Sven Mislintat wil niet meteen alles veranderen bij Ajax

Sven Mislintat (50) is niet het type dat bij een club begint en direct een revolutie ontketent. Hij wil eerst de belangrijkste mensen leren kennen, vertelde hij op dinsdagmiddag tijdens een persbijeenkomst op trainingscomplex De Toekomst in Amsterdam. De trainers, de spelers, de scouts, het management. „Dan vormen we samen een mening en nemen we beslissingen. Technisch directeuren die ergens binnenkomen en meteen alles veranderen, dat vind ik altijd heel merkwaardig”, zei hij.

Het zijn de woorden van een man die aanvoelt dat hij voorlopig als buitenstaander wordt gezien bij Ajax, een club die prat gaat op een sterke identiteit en die mensen van buiten de eigen traditie van oudsher met argwaan beziet. Mislintat is vastbesloten zich het ‘Ajax-dna’ – losjes omschreven als aanvallend voetbal, focus op talentontwikkeling en bravoure – snel eigen te maken. Om eraan toe te voegen dat de club hem aanspreekt sinds hij als jongetje in Dortmund aan voetbal verslingerd raakte.

‘Een iconische naam’

„Ajax is een iconische naam en betekent veel voor mensen”, zei Mislintat, die met zijn zwarte baggy broek, baardje en lange haren meer weg heeft van rockgitarist dan van een voetbalbestuurder. „Ik hou van de druk die daarbij hoort, de uitdaging. Met ‘plastic clubs’ heb ik niets.”

Dinsdag tekende de Duitser een driejarig contract als directeur voetbalzaken bij Ajax. Daarmee is na ruim veertien maanden een einde gekomen aan de zoektocht naar een opvolger van Marc Overmars, die vorige winter plotseling opstapte vanwege seksueel grensoverschrijdend gedrag. Het machtsvacuüm dat sindsdien is ontstaan wordt eindelijk gevuld. Vorige week werd bekend dat Jan van Halst is voorgedragen als voetbaltechnische commissaris, als opvolger van Danny Blind.

Lees ook: na het vertrek van Marc Overmars kwam Ajax in een langdurig machtsvacuüm terecht – met een chaotische transferzomer tot gevolg

Met de benoeming van Mislintat, de eerste buitenlander op deze positie in de historie van de club, kiest Ajax voor een man met een uitgesproken profiel. De ‘data-Duitser’ wordt hij wel genoemd. Mislintat, die nooit profvoetballer was, studeerde sportwetenschappen en ontwikkelde in zijn jaren bij Borussia Dortmund samen met een paar zakenpartners software om wereldwijd talent op te sporen en te beoordelen. Hij vergaarde er een reputatie als topscout, verantwoordelijk voor de transfers van onder meer Robert Lewandowski, Shinji Kagawa en Ousmane Dembélé.

Mislintat hecht óók aan de traditionele manier van scouten, benadrukte hij dinsdag, de observaties langs de lijn, video-analyses, gesprekken met spelers. Maar data-analyse biedt iets wat het blote oog niet kan volgens Mislintat. „Objectieve gegevens om te toetsen wat je hebt gezien, zonder bias.” En een methode om tussen de tienduizenden profvoetballers op de mondiale velden „verborgen juweeltjes” te vinden.

Volgens Christoph Biermann, een Duitse journalist die een boek schreef over de data-revolutie in het voetbal en die Mislintat goed kent, heeft Ajax iemand binnengehaald met een fantastisch oog voor talent. Toch heeft Mislintat sinds zijn vertrek bij Dortmund in 2017 aan status verloren. Zijn verblijf als hoofdscout bij Arsenal eindigde al na 1,5 jaar, bij VfB Stuttgart vertrok hij afgelopen najaar als technisch directeur vanwege een verschil van inzicht met de clubleiding. Stuttgart vecht tegen degradatie.

Wat ging er mis? Mislintat liet er weinig over los. Biermann spreekt vooral van een ongelukkige timing. Arsenal verkeerde in crisis na het vertrek van coach Arsène Wenger en wist niet welke kant het op wilde. Bij Stuttgart, volgens Biermann een ingewikkelde club met veel stromingen, begon voor Mislintat de ellende toen vorig jaar een man met „ouderwetse opvattingen” werd verkozen tot voorzitter. „Mislintat heeft een duidelijke mening en kan koppig zijn”, zegt Biermann. „En hij is wars van politiek.”

Nu belandt Mislintat opnieuw bij een club die regelmatig het toneel is van machtsstrijd en politiek. Een club in crisis bovendien, die ondanks een formidabel financieel overwicht alleen nog in theorie aanspraak maakt op de landstitel.

‘Onzekerheid hoort erbij’

„Welke richting gaat de club op? Dat is voor mij en voor iedereen bepalend”, zei aanvoerder Dusan Tadic zondag na de zege op Fortuna Sittard in gesprek met de pers. „Ik blijf hier niet om voor de tweede plek te strijden.” Hij beaamde dat dit de zwakste selectie is waarin hij speelt sinds zijn komst naar Ajax in 2018. „De wisselspelers van vorig seizoen zouden nu allemaal basisspeler zijn.”

Interim-coach John Heitinga, die dit seizoen afmaakt, riep de clubleiding vorige week ook op om keuzes te maken, zelfs als dat „slechte keuzes” betrof. Hij zei „natuurlijk” aan te willen blijven als coach. De werkloze Peter Bosz, eerder succesvol coach van Ajax in het seizoen 2016-2017, liet bij praatprogramma’s Rondo en Studio Voetbal weten open te staan voor een terugkeer. Hij vertelde in het najaar van 2022 te zijn gepolst door Mislintat, op dat moment nog werkzaam bij Stuttgart.

Mislintat is er niet van onder de indruk. „Onzekerheid over je toekomst hoort bij het bestaan van een voetbalprof”, zei hij. Hij vindt Bosz „een goeie coach”. Maar, zei Mislintat, een terugkeer is nu „niet aan de orde”. Voorlopig wordt er bij Ajax alleen gesproken over Heitinga. „Onze focus is nu succesvol worden met John”.

Ik ben heel nederig als het om geld gaat

Sven Mislintat Ajax-directeur

Zware beslissingen zal Mislintat in zijn eerste weken naar verwachting dus niet nemen. Maar voor de zomer wachten hoe dan ook stevige keuzes. De huidige selectie is mede gebouwd rond ervaren spelers als Tadic (34), Steven Berghuis (31) en Davy Klaassen (30). Wil Mislintat doorselecteren, of maakt hij hen onderdeel van een nieuwe ploeg?

Wat de sportieve en financiële toekomst gecompliceerd maakt, is de onzekerheid over deelname aan de Champions League volgend seizoen. Ajax is in gevecht met PSV voor de tweede plaats, die recht geeft op deelname aan de voorrondes. Een seizoen zonder Champions League zal ook van invloed zijn op het spelersbudget, dat vorig seizoen groeide tot 74 miljoen euro – uitzonderlijk hoog in het Nederlands voetbal.

Mislintat maakt zich geen zorgen over de ruimte die hij krijgt om te investeren, zei hij. „Ik ben heel nederig als het om geld gaat. Ik werk binnen het budget dat er is. Ook als dat betekent dat ik 100 miljoen moet verdienen voor de club. Het gaat me om Ajax, hier wil ik werken.”