Aantallen ov-passagiers nog steeds flink lager dan voor de coronacrisis

Het aantal reizigers in het openbaar vervoer was afgelopen jaar nog steeds flink lager dan voor de coronacrisis, blijkt uit cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek woensdag heeft gepubliceerd. Passagiers checkten 966 miljoen keer in bij een vervoerder, ruim een kwart minder dan in 2019. Ook nadat de laatste coronabeperkingen begin 2022 werden opgeheven, bleven de incheckaantallen achter.

Met name in de ochtendspits zijn de passagiersaantallen lager, laten de CBS-cijfers zien. Op een gemiddelde dinsdag in januari van dit jaar checkten er tussen 7.00 uur en 8.00 uur 36 procent minder mensen in dan drie jaar eerder. ’s Middags ligt is dat rond de 20 procent.

Thuiswerken is een van de oorzaken van de relatief lege treinen, bussen en trams. In de pandemie was thuiswerken in veel gevallen onvermijdelijk, maar na de pandemie zijn mensen ermee doorgegaan. Uit onderzoek van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat bleek deze maand dat 43 procent van de werkenden regelmatig thuis bleef in 2022, 14 procentpunt meer dan in 2019 en amper minder dan tijdens de coronacrisis.

Ambtenaren en bankiers

Afgelopen jaar kampte de NS met uitval vanwege personeelstekorten. Dat heeft de reizigersaantallen ook beïnvloed, zegt Dennis Huisman, hoogleraar Openbaar Vervoer Optimalisatie aan de Erasmus Universiteit. „Maar het effect van thuiswerken is veel groter.”

De thuiswerkers laten bovendien relatief veel lege plekken achter in het ov, omdat werkplekken waar thuiswerken mogelijk is ook vaker op locaties zijn gevestigd die met de trein bereikbaar zijn. „Denk aan ministeries of banken, waar het gebruikelijk is om een dag of twee thuis te werken”, zegt Huisman. Andersom gaan mensen die niet thuis kunnen werken, zoals loodgieters of thuiszorgmedewerkers, juist vaker met de auto.

Betaalpassen

In de stad zijn mensen ook meer gaan fietsen, denkt een woordvoerder van de Amsterdamse vervoerder GVB. „De komst van e-bikes draagt daar waarschijnlijk aan bij.” Bij de GVB waren er op een gemiddelde werkdag vorig jaar 25 procent minder ritten dan in 2019.

Om het ov laagdrempeliger te maken, laten verschillende vervoerders reizigers nu ook met hun betaalpas inchecken. Dat werkt, zegt de GVB-woordvoerder: „Sinds november hebben reizigers al vijf miljoen keer met hun betaalpas gereisd.”

Volgens hoogleraar Huisman worden vervoerders in stedelijke gebieden, die minder afhankelijk zijn van subsidies, harder geraakt door de wegblijvende reizigers. „Daar zijn politieke keuzes nodig: moeten de vervoerders meer subsidie krijgen om de dienstregeling in stand te houden?”

Lees ook Ik dacht dat iedereen zou terugkomen naar kantoor. Ik zat fout