In blessuretijd schiet Esmee Brugts het Nederlands elftal tóch naar het WK

Het eerste doel van bondscoach Andries Jonker is bereikt. Het Nederlands elftal neemt van 20 juli tot 20 augustus 2023 deel aan het WK voetbal voor vrouwen in Australië en Nieuw Zeeland. Daartoe was een 1-0 overwinning in de laatste kwalificatiewedstrijd in Utrecht tegen IJsland voldoende. Het is echter maar zeer de vraag of Oranje net als in 2019 mee kan doen om de hoofdprijs. Destijds werd Nederland in Frankrijk vice-wereldkampioen na een verloren finale tegen de Verenigde Staten.

Het Nederlands elftal is er in vergelijking met drie jaar geleden niet op vooruitgegaan, terwijl andere Europese landen als Engeland, Frankrijk, Duitsland en Spanje zich wel zichtbaar hebben ontwikkeld. Engeland veroverde zelfs met de Nederlandse knowhow van Sarina Wiegman en Arjan Veurink de Europese titel in eigen land. Daarmee populariseerden de bondscoach en haar assistent het voetbal voor vrouwen in Engeland zoals dat in 2017 na het door Oranje gewonnen EK in Nederland gebeurde.

Nederland zette op het WK van 2019 de ingezette lijn onder Wiegman door en bevestigde dat het elftal tot de wereldtop behoorde. Vorig jaar verzuimden deze ‘zilveren’ internationals zichzelf te belonen met een Olympische medaille op de Spelen van Tokio. Dit keer was het verouderde Verenigde Staten in de kwartfinale rijp voor de sloop, maar werd de ploeg van Wiegman na strafschoppen uitgeschakeld.

Na het vertrek van Sarina Wiegman naar de Engelse voetbalbond maakte de KNVB het zichzelf onnodig moeilijk door te stellen op zoek te zijn naar een ‘Sarina plus’. Met andere woorden een coach die het Nederlandse voetbal voor vrouwen naar een nóg hoger niveau kon tillen. Dat was te veel gevraagd van een nieuwe bondscoach. Veel te veel, zo bleek achteraf.

Lees ook: dit profiel van Oranje-bondscoach Andries Jonker.

Teleurstellend EK

Na een lange zoektocht kwam de KNVB uit bij de Engelsman Mark Parsons, maar die kon simpelweg nooit aan de hoge verwachtingen voldoen. Parsons kwam een valse start, waarbij hij de voorbereiding op het begin van de WK-kwalificatie miste, niet meer te boven. Parsons slaagde er voor en tijdens het EK niet in om een nieuwe, succesvolle formatie te bouwen en werd na de uitschakeling door Frankrijk in de kwartfinale van het EK door de KNVB ontslagen. De KNVB kwam vervolgens bij Andries Jonker uit. Een bondscoach die een jaar eerder nog bedankte voor de rol van ‘Sarina plus’ en liever bij de mannen van Telstar bleef.

Jonker was naar eigen zeggen nu wel klaar om met de vrouwen aan de slag te gaan. „Een enorme uitdaging”, zo noemde hij zijn nieuwe baan tijdens zijn presentatie in Zeist. Twee weken later volgde al direct de laatste cruciale kwalificatiewedstrijd in Groep C tegen IJsland. Jonker was er vooraf van overtuigd dat Nederland zich zou plaatsen. „Als je vindt dat je in de top tien van de FIFA-wereldranglijst hoort, dan moet je vertrouwen hebben dat je je tegen IJsland kwalificeert voor het WK.”

De Eredivisie voor vrouwen is een springplank naar de vier grote competities

Het ging op dinsdagavond in een sfeervol Stadion Galgenwaard uiterst moeizaam. Oranje sprankelde geen moment in een duel dat gewonnen moest worden. Het werd een stroperig duel waarin Nederland steeds geforceerder op zoek ging naar een bevrijdend doelpunt en waarin IJsland gesteund door circa tweehonderd supporters enkel en alleen uit was op een gelijkspel. Esmee Brugts maakte de bevrijdende treffer in de blessuretijd – het was de 29ste doelpoging van Oranje, dat al drie keer de lat had geraakt.

Lees ook: NRC volgde Esmee Brugts in de aanloop naar het EK dit jaar. „In Oranje weten de meiden dat ik ervan houd acties te maken.”

Jonker wil nu meer. De voormalig hoofdtrainer van de mannen van Volendam, MVV, Willem II, Wolfsburg en Telstar wil met de vrouwen van Oranje met aanvallend voetbal resultaat behalen. Daarmee voorziet hij zichzelf van een zware opdracht in een land waar de verwachtingen van het nationale elftal onrealistisch hoog liggen. En dat komt door het succes van Oranje in 2017 en 2019.

Het Nederlands elftal is sindsdien ook toe aan de vervanging van oudere krachten en doorstroming van nieuw talent. Dat is geen eenvoudig proces. Zo bleef keeper Sari van Veenendaal op basis van haar verleden ondanks een reeks van blunders maar de voorkeur krijgen.

Tot na een blessure op het EK opeens de talentvolle Daphne van Domselaar een meer dan uitstekend alternatief bleek. De keeper van FC Twente bewees dinsdagavond tegen IJsland opnieuw met een solide optreden dat zij de toekomst is, Van Veenendaal is inmiddels ook gestopt met voetballen.

Jonker heeft met keeper Van Domselaar (22), centrale verdediger Domique Janssen (23), middenvelder Jackie Groenen (27) en spits Vivianne Miedema (26) een as waarmee hij nog jaren vooruit kan. Voor dertigers als Daniëlle van de Donk (31), Stefanie van der Gragt (30) en Sherida Spitse (32) zal hij langzaam maar zeker jongeren in moeten passen. Jonker bracht Esmee Brugts (19) en Fenna Kalma (22) in de 65ste minuut voor Van de Donk en Spitse. De gouden wissel Brugts zorgde er uiteindelijk voor dat Nederland toch direct naar het WK mag.

Jonker moet constateren dat Nederland niet bij de absolute top van de wereld behoort. En met de steeds professioneler wordende competities in de vier grote Europese landen zal het gat eerder groter worden dan kleiner. Dat zijn voorlopig zorgen voor later. Jonker zal nu eerst het Nederlands elftal voor moeten bereiden op het WK in Australië en Nieuw Zeeland.