Grote steden gaan ‘schuldnotering’ na zes maanden schrappen bij mensen zonder schulden

De vier grootste steden van Nederland – Den Haag, Rotterdam, Amsterdam en Utrecht – gaan vanaf 1 januari zogeheten BKR-registraties sneller schrappen van mensen die uit een schuldhulptraject komen. Wie een schuldhulptraject ingaat, krijgt zo’n registratie bij het Bureau Krediet Registratie, waar alle kredieten en schulden in Nederland geregistreerd worden. Die schuldnotering blijft op dit moment vijf jaar zichtbaar na afloop van de schuldsanering. Dat werkt als een „rood stoplicht” voor nieuwe leningen en kan mensen zo jaren achtervolgen, schreef de branchevereniging van schuldhulpverleners NVVK in 2020.

De vier gemeenten willen die periode nu inkorten tot zes maanden. Daarmee voldoen ze aan het voorstel van NVVK, die al langer voor zo’n inkorting pleitte. Ook Tweede Kamerlid Hülya Kat (D66) is er een voorstandervan. Ze diende deze woensdag bij een debat over het armoede- en schuldenbeleid een motie in, tevens ondertekend door de PvdA en ChristenUnie, waarin ze voorstelt de BKR-registratie van mensen die een schuldenregeling hebben afgerond sneller te verwijderen. Kat zei dat „mensen zonder schulden niet nodeloos achtervolgd moeten worden door een oude schuld”.

Mensen zonder schulden moeten niet nodeloos achtervolgd worden door een oude schuld

Hülya Kat Tweede Kamerlid D66

Het registreren van schulden bij het BKR is bedoeld om kredietverstrekkers te waarschuwen voor wanbetalers, maar ook om mensen tegen zichzelf te beschermen zodat ze niet opnieuw in de problemen komen. „Wij willen natuurlijk ook niet dat inwoners na een schuldentraject opnieuw in de schulden raken”, zegt Linda Voortman (GroenLinks), wethouder Werk en Inkomen in Utrecht. Maar volgens Voortman is een terugval met goede begeleiding te voorkomen. „We zien dat banken en andere organisaties te veel waarde hechten aan de BKR-registratie. Dit is onnodig belemmerend voor mensen die na een moeizame periode verder willen met hun leven.”

‘Zes maanden is genoeg’

De plannen van de grote steden gaan over de notering van het schuldhulptraject, niet over de BKR-noteringen van andere partijen, zoals banken en telefoniebedrijven. Wanneer een achterstand op, bijvoorbeeld, hypotheekbetalingen is ingelost, verandert de A-notering bij het BKR in een H-notering. Vervolgens blijft die nog vijf jaar staan, net als (nu nog) de notering van een gemeentelijk schuldhulptraject.

Volgens schuldenkoepel NVVK zouden ook die andere noteringen niet vijf jaar moeten blijven staan. „Zes maanden is genoeg”, zegt NVVK-voorzitter Marco Florijn.

De grote steden hopen dat voortaan ook andere negatieve BKR-coderingen eerder kunnen vervallen, aldus Voortman. „Maar die van een sanering weegt zwaarder dan een BKR-notering van, bijvoorbeeld, een onbetaalde telefoonrekening. Geen enkele kredietverstrekker wil geld lenen aan iemand die in een schuldregeling heeft gezeten.”

Lees ook:Gemeenten vertrouwen schuldhulpverlening aan bedrijven toe – en daar gaat het mis

De grote steden zijn al langer over het onderwerp in gesprek met het BKR, dat wil vasthouden aan de termijn van vijf jaar. Daarom hebben de steden nu besloten de registraties zelf te gaan verwijderen. De gemeenten kunnen dat doen, zegt jurist Joeri Eijzenbach van NVVK, „want de partij die een BKR-registratie invoert, kan die gegevens zelf beheren. Ik zie ook geen wettelijk bezwaar. Het BKR is bedoeld als een registratiesysteem waarbij partijen gegevens uitwisselen. Dus de steden kunnen dit doen, fysiek én juridisch, ook al is het BKR het er niet mee eens.”