Het Russische leger is Oekraïne op het slagveld elke dag te slim af omdat Oekraïne een gebrek aan munitie heeft. „De moed van de Oekraïners raakt niet uitgeput, maar hun voorraden wel”, zei Jens Stoltenberg, de secretaris-generaal van de NAVO, donderdag tijdens een persconferentie in Brussel.
Het is daarom van het grootste belang dat de NAVO-landen zich inspannen om Oekraïne snel de benodigde munitie te leveren. Het Westen heeft in principe de middelen, zei Stoltenberg, maar moet het wel doen. „Het is een kwestie van politieke wil om besluiten te nemen.”
Stoltenberg presenteerde het NAVO-jaarverslag, dat overzichtelijk laat zien welke landen wel aan de NAVO-uitgavennorm voldoen en welke niet. De NAVO-baas had eerder al gezegd dat hij verwacht dat dit jaar achttien van de 32 bondgenoten 2 procent of meer van hun bruto binnenlands product zullen uitgeven aan defensie. Gezamenlijk zullen de landen dit jaar voor het eerst aan de norm voldoen. Vermoedelijk zullen de bondgenoten gezamenlijk 470 miljard dollar investeren in defensie, een stijging van 11 procent.
Lees ook EU trekt 5 miljard uit voor fonds om wapens voor Oekraïne te financieren
Het jaarverslag laat zien dat afgelopen jaar maar elf landen de norm hebben gehaald. Nederland bleef steken op 1,63 procent. De lijst wordt aangevoerd door Polen met 3,92 procent, gevolgd door de Verenigde Staten met 3,24 procent.
De hoogte van de uitgaven is al jaren een politiek twistpunt. De Amerikaanse oud-president Donald Trump hekelde de Europese bondgenoten omdat ze zich niet aan hun afspraak hielden en profiteerden van de gulheid van de VS.
Vermoedelijk zullen de bondgenoten dit jaar gezamenlijk 470 miljard dollar besteden aan defensie, een stijging van 11 procent
Nu spelen de uitgaven een rol in Oost-Europees verzet tegen de kandidatuur van demissionair premier Mark Rutte om Stoltenberg op te volgen. Het is een zwak punt van Rutte dat Nederland na dertien jaar onder zijn premierschap nog steeds niet aan de norm voldoet, vindt een aantal Oost-Europese landen. Zij zijn van mening dat het tijd is voor een Oost-Europeaan om de alliantie te leiden.
Oost-Europese frustratie
De belangrijkste tegenspeler van Rutte is de Roemeense president Klaus Johannis, die zich onder andere als vertolker van de Oost-Europese frustratie opwerpt. Uit het jaarverslag blijkt de Roemenië het afgelopen jaar verhoudingsgewijs nog nét iets minder uitgaf dan Nederland (1,60 procent.) Het Noorwegen van Jens Stoltenberg haalde de norm ook nog niet (1,8 procent), maar maakte donderdag bekend volgend jaar de 2 procent te zullen halen.
Rutte heeft de steun van een groot aantal belangrijke westerse landen. Hongarije zegt Rutte niet acceptabel te vinden en Johannis stapte heel laat in de race. De benoeming van een nieuwe secretaris-generaal zou rond moeten zijn vóór de NAVO-top in Washington in juli. Oorspronkelijk wilden de VS de kwestie al in het eerste kwartaal van dit jaar afronden.
Lees ook ‘Russen kunnen profiteren van instabiele frontlinie door munitietekorten van Oekraïne’
