Schade Turkse aardbeving kan oplopen tot een tiende van economie

De directe schade van de aardbevingen op 6 februari van dit jaar in Turkije kan minimaal worden geschat op 34,2 miljard dollar (32,3 miljard euro). Dit stelt de Wereldbank in een maandag verschenen rapport. Het bedrag komt overeen met 4 procent van het Turkse bruto binnenlands product (bbp). Het totale schadebedrag voor economie en samenleving kan minstens tweemaal zo hoog uitvallen.

Op maandag 6 februari werden het zuiden van Turkije en het noorden van Syrië getroffen door twee zeer hevige aardbevingen met een kracht van respectievelijk 7,8 en 7,5. Sindsdien zijn er meer dan zesduizend naschokken gemeten, waarvan acht met een kracht van meer dan 5,5 en één van 6,3. In Turkije zijn daardoor meer dan 44.000 mensen overleden, ruim 108.000 gewond en 1,25 miljoen dakloos geworden.

Lees ook Terug naar de bevingszone, op zoek naar waardevolle bezittingen: ‘Ik heb het gevoel dat ik in Syrië ben’

De directe schade van 34,2 miljard dollar is een onderschatting van de werkelijke schade aan economie en samenleving, stelt de Wereldbank. Het gaat alleen nog om de kosten van herbouw woningen (53 procent van de schade), fabrieken en ander onroerend goed (28 procent) en wegen en bruggen (19 procent), volgens de bestaande bouwnormen. Omdat die normen strenger worden, lopen de kosten verder op, aldus de Wereldbank. Bovendien is de ervaring dat de kosten van lonen en materialen, in dit soort omstandigheden flink kunnen oplopen. Op basis van de ervaring met soortgelijke rampen kunnen de uiteindelijke kosten dubbel zo hoog uitvallen als nu geschat.

Ruim 105.000 huizen

En dat is nog buiten het verlies aan bedrijvigheid, als gevolg van de bevingen en de schade, gerekend. De nationale Turkse confederatie van ondernemingen geeft een totale schatting van 84 miljard dollar, op basis van de ervaringen met de aardbeving van 1999 in Izmit. Dat is ongeveer een tiende van het Turkse bruto binnenlands product.

Voor zover nu te overzien zijn er in de regio meer dan 105.000 huizen en appartementen zwaar beschadigd, waarvan er 9.432 zijn ingestort. Vijftien ziekenhuizen en meer dan honderd onderwijsinstellingen zijn geheel of gedeeltelijk zwaar beschadigd. De Wereldbank heeft de schade berekend met de zogenoemde ‘Grade’-methodiek, een eerste, snelle inschatting die standaard in dit soort situaties wordt gebruikt.Hoe enorm de schade is, blijkt uit de schatting dat in de zwaarst getroffen provincie Hatay zo’n 40 procent van alle kapitaal – huizen, gebouwen, machines en dergelijke – is vernietigd of zo zwaar beschadigd dat herbouw of vervanging nodig zijn. Ook in de provincies Kahramanmaraş en Adiyaman is de verwoesting, met respectievelijk 28 procent en 25 procent van al het kapitaal aanzienlijk. Gegevens over de schade in het noorden van Syrië zijn in deze schattingen nog niet meegenomen.