dat Oekraïense stadsbestuurders Charkiv ontvluchten. Ook stelden Russische publicaties begin deze maand dat er „een massale exodus” op gang is gekomen, en dat inwoners van de stad worden tegengehouden als zij de stad willen verlaten.

Alles bij elkaar is het volgens het Institute for the Study of War (ISW) duidelijk dat Moskou het leven in de stad onmogelijk wil maken, schreven ISW-analisten maandagavond. „Het Kremlin voert een geregisseerde lucht- en informatiecampagne om Charkiv te verwoesten, om de Oekraïners ervan te overtuigen te vluchten, zodat er miljoenen ontheemden ontstaan die op de vlucht slaan voor een mogelijke Russische aanval op de stad of elders in Oekraïne”, aldus de oorlogsanalisten van de denktank in Washington.

Lees ook ‘Huilen komt na de oorlog. Nu moet ik mensen redden.’ Ook onder vuur laat Charkiv de moed niet zakken

Maksym Sinajevski (33) en Natalija Koezikova (39) in wat resteert van hun flat na een recente Russische raketaanval.

De laatste maanden hebben de Russen hun raket- en drone-aanvallen op Charkiv fors opgevoerd. Sinds februari wordt de stad vrijwel dagelijks aangevallen. Moskou maakte daarbij dankbaar gebruik van de ernstige tekorten aan munitie die aan Oekraïense kant zijn ontstaan, zeker in de luchtafweer.

De gevolgen zijn niet alleen steeds meer verwoeste gebouwen, een gebroken infrastructuur en haperende energie- en drinkwatervoorziening, maar ook een langzaam wegebbend moreel onder burgers die zijn achtergebleven.

Offensief richting Charkiv

De Oekraïense legerleiding heeft al eens gezegd dat de Russen later dit jaar, mogelijk in de zomer, pogingen zouden willen ondernemen de stad te veroveren met een grondoffensief.

De verovering van Charkiv zou passen in de plannen van president Poetin, die in het grensgebied tussen Rusland en Oekraïne een bufferzone zou willen creëren, zodat het zuiden van Rusland, met name de stad Belgorod, minder kwetsbaar wordt voor Oekraïense luchtaanvallen. Minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov zei vorige week nog dat Charkiv „een belangrijke rol speelt” bij het creëren van zo’n gedemilitariseerde ‘cordon sanitaire’ in het grensgebied.

Ook wat dat betreft komt de nieuwe Amerikaanse militaire hulp geen minuut te vroeg in Oekraïne. De hoop in Kyiv is dat door de komst van Amerikaanse munitie voor onder meer de luchtverdediging en de artillerie de Oekraïense strijdkrachten er de komende weken in zullen slagen de precaire situatie aan de oostelijke frontlinies te stabiliseren, en de burgers van de grote steden beter te beschermen.

Overigens verwacht het Institute for the Study of War niet dat Rusland op dit moment genoeg manschappen en materieel heeft om een massale grondaanval in te zetten op de stad Charkiv. „De Russen hebben niet voldoende manschappen om de stad in te nemen, zolang de Oekraïense troepen die de stad verdedigen adequaat worden bevoorraad.”