N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
E-commercegigant Het bedrijf wordt opgesplitst in zes losse bedrijven met waar mogelijk elk een eigen beursnotering. De aankondiging kwam kort na een verrassingsbezoek van oprichter Jack Ma aan China.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data98658458-c29869.jpg)
De Chinese e-commercegigant Alibaba ondergaat 24 jaar na zijn oprichting een metamorfose. Het bedrijf, een van de grootste private ondernemingen van China, gaat zich opsplitsen in zes losse bedrijven die waar mogelijk elk een eigen beursnotering krijgen. Alibaba blijft bestaan als de overkoepelende holding.
Het in 1999 opgerichte Alibaba is in Nederland het best bekend als moederbedrijf van online marktplaats AliExpress – waar kleine ondernemers in China online producten kunnen verkopen aan buitenlandse klanten. Naast AliExpress ontwikkelde Alibaba een waaier aan bedrijven in verschillende bedrijfstakken, met het zwaartepunt in e-commerce.
Zo heeft het een online clouddivisie, die onderzoek doet naar de mogelijkheden van kunstmatige intelligentie. Ook zit het in logistiek, lokale dienstverlening zoals maaltijdbezorging en navigatiesoftware, en heeft het een mediadivisie. In 2022 bediende het bedrijf ruim 1,3 miljard klanten, van wie een miljard binnen China. De totale waarde van de verkochte spullen was ruim 1.300 miljard dollar.
Alle bedrijven komen onder een van de zes los te knippen onderdelen, die elk een eigen raad van bestuur krijgen en zelf kapitaal mogen aantrekken. Los van elkaar zouden ze zich beter kunnen aanpassen aan ontwikkelingen in de markt, en meer kans maken om groter te worden, zo stelt topman Daniel Zhang in een e-mail aan werknemers. „De markt is de beste lakmoesproef”, aldus de bestuursvoorzitter, die ook aan het hoofd van de holding komt te staan. Alibaba houdt de meest winstgevende e-commerceplatformen Taobao en Tmall volledig zelf in eigendom.
Opsplitsen en verzelfstandigen is de weg die industriële bedrijven als Siemens, Philips en General Electric al aflegden. Waar dit in het westerse bedrijfsleven gebruikelijker is, gebeurt dit in China aanmerkelijk minder vaak – hoewel Alibaba’s concurrent JD.com eerder wel al dezelfde weg bewandelde.
De opsplitsing van Alibaba sluit goed aan bij de pogingen van de Chinese regering om de snel groeiende macht van Chinese techbedrijven onder controle te houden. De autoriteiten in Beijing trekken de laatste jaren steeds feller van leer tegen techbedrijven.
Zo blokkeerden de Chinese autoriteiten in 2020 de beursgang van Ant Group, de financiële technologietak van Alibaba. Oprichter Jack Ma had kort daarvoor in het openbaar scherpe kritiek geuit op de financiële toezichthouders, waarop hij een periode vermist was en uiteindelijk weer opdook in het buitenland. Na hem verdwenen verschillende kopstukken binnen de Chinese techwereld.
Het nieuws van de opsplitsing komt een dag nadat Ma een verrassingsbezoek bracht aan zijn thuisland. Hij zou een school bezocht hebben in Huangzou – toevallig ook de plek waar het hoofdkantoor van Alibaba is gevestigd.
Tevreden aandeelhouders
Aandeelhouders reageren enthousiast op de aankondiging. Chinese tech-aandelen als JD.com en Tencent noteerden stevige koerswinsten. Het in Amsterdam genoteerde Prosus, dat een groot belang heeft in Tencent, eindigde als grootste stijger van de dag.
Alibaba’s in de VS genoteerde aandeel schoot met ruim 11 procent omhoog. Dat mocht ook wel: de afgelopen twee jaar was het sappelen voor de aandeelhouders. Sinds de verdwijning van Jack Ma was het aandeel zo’n 70 procent in waarde gedaald.
