Net als menig grote jazznaam werd hij bekend onder zijn bijnaam: Tootie. Soepel schakelend tussen maatsoorten, gedreven en verbindend begeleidde de Amerikaanse jazzdrummer Albert ‘Tootie’ Heath zowat alle grote jazznamen in de jaren vijftig en zestig. Hij speelde op eerste platen mee van John Coltrane en Nina Simone; het was Tootie van die opgewekte drumshuffle in de Nina Simone-klassieker ‘My Baby Just Care For Me’ (1957).
De 3 april in Santa Fe, New Mexico overleden Tootie was de laatste nog levende jazzbroer van de legendarische jazzfamilie Heath uit Philadelphia. De broers Heath maakten ieder voor zich naam in een tijdperk dat bepalend was voor de ontwikkeling van jazz, de jaren vijftig en zestig met grensverleggende bands van John Coltrane en Miles Davis; samen trokken ze in de jazz op als The Heath Brothers.
Percy Heath (overleden in 2005) excelleerde op bas, lange tijd bijvoorbeeld bij het Modern Jazz Quartet. Saxofonist, componist en arrangeur Jimmy Heath, overleden in 2020, maakte naam als muzikant die de bebop verder bracht met tal van platen en composities die door velen zijn uitgevoerd. Zijn bijnaam ‘Little Bird’ dankte hij aan zijn kleine postuur en zijn spel in de stijl van Charlie ‘Bird’ Parker.
Een huis vol jazz
En dan de in 1935 geboren Tootie Heath, het ruim tien jaar jongere broertje dat al gauw niet beter wist dat dan hij, aangespoord door zijn broers, ook muziek zou maken in een huis vol jazz (al waren hun ouders automonteur en kapper, ze waren muzikaal). Hij kwam zijn broers snel achterop als veelgevraagd, flexibele hardbop jazzdrummer die graag en overal meespeelde.
In New York droeg hij in 1957 bij aan het eerste album dat saxofonist John Coltrane als bandleider opnam (Coltrane, later opnieuw uitgebracht als The First Trane). Hij speelde in bands van J.J. Johnson, Cedar Walton en Bobby Timmons. Na een paar jaar in Zweden, waar hij toerende Amerikanen begeleidde, zat hij een tijd in de band bij Herbie Hancock.
Langer hangen bleef hij bij Yusef Lateef met wie hij zijn jazz oprekte met Afrikaanse invloeden. Het leidde in 1973 tot een van zijn weinige eigen platen: Kwanza (The First), een breed georiënteerde moderne jazzplaat waarop ook zijn broers meespeelden.
Met The Heath Brothers onderstreepten de broers hun muzikale, emotionele band. Tot begin jaren tachtig kwam regelmatig muziek van ze uit, daarna werden hun samenwerkingen op plaat spaarzamer. Een album dat eruit sprong was As We Were Saying (1997), waarvoor Jimmy Heath het grootste deel van de composities, met zwier en balans, schreef. Beslist de moeite van het luisteren waard is de heruitgave van What You’re Waiting For, een elegante selectie van albums die Jimmy Heath al opnam rond 1959-60, met naast de broers ook jazzgiganten Freddy Hubbard en Cannonball Adderly.
