Aan de slag met c-bloemen

Janneke kookt Schaarste maakt creatief, maar vlak overvloed niet uit. Zo had ik een overvloed aan courgettes en daarvan maakte ik alles.



Foto Janneke Vreugdenhil

De courgette is een vrijgevige plant. Wie er weleens eentje in de tuin heeft gehad, weet hoe je dan bij wijze van spreken de hele zomer geen boodschappen hoeft te doen. Ik herinner me de tijd waarin mijn schoonouders een volkstuin hadden en wij wekelijks een stuk of vier courgettes mee naar huis kregen. En als we dan zo tegen september geen courgette meer konden zien, dan deden die planten er nog een schepje bovenop en kregen we op vrijdag samen met ons kind en de luiertas – opa en oma pasten elke week een dagje op – niet vier maar wel acht exemplaren mee.

Ze zeggen dat schaarste creatief maakt, maar vlak overvloed niet uit. Ik bakte ze, ik grilde ze, ik kookte courgettesoep. Ik maakte courgettequiches, courgettegratins en frittata’s van courgette met Parmezaanse kaas en peterselie, of met munt en geitenkaas. Ik vulde courgettes met lamsgehakt, of met tonijn of broodkruim en noten. Er kwam zelfs een zoete courgettecake op mijn programma. En als beloning voor het braaf opeten van al die groene jongens waren er af en toe courgettebloemen. Daar maakte ik ook wel frittata’s mee en ik roerde ze door risotto. Maar meestal vulde ik ze met een stukje mozzarella en een ansjovisje, haalde ze door een beslag van bloem, bakpoeder, zout en bruiswater en frituurde ze krokant.

Het grappige is dat ik de meeste van deze gerechten nog steeds maak. Mijn courgettesoep is door de jaren heen niet wezenlijk veranderd. Er gaat geen zomer voorbij zonder die cake (waaraan geraspte courgette een heerlijk vochtig, mals karakter geeft) en courgettebloemen vul en frituur ik nog vaak op dezelfde manier. Als ik er al mijn hand op weet te leggen tenminste, want het landje van mijn schoonouders wordt allang door andere handen bewerkt. Vorige zomer had ik zelf een tijdelijk moestuintje, maar dit jaar ben ik voor de aanvoer weer net als de meeste stervelingen afhankelijk van welwillende vrienden-met-moestuin.

Bof ik even met buurtgenoot G, die zijn halve achtertuin vol heeft staan met courgettes. Op de andere helft verbouwt hij allerhande interessante bonen trouwens, maar laten we niet afdwalen. „Wil je nog c-bloemen?”, appte hij deze zomer weer een aantal keer. U begrijpt, bij het lezen van zo’n appje laat ik alles uit mijn handen vallen en stap stante pede op mijn fiets. „Ik heb ze nu zo vaak gefrituurd. Ik heb er omeletten mee gemaakt en risotto”, verzuchtte G terwijl hij de delicate oranjegele bloemen behoedzaam voor me in een bakje vlijde. „Weet jij nou niks anders om ermee te doen?”

Goeie vraag. Nee, ik wist er zo gauw even niks anders mee te doen. Maar misschien was het tijd om mijn repertoire eens uit te breiden. Thuisgekomen besloot ik dat de helft van de bloemen in de frituur mocht en dat ik met de andere helft zou gaan freestylen. G had me behalve de blommen ook een paar kleine courgettetjes meegegeven. In de koelkast vond ik nog een bundel groene asperges, allerhande groene kruiden en kijk eens aan, een bol burrata. Op een schaal op het aanrecht prijkte een pracht van een gele courgette, eigenlijk bedoeld voor een ander gerecht, maar bereidwillig genoeg om mee te werken.

Die avond appte ik mijn c-bloemendealer een saladepic. Ik was uit mijn culinaire comfortzone gestapt en om eerlijk te zijn best trots op het resultaat. Al weten we natuurlijk pas over een jaar of twintig of mijn nieuwste courgettecreatie de tand des tijds zal hebben doorstaan.

Courgettebloemensalade met burrata, citroendressing en gefrituurde kappertjes

Voor deze salade schaafde ik courgettes en asperges op een mandoline, maar het lukt ook met een kaasschaaf. Probeer de groenten vooral niet helemaal op te schaven, want daarmee kunt u uzelf lelijk in de vingers snijden. Ik ben er bij de hoeveelheden vanuit gegaan dat u tot ongeveer halverwege komt. De overgebleven halve asperges en courgettes kunt de volgende dag bijvoorbeeld roerbakken onder toevoeging van een teentje knof en wat verse rozemarijn.

De salade vormt een lunch voor 4 personen of, met brood erbij (wij hadden zuurdesemstokbrood), een licht diner. Als voorgerecht kun je er wel met z’n zessen van eten. Wie niet aan courgettebloemen kan komen, mag ze ook best weglaten, hoor. Het mag in elk geval geen reden zijn om deze salade niet te maken. Of misschien weet u wel de hand te leggen op een paar Oostindischekersbloemen, die zijn er ook nog volop.

Dressing:

½ grote gekonfijte citroen of 1 kleintje (u heeft 50 g schil nodig);
sap van ½ – 1 (verse) citroen;
een handje bladpeterselie (ongeveer 15 g);
8 blaadjes verse munt;
2 gezouten ansjovisfilets (of, voor vega’s, 1 tl miso);
100 ml olijfolie

Verder:

2 courgettes of meerdere kleintjes (u houdt de helft over);
1 bos groene asperges, geschaafd (u houdt de helft over);
6 courgettebloemen;
3 el pijnboompitten;
een flinke scheut olijfolie;
2 el kappertjes;
2 bollen burrata;
kleine muntblaadjes om te garneren

Maak eerst de dressing. Verwijder het vruchtvlees van de gekonfijte citroen. Snijd de schil in grove stukken. Doe ze in de mengkom van de blender en voeg de peterselie, 8 muntblaadjes, de ansjovisfilets of miso, het sap van een halve citroen en een royale hoeveelheid versgemalen peper toe. Pureer alles grof en schenk er vervolgens geleidelijk, terwijl het mesje draait, de olijfolie bij, zodat een gebonden dressing ontstaat. Proef en maak zo nodig verder op smaak met citroensap of peper. U kunt ook alles in een hoge mengbeker pureren met de staafmixer.

Schaaf de courgettes met behulp van een mandoline of kaasschaaf in dunne plakjes. Doe dit tot ongeveer de helft, om uw vingers te sparen. De rest bewaart u voor een ander gerecht. Doe hetzelfde met de groene asperges. Halveer de courgettebloemen en verwijder de gele stampers. Heel grote bloemen kunt u in kwarten snijden.

Rooster de pijnboompitten in een koekenpan op laag vuur tot ze goudbruin zijn. Verhit een goeie scheut olijfolie in een klein pannetje. Dep de kappertjes goed droog en voeg ze toe aan de olie. Laat ze in ongeveer een minuut krokant bakken, schep ze uit de olie en laat uitlekken op keukenpapier.

Doe de geschaafde courgette en asperges in een grote kom en hussel er het grootste deel van de dressing door. Leg de bollen burrata op een grote schaal en verdeel daar de salade omheen. Verdeel de courgettebloemen erover en leg er hier een daar ook een klein muntblaadjes tussen. Sprenkel nog wat van de dressing over het geheel en bestrooi tot slot met pijnboompitten en kappertjes.

Lees verder…….