De cultuurweek van Hanneke Groenteman (83): ‘En dan zijn er mensen die zeggen dat er nooit wat op de televisie is!!’

Zaterdag 24 februari

Kaartenbak

Het verzoek wekte eigenlijk mijn lachlust op. Ter gelegenheid van internationale vrouwendag wil NRC extra aandacht besteden aan vrouwen van boven de 75. Was ik bereid voor die week een Cultuurdagboek bij te houden? Nou ben ik vrouw en oud en feministe en verslaafd aan cultuur, dus zei ik impulsief: ja.

Maar toen ging ik nadenken. Vrouw, oud, cultuur, wil ik in die kaartenbak horen? En heb ik wel zoveel culturele bezigheden? Het is namelijk wel de NRC, dus het moeten geen banale of triviale uitjes zijn. En wat is precies cultuur? De Netflixserie Beckham bingen? Met André Hazes ‘Bloed, Zweet en Tranen’ meezingen bij Ajax? Ik doe deze dingen allebei deze week, maar is dat cultuur? Hmmm. Enfin, alle cynisme terzijde, ik heb ja gezegd, dus licht uit, spot aan.

Zondag 25 februari

The Zone of Interest

Met mijn 23-jarige kleinkinderen naar de film The Zone of Interest gegaan. Mijn tweede keer al. Beetje pedagogische overwegingen, beetje voor mezelf. Ik zie graag indrukwekkende dingen twee keer. Leeftijdsdingetje? Mijn kleinkinderen waren gelukkig onder de indruk van de film. De herdenking van de Februaristaking heb ik er dit jaar voor moeten laten schieten. Wat een indringende film, over het quasi-onschuldige burgermans-luxeleven van het gezin van kampcommandant Rudolf Höss tegen de muren van Auschwitz aan. De bloeiende tuin tegen de muur met prikkeldraad, de geluiden van het kamp, dat je nooit van binnen ziet, de massamoord die door de kieren van het leven van de familie Höss sijpelt achtervolgen me nog.

Maar de idee achter de film ook. We hebben er lang over nagepraat, mijn kleinkinderen en ik. Ik was zo gegrepen dat ik betoogde dat wij ook allemaal luxelevens leiden tegen de achtergrond van oorlogen. Maar dat ging ze een beetje te ver geloof ik. Thuis las ik door in de biografie van Ischa Meijer (Alles gaat op vroeger terug, Annet Mooij), ik was bij het hoofdstuk ‘Moeder, ik ben verdwaald’. Ook als je een flard van hem hebt meegemaakt, is deze biografie een avontuur. Een achtbaan van gekte en talent. Van oorlogs- en andere trauma’s. Wat een figuur, die Ischa! Heerlijk boek!

Maandag 26 februari

Malle Babbe

Tentoonstelling Frans Hals. Blockbuster met heel, heel veel bezoekers. Vroeg tijdslot, voor de massa uit. Amusante tentoonstelling, fijn om zoveel werk van Frans Hals bij elkaar te zien. Ik kreeg als oorwurm ‘Malle Babbe’ en die zag je ook. Energieke en vrolijk stemmende schilderijen, fabelachtig geschilderd, hartelijk werk.

Toen lekker thuis tv-programma’s van zondagavond teruggekeken: muziekprogramma met Floris Kortie, Nachtdieren van Raven van Dorst, De wereld van de Chinezen van Ruben Terlou, première van VPRO Boeken met Lotje IJzermans en Groenteman op zondag, allemaal cultuur van de bovenste plank op NPO 2. En dan zijn er mensen die zeggen dat er nooit wat op de televisie is!! „Maar eigenlijk kijk ik nooit”, zeggen ze er gelukkig bij. Nou, hou dan je mond!

Foto Simon Lenskens

Dinsdag 27 februari

Interviewles

Een lange dag interviewles gegeven. Wij (Djoeke Veeninga en ondergetekende) hebben een hele bak vol dikke tips over de techniek van het interviewen. Cursisten komen uit alle beroepsgroepen: media, podcastmakers, afdelingen communicatie, advocaten… De dagen zijn vermoeiend, maar heel inspirerend. Voor ons en voor onze cursisten. Een hele kunst, maar geen kunst met een grote K.

’s Avonds op tv een knap portret van kunstenares Tinkebell gekeken. Radicale, conceptuele kunstenaar, met niets of niemand te vergelijken. Bijna onnavolgbare, uitputtende visie op de wereld en alles erop en eraan. Geen speld tussen te krijgen en bijna geen touw aan vast te knopen. Judith de Leeuw heeft Tinkebells wereld tot een eigen knap kunstwerk gemaakt.

Woensdag 28 februari

Apple Store

Afspraak in de Apple Store op het Leidseplein voor een klein advies. Eerst even de unieke documentaire bekeken over de gijzeling in de Apple Store die twee jaar geleden plaatsvond, met dramatisch verloop en bijbehorende dodelijke afloop. Opzienbarend hoe die hele gijzeling van minuut tot minuut gefilmd is, door omstanders, de politie, de gijzelnemer.

Het is een spannend document (twee delen, AT5) geworden. Ik keek daarna anders rond in de prachtige Apple winkel (met de glazen trap als een waar kunstwerk). De vreedzame begerigheid waarmee iedereen daar normaliter rondloopt kan zomaar omslaan in hectische paniek, door één verwarde persoon. Dat liet de documentaire overduidelijk zien.

Het is namelijk wel de NRC, dus het moeten geen banale of triviale uitjes zijn.

Donderdag 29 februari

Dank dank, Femke!

Ik fiets door de stad, langs het huis van onze (Amsterdamse) burgemeester. Ze mag nog eens zes jaar blijven, hoera. Tegelijk denk ik: hoe vaak kan zij doelloos door haar stad fietsen, een boodschapje doen, kopje koffie drinken, overwegen om naar de film of het theater te gaan of juist lekker niet? Nooit, denk ik. En nog eens zes jaar nooit, denk ik. Dank dank, Femke!

’s Avonds naar de veel geprezen voorstelling Julie van ITA. Volle zaal met vaste ITA-getrouwen, het doet denken aan een kerkdienst met gelovigen. Allemaal witte beschaafde ernstige mensen, die heilig geloven in cultuur, de ITA-bubbel. Inclusief ik natuurlijk. De dienst was wel mooi, maar ook een beetje irritant. Oud Strindbergstuk, listig gemoderniseerd.

Grote spanningen tussen drie mensen, grensoverschrijdend en mooi-erotisch tegelijk, schitterend gespeeld (Eefje Paddenburg, Hannah Hoekstra en Minne Koole), maar een nogal langdradig einde. Na anderhalf uur ging ik op mijn horloge kijken. Stroef begin, uitgesponnen einde, daar tussenin wel mooie spanningen. Ondanks modernisering toch gedateerd. Thuis was ik blij met de eerste presentatie van onze Songfestivalinzending door Joost Klein bij Arjen Lubach. Vele 12 punten krijgen we zeker. Hoera!

Vrijdag 1 maart

Intellectueel snobisme

Na de wekelijkse OBA-ochtend waarbij buitenlanders die Nederlands willen leren aanschuiven in een online Taalcafé en waar ik elke week één van de caféhoudsters ben, heel leuk, ’s avonds naar het tegendeel van Julie (zie boven): Showmeisters in Frascati. Een scherp ironisch stuk van Jan Hulst en Kasper Tarenskeen over het intellectuele snobisme van het gesubsidieerde toneel tegenover de populistische behoefte om publiek naar de voorstellingen te trekken.

Theater Oostpool haalde romkomacteur Jim Bakkum binnen om een populaire terminale profvoetballer te spelen die het gezelschap uit het slop moet trekken. Heel leuk en scherp stuk, een spiegelpaleis over theater. En: Jim Bakkum speelde het beste van alle vier!

Zondag 3 maart

Erik Mattijssen

In Galerie Fleur & Wouter (Amsterdam) mocht ik het einde van de tentoonstelling Paper Moon van Erik Mattijssen opluisteren met een slot- interview. Erik is een van mijn favoriete kunstenaars, de tentoonstelling was een lustoord voor de liefhebbers (en dat zijn er velen), ik kan hier zijn werk niet uitleggen (google hem maar en ga voor de bijl), maar we hadden een heerlijk feel-good-uurtje met ons allen daar temidden van zijn mooie kunst.

Alles overziend wil ik toch gezegd hebben hoe diep ik buig voor de eindeloze rijen mensen in Rusland die met bloemen zeggen hoezeer ze rouwen om Navalny. En hoe verwend, luxueus, verrukkelijk het leven van deze oude vrouw toch is.