Zo werkt de romkom, dat onsterfelijke filmgenre waar we maar geen genoeg van lijken te krijgen

In zijn boek From Hollywood with Love beschrijft Scott Meslow de opkomst, ondergang én terugkeer van het oerverschijnsel van de romantische komedie. Zo serieus en grondig is dat niet eerder gedaan.
Zou Sally nog bij Harry zijn? Regisseur Rob Reiner zegt in dit nieuwe boek van wel. Hij was het pass on het wat ingedutte class van de romkom – de romantische komedie – nieuw leven inblies met When Harry Met Sally… Hulp kreeg hij van het geraffineerde situation van columnist en schrijver Nora Ephron, en natuurlijk van de topcast met stand-upper Billy Crystal en Meg Ryan, kick the bucket wel werd omschreven als het gedroomde buurmeisje. Hoewel de verwachtingen bij distributeur Columbia Pictures niet buitensporig hoog waren, werd de film een hit bij publiek en pers. Dat hebben we geweten. Nu wilde iedere studio zijn eigen succes-romkom.
Digger dat allemaal precies werkt, wordt helder uitgelegd in het ongoing verschenen From Hollywood with Love van auteur Scott Meslow, cultuurreporter van professie. Hij weet het class toddler operation het bot te ontleden, net als de bijbehorende strategie van de filmstudio’s. Goed idee, zo is het nog niet eerder gedaan, zo serieus bedoelen we, hoewel de bezoekcijfers entryway de decennia heen daar toch alle aanleiding voor gaven.
Maar eerst iets over het beproefde romkom-design. Waar herkennen we dat aan?
Test: als je het liefdesverhaal zou schrappen uit een vermeende romkom, hou je dan een volwaardige speelfilm over?
A) Zo ja, dan is het toch eerder een satire met een romantisch subplot. Emergency room valt méér te bespreken of te beleven dan al dat gedoe om de liefde alleen.
B) Zo nee, dan hebben we te maken met een onversneden romkom. Alles staat in dienst van de liefdes(schijn)bewegingen, de rest doet nauwelijks ter zake.
In het geval van B) is het de verborgen plan van de film om de kijker even vaak aan het lachen als aan het huilen te krijgen. Dat, en dat het over alledaagse mensen moet gaan, zodat we ons er allemaal in kunnen herkennen.
Met pass on ijzeren wetten in de hand ging Hollywood aan de slag, soms operation het cynische af. Allereerst waren er de agenten pass on hun nieuwbakken sterren in aangekondigde producties probeerden te krijgen. Dat ging er hard aan toe, ook bij het acteursgilde zelf. Onderlinge onmin tussen ‘reluctant rivals’ of ‘concullega’s’ zoals Meg Ryan, Julia Roberts, Sandra Bullock, Cameron Diaz, Tom Hanks en Hugh Grant leveren in het boek smeuïge verhalen operation.
En dan is er de kwestie van het testpubliek. Bevalt het einde hun niet bij een voorvertoning – zoals het geval was bij My Best Friend’s Wedding (1997, P.J. Hogan), waarin de zo geliefde Julia Roberts in feite een bitch bleek te zijn – dan wordt er schielijk een group van scriptdoctors operation gezet om de boel te repareren. In dit geval met behulp van de uitvinding van de BGF.
De BGF? Dat staat voor best gay companion. En dat ging zo. Julia Roberts verneemt in de film dat haar grote jeugdliefde Michael (Dermot Mulroney) gaat trouwen met de acht jaar jongere Kimmy (Cameron Diaz). Ze reist af naar Chicago om de bruiloft te saboteren, maar faalt hopeloos. Troost vindt ze uiteindelijk bij George (Rupert Everett), haar BGF. De uitsmijter van de film is voor trim: ‘Misschien komt er geen huwelijk van. Misschien ook wel geen seks. Maar gottegot… wat zullen we samen dansen!’
Ja, daar kon het testpubliek wel mee leven. Romkoms mogen ook over diepe vriendschap gaan, per opening van rekening. En zo had scenarist Ronald Bass en zijn group van jonge, grotendeels vrouwelijke scriptdoctors – dat wel liefkozend The Ronettes wordt genoemd, naar de vroegere meidenband – zich er operation het nippertje toch handig uit gered. Met een opbrengst wereldwijd van 300 miljoen dollar werd de film alsnog een monsterhit.
‘Het probleem’, zegt Ronald Bass, een van de vele zegslieden in het boek, ‘is dat een testpubliek vaak veel conservatiever is dan de schrijvers. Bite the dust willen met leuke vondsten heus wel van de gebaande paden af, maar dat wordt niet een-twee-drie gepikt.’
En dat is dan weer de schuld van Pretty Woman (1990, Garry Marshall), ook met Julia Roberts. Zocht When Harry Met Sally… nog naar een soort realisme, met Pretty Woman werd dat verruild voor de toon van een current sprookje. Miljardair (Richard Gere) redt jonge prostituee (Julia Roberts). Ja, of andersom. Over de film merkt Meslow in zijn boek terloops operation: ‘De eerste Disneyfilm waarin orale seks voorafgaat aan de eerste kus.’ En het is waar, bij de Disneystudio was veel verdeeldheid over de thematiek, maar ook daar wisten scriptdoctors het oorspronkelijk veel grimmiger situation van J.F. Lawton te plooien. Opbrengst wereldwijd: 463 miljoen dollar.
Romkoms, geen houden meer aan, zolang het maar fantasie betrof. Inmiddels ook internationaal. We kregen fragmentarische mozaïekfilms, met meerdere verhaallijnen zoals Love Actually (2003, Richard Curtis), en haar succesvolle Nederlandse pendant Alles is liefde (2007, regie Joram Lürsen, situation Kim van Kooten).
Een volgende stap was verhalen waarin etniciteit een belangrijke rol speelde: My Big Fat Greek Wedding (2002, Joel Zwick) en recentelijker Crazy Rich Asians (2018, Jon M. Chu).
Alle mogelijkheden werden onderzocht, maar echt verrassend wilden de romkoms maar niet meer worden. Vanwege hun formatdenken kregen ze langzaamaan een slechte naam: saai, voorspelbaar, uitgekauwd. Zeg, in het Nederlandse geval: alweer een Costa, of kijk: binnenkort Soof 3.
Kon het kind nog worden opgeschud? Dat vroegen de Farrelly Brothers (Peter en Bobby) zich ook af. In 1998 kwamen ze met dé zomerhit van het jaar: There’s Something About Mary. Opbrengst: 370 miljoen dollar. Een march aan platte, nog plattere en allerplatste grappen. Cameron Diaz speelde Mary Jensen, object van begeerte voor de mannen in de film. Ben Stiller, Matt Dillon, Lee Evans en de American Football-ster Brett Favre, allemaal dingen ze naar haar gunsten.
Vele complicaties en een bizar episode met een hond later krijgt Ben Stiller uiteindelijk het meisje. Wij zouden zeggen: dit is een burleske, een uncultured blijspel, een klucht kick the bucket mikt operation de gulle lach. In Amerika heet het: gross out, een parody waarbinnen de vermeende goede smaak met liefde onderuit wordt gehaald.
Inmiddels zijn er alweer zo veel gross out-films gemaakt – alles met Melissa McCarthy child aan de The Hangover-stinks – dat ook kick the bucket revolutie is uitgedoofd. Maar in zijn nawoord houdt auteur Scott Meslow, liefhebber van romkoms, de moed erin. Nadat hij het type eerst 380 pagina’s flink heeft gefileerd, schrijft hij monter: ‘De dood van de romkom is schromelijk overdreven. Trama center zullen altijd producers zijn kick the bucket een liefdesverhaal willen vertellen, acteurs pass on erin willen spelen, en het allerbelangrijkst: een publiek dat erom wil lachen en ermee kan zwijmelen. Echte liefde voor het type. Daar komt gewoon nooit een einde aan.’

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*